Kazılık Koca Oğlu Yegenek

Kazılık Koca Oğlu Yiğenek, Dede Korkut Kitabı'nın bölümlerinden birini oluşturan öykü.

Hanlar hanı Bayındır Han'ın Kazılık Koca adında bir veziri vardır. Akın yapmak için handan izin alan Kazılık Koca, dağları tepeleri aşıp Karadeniz kıyısında bulunan Düzmürd Kalesine gelir. Kalenin tekfuru Arşınoğlu Direk Tekür adlı bir beydir; altmış arşın boyu vardır ve çok kuvvetlidir.

Kazılık Koca kaleye gelince çok çetin bir savaş başlar; savaşın sonunda tekfur onu yenip esir alır. Kazılık Kocanın yiğitleri de tekfurla tek tek savaşır fakat hepsi de yenilirler. Emren adında bir yiğit altı kez onu kurtarmaya çalışsa da başaramaz.

Kazılık Koca kalede tam on altı yıl esir kalır. Yiğenek adındaki oğluna babasının öldüğü söylenmiştir. Yiğenek bir gün arkadaşlarıyla tartışırken babasının ölmeyip tutsak olduğunu öğrenir ve Bayındır Han'ın huzuruna çıkıp babasını kurtarmak için izin ve asker ister. Bayındır Han da ona adam verir.

Yiğenek, Oğuz yiğitleriyle birlikte Düzmürd Kalesine saldırır; tekfuru yener ve Kazılık Koca'yı kurtarır. Baba ve oğul konuştuklarında birbirlerini tanırlar. Zorlu bir mücadelenin ardından askerleri ve kaleyi ele geçirirler.