GAVI İttifakı

Gavi İttifakı (eski adı Küresel Aşı ve Bağışıklama İttifakı), yoksul ülkelerin aşılamaya erişimini artırmak amacıyla 2000 yılında kurulmuş uluslararası bir kamu-özel ortaklığıdır.

UNICEF, Dünya Bankası, Dünya Sağlık Örgütü, Bill & Melinda Gates Vakfı, Dünya Bankası 2000 yılında öncülüğünde kuruldu. İttifakın kurucusu ve finansmanı Bill & Melinda Gates Vakfı'dır. Vakfın, 1999 yılında 750milyon$'lık bağışı ile Aşı İttifakı kurulmuştur.^[1] Merkezi İsviçre'nin Cenevre kentindedir.

İttifakın yönetim kurulunda beş kurucu örgütün (Bill & Melinda Gates Vakfı, UNICEF, Dünya Sağlık Örgütü, Dünya Bankası) birer temsilcisinin yanı sıra sivil toplum örgütlerinde bir temsilci, gelişmekte olan ülkelerden 5 temsilci (genellikle sağlık bakanları), Gelişmekte Olan Ülkeler Aşı Üretimi Ağı'nın 6 Mart 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. (16 ülkeden 44 firmanın üye olduğu gönüllü bir birlik) temsilcisi, sanayileşmiş ülke (bağışçı ülkeler) hükûmetlerinden 5 temsilci, Uluslararası İlaç Üreticileri ve Dernekleri Federasyonu'ndan bir temsilci, araştırma ve teknik sağlık enstitülerini temsilen bir kişi bulunur. Bu 18 "temsilci"nin dışında GAVI İcra Kurulu Başkanı için bir koltuk ve ittifakın çalışma alanı ile profesyonel bağı olmayan 9 bireysel üye için koltuk bulunur.

Kuruluş, İsviçre'de uluslararası kuruluş statüsünde bir vakıf ve Amerika Birleşik Devletleri'nde hayır kurumu statüsünde bir örgüttür. GAVI programları "Uluslararası Bağışıklama Finans Aracı" adlı İngiltere merkezli kuruluş aracılığıyla uluslararası sermaye piyasalarında finansman sağlar.^[2]

GAVI, 1990 yılında kurulmuş olan Çocuk Aşı Girişimi adlı girişimin devamıdır. 1999 yılında Bellagio'da düzenlenen bir Dünya Bankası Zirvesi'nde Çocuk Aşı Girişimi yerine yeni bir ittifakın kurulması gerektiğine karar verilmiş ve GAVI İttifakı, "Dünyanın en fakir ülkelerinde aşılamaya erişimi artırarak çocukların hayatlarını kurtarma ve insanların sağlığını koruma" misyonu ile kurulmuştur.