Gotabaya Rajapaksa

Vikipedi, özgür ansiklopedi

Gotabaya Rajapaksa
Sinhalce: ගෝඨාභය රාජපක්ෂ
Tamilce: கோட்டாபய ராஜபக்ஸ
8. Sri Lanka Cumhurbaşkanı
Görev süresi
18 Kasım 2019 - 14 Temmuz 2022
Başbakan Mahinda Rajapaksa
Ranil Wickremesinghe
Yerine geldiği Maithripala Sirisena
Yerine gelen Ranil Wickremesinghe
Sri Lanka Savunma Bakanı
Görev süresi
26 Kasım 2020 - 14 Temmuz 2022
Başbakan Mahinda Rajapaksa
Yerine geldiği Maithripala Sirisena
Yerine gelen Ranil Wickremesinghe
Sri Lanka Teknoloji Bakanı
Görev süresi
26 Kasım 2020 - 14 Temmuz 2022
Başbakan Mahinda Rajapaksa
Yerine geldiği Makam oluşturuldu
Yerine gelen Ranil Wickremesinghe
Sri Lanka Savunma Bakanı
Görev süresi
25 Kasım 2005 - 8 Ocak 2015
Başkan Mahinda Rajapaksa
Yerine geldiği Asoka Jayawardena
Yerine gelen B. M. U. D. Basnayake
Kişisel bilgiler
Doğum Nandasena Gotabaya Rajapaksa
20 Haziran 1949 (74 yaşında)
Matara, Sri Lanka
Evlilik(ler) Ioma Udeni Rajapaksa

Nandasena Gotabaya Rajapaksa (Seylanca: ගෝඨාභය රාජපක්ෂ, Tamilce: கோத்தாபய ராஜபக்ச) (d. 20 Haziran 1949), Sri Lankalı siyasetçi. Rajapaksa, Asya ada ülkesi Sri Lanka'da 18 Kasım 2019 tarihinden 14 Temmuz 2022 tarihine kadar Devlet Başkanlığı görevinde bulunmuştur.

16 Kasım 2019 tarihinde gerçekleştirilen devlet başkanlığı seçimlerinde oyların %52,25'ini elde eden Rajapaksa, Maithripala Sirisena'nin ardılı olarak makama gelmiştir. 2022 yılındaki yoğun protestolardan sonra Temmuz ayında ülkesinden kaçarak önce Maldivler'e, ardından Singapur'a gitti ve 14 Temmuz'da istifa etti.

Rajapaksa, devlet başkanlığı seçimlerinde yer alabilmek adına, Sri Lanka vatandaşlığının yanı sıra sahip olduğu Amerika Birleşik Devletleri vatandaşlığını 2018 yılında iade etmiştir.[1]

Sri Lanka'da 2005 ile 2015 yılları arasında devlet başkanlığı görevini yürüten Mahinda Rajapaksa, Gotabaya Rajapaksa'nın abisidir.

Ekonomik kriz ve ülkeden kaçışı[değiştir | kaynağı değiştir]

Cumhurbaşkanlığı sırasında, 20. Değişiklik ile başkanlık yetkilerini artırdı ve Rajapaksa ailesinin üyeleri çeşitli iktidar pozisyonlarına atandıkça ve COVID-19 salgınının başlangıcında ülkeyi yönettikçe adam kayırmacılık arttı. Ekonomik kötü yönetim ülkeyi iflasa sürükledi ve Sri Lanka'nın 1948'de bağımsızlığını kazanmasından bu yana ilk kez temerrüde düşmesine neden oldu. Bu ekonomik kriz, 2022 Sri Lanka protestolarına ve siyasi krize yol açan kıtlıklara ve enflasyona neden oldu; Rajapaksa yönetimi, ordunun sivilleri tutuklamasına, sokağa çıkma yasakları uygulamasına, sosyal medyayı kısıtlamasına, protestoculara ve gazetecilere saldırmasına ve çevrimiçi aktivistleri tutuklamasına izin veren bir olağanüstü hal ilan ederek yanıt verdi. Gotabaya Rajapaksa istifa etmeyi reddetti ve Mahinda Rajapaksa'nın müdavimlerinin barışçıl protestoculara karşı düzenlediği organize bir saldırının ardından hükûmet, protestolar şiddetlendikten sonra orduyu zırhlı araçlarla göstericilere ateş etme emriyle konuşlandırdı.[2][3][4]

13 Temmuz'da Rajapaksa, Sri Lanka Hava Kuvvetleri'ne ait bir Antonov An-32 askeri nakliye uçağıyla Maldivler'e kaçtı[5][6] Geldiğinde Maldivler'de protestolar oldu. Maldivler'deyken, Sri Lanka'da bulunmaması nedeniyle "Cumhurbaşkanlığı Ofisinin yetkilerini, görevlerini ve işlevlerini kullanamayacağını ve yerine getiremeyeceğini" belirten bir gazete yayınladı ve Başbakan Ranil Wickremesinghe'yi Sri Lanka'da olmadığı süre boyunca devlet başkanlığı görevlerini yerine getirmek üzere vekili olarak atadı. 14 Temmuz'da Rajapaksa, bir Suudi Hava Yolları uçuşuyla Maldivler'den Singapur'a gitmek üzere ayrıldı. Singapur Dışişleri Bakanlığı yaptığı açıklamada, Rajapaksa'nın özel bir ziyaret için Singapur'a girmesine izin verildiğini ve kendisinin herhangi bir sığınma talebinde bulunmadığını ve kendisine bu hakkın verilmediğini söyledi. O günün ilerleyen saatlerinde, Başkan Rajapaksa istifa mektubunu Parlamento Başkanına e-posta yoluyla göndererek istifasını resmen duyurdu.[7]

2 Eylül'de Rajapaksa Sri Lanka'ya döndü ve kendi kendine uyguladığı 52 günlük sürgüne son verdi.[8] Bandaranaike Uluslararası Havaalanında SLPP üyeleri tarafından sıkı bir güvenlik mevcudiyetinin ortasında alınan Rajapaksa'ya bir polis refakatçisi eşlik ederek Malalasekara Mawatha, Colombo 07'de bulunan bir hükûmet konutuna götürüldü.[9] Eski bir devlet başkanı olan Rajapaksa'ya güvenlik ve kişisel personel gibi ek ayrıcalıklar verildi.

Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]

  1. ^ "Sri Lanka devlet başkanı hakkında bilgiler". 7 Haziran 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Kasım 2019. 
  2. ^ "How a powerful dynasty bankrupted Sri Lanka in 30 months". Aljazeera.com (İngilizce). 6 Temmuz 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Mayıs 2022. 
  3. ^ "Sri Lanka issues 'shoot-on-sight' order to quell unrest". Aljazeera.com (İngilizce). 11 Mayıs 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Mayıs 2022. 
  4. ^ Wallen, Joe (11 Mayıs 2022). "Sri Lanka's president refuses to stand down as rumours swirl of a military coup". The Telegraph. 11 Mayıs 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Mayıs 2022. 
  5. ^ "Plane Said to Carry Sri Lanka's President Most-Tracked in World". Bloomberg.com. 14 Temmuz 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Temmuz 2022. 
  6. ^ "Sri Lanka: President Gotabaya Rajapaksa flees the country on military jet". BBC. 12 Temmuz 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Temmuz 2022. 
  7. ^ "President Gotabaya Rajapaksa Resigns". Hiru News. 14 Temmuz 2022. 14 Temmuz 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Temmuz 2022. 
  8. ^ "Sri Lanka's deposed leader Gotabaya Rajapaksa returns from exile". France24. 3 Eylül 2022. 2 Eylül 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. 
  9. ^ "Gotabaya arrives at residence in Colombo". Ada Derana. 3 Eylül 2022. 4 Eylül 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Eylül 2022. 

Dış bağlantılar[değiştir | kaynağı değiştir]

Siyasi görevi
Önce gelen
Maithripala Sirisena 		Sri Lanka Cumhurbaşkanı
2019–2022 		Sonra gelen
Ranil Wickremesinghe
"https://tr.wikipedia.org/w/index.php?title=Gotabaya_Rajapaksa&oldid=32533053" sayfasından alınmıştır