II. Vladimir Monomah
Vikipedi, özgür ansiklopedi
II. Vladimir Monomah | |||||
---|---|---|---|---|---|
Hüküm süresi | 1113–1125 | ||||
Önce gelen | II. Sviatopolk | ||||
Sonra gelen | I. Mstislav | ||||
Smolensk prensi | |||||
Hüküm süresi | 1073–78 | ||||
Chernigov prensi | |||||
Hüküm süresi | 1078–94 | ||||
Pereyaslav prensi | |||||
Hüküm süresi | 1094–1113 | ||||
Kiyef büyük prens | |||||
Hüküm süresi | 1113–1125 | ||||
Doğum | 26 Mayıs 1053 | ||||
Ölüm | 19 Mayıs 1125 (71-72 yaşlarında) Kiev Knezliği | ||||
Defin | Ayasofya Katedrali (Kiev) | ||||
Eş(ler)i | Gytha of Wessex Eufemia of Constantinople | ||||
| |||||
Hanedan | Rurik Hanedanı | ||||
Babası | I. Vsevolod | ||||
Annesi | Anastasia Byzantium |
II. Vladimir Monomah (d. 26 Mayıs 1053 - ö. 19 Mayıs 1125) - 1113 yılından 1125 yılına kadar hüküm süren Rus Knezi. Annesi Bizans imparatoru IX. Konstantinos Monomah'ın bir akrabasıydı. Bu yüzden Vladimir'e "Monomah" adı verilmişti. Doğu Ortodoks Kilisesi'nde bir aziz olarak kabul edilir ve 6 Mayıs'ta kutlanır.[1]
Hayatı
[değiştir | kaynağı değiştir]Annesinden Rumca öğrendiği ve annesi tarafından Bizans kültürüne aşılandığı bilinir. Vladimir Monomach'ın Büyük Knezlik nizamını çiğneyerek Kiyef'e gelmek istemediği rivayet ediliyorsa da, bunun ne dereceye kadar doğru olduğu belli değildir. Kiyef tahtını kabul etmekle "Büyük Knezlik" prensibi tekrar bozulmuş oldu ve yeniden iç mücadeleler başladı. Vladimir Monomach güçlü bir knez olduğundan Kiyef'teki mevkiini elde tutabildi. Kiyef'e geldiği zaman 60 yaşındaydı. Tecrübeli ve becerikli biri olduğundan hemen kuvvetli bir rejim kurdu, kendisine karşı gelenleri yola getirdi. Bundan ötürü Rus Knezleri onun otoritesini tanımak zorunda kaldılar.
Kiyef knezi, Kumanlara karşı da başarılı savunmalar gerçekleştirmiştir. Bundan ötürü halk arasında da sevilen bir knez oldu. Vakayinamelerde Vladimir Monomach içinoldukça övgü içeren bir dil kullanılmıştır. Onun şahsen namuslu ve mütevazı, cesur ve girişken, dindar ve merhametli bir kimse olduğunu görülür. Çocuklarına hitaben yazdığı "nasihatları" (Pouçenie) ve knezlerden birine gönderdiği "nâmesi" ile Viadimir Monomach'ın yüksek erdemi açığa çıkmaktadır.
Vladimir Monomach, ayrıca Bizans'ın iç işlerine karışmak istemiştir. I. Aleksios'a karşı düşmanca bir siyaset takip etmiş, Tuna boyunda isyan çıkaran Romen Diyojen'in sülâlesinden Leon'a yardımda bulunmuştu. I. Aleksios'un Rus Knezinin Bizans'ın iç işlerine karışmaması için Kiyef'e kıymetli hediyeler, kıymetli taşlarla bezenmiş bir taç gönderdiği rivayet edilir.
Vladimir Monomach kanunların düzenlenmesine de önem vermiştir. Yaroslav zamanında tertip edilen "Pravda" Vladimir Monomach tarafından genişletilmiştir. Rus vekayinâmesinin bir rus tarihi niteliği alması yine bu zamana aittir. Bu suretle Vladimir Monomach'ın devri, Kiyef Rusyası'nın her itibarla en parlak zamanlarından biri sayılmaktadır.[2]
Çocukları
[değiştir | kaynağı değiştir]Vladimir iki kez evlendi. İlk eşi Gytha, İngiltere kralı Harold Godwinson'un kızıydı. Birkaç oğulları oldu.
- I. Mstislav (Şubat 1076 - 14 Nisan 1132): 1125'ten ölümüne kadar Kiev knezi. Birleşik Rusya'nın son hükümdarıdır.
- İsyaslav (1077 - 6 Eylül 1096): Kursk kneziydi.
- Svyatoslav (1080 - 16 Mart 1114): Pereyaslav kneziydi.
- II. Yaropolk (1082 - 18 Şubat 1139): 1132'ten ölümüne kadar Kiev kneziydi.
- Vyaçeslav (1083 - 2 Şubat 1154): 1139'da ve 1151-1154 yılları arasında Kiev knezi.
Aşağıdaki çocukların annesi Gytha veya Eufemia olarak verilir.
- Yuri Dolgoruki (1190'lar - 15 Mayıs 1157): 1149-1151 ve 1155-1157 yılları arasında Kiev knezi.
- Maritsa (1146'da öldü): Bizans tahtına talip olan Leo Diogenis ile evlendi. Vasilko adında bir oğulları oldu.
İkinci eşi Eufemia'dan birkaç çocukları oldu.
- Roman (1119'da öldü): Volhinya knezi.
- Eufemia (1139'da öldü): Macaristan kralı Coloman ile evlendi.
- Agafya (1103/1107 - 1144'ten önce): Grodno knezi Vsevolodko ile evlendi.
- Andrey (11 Temmuz 1102 - 1141): Volhinya kneziydi.
Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ "Владимир Мономах". Drevo (Rusça). 5 Nisan 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Temmuz 2020.
- ^ Rusya Tarihi, Başlangıçtan 1917'ye Kadar, Akdes Nimet Kurat. Türk Tarih Kurumu Basımevi. 1987. s. s. 41-42.