Kırköy, Posof
Vikipedi, özgür ansiklopedi
| Kırköy | |
|---|---|
 | |
 Ardahan'ın konumu | |
  Kırköy Kırköy'ün Ardahan'daki konumu | |
| Ülke |  Türkiye |
| İl | Ardahan |
| İlçe | Posof |
| Coğrafi bölge | Doğu Anadolu Bölgesi |
| Rakım | 1788 m |
| Nüfus (2022) | |
| • Toplam | 39 |
| Zaman dilimi | UTC+03.00 (TSİ) |
| İl alan kodu | 0478 |
| İl plaka kodu | 75 |
| Posta kodu | 75800 |
Kırköy, Ardahan ilinin Posof ilçesine bağlı bir köydür.
Tarihçe[değiştir | kaynağı değiştir]
Kırköy köyünün eski adı Türkçe kaynaklarda Ker (قەر) olarak geçer.[3] Ancak daha sonra köyün adı Türkçe "Kır" biçiminde yazılmıştır.[4] Bu yer adının Gürcüce "Keri"den geldiği tahmin edilmektedir. Gürcüce "keri" (ქერი) arpa anlamına gelir.[5]
Ker köyü, Orta Çağ'da Gürcistan'ı oluşturan bölgelerden biri olan tarihsel Samtshe'de yer alır. Nitekim Osmanlılar 16. yüzyılın ortalarında bu bölgeyi Gürcülerden ele geçirmiştir. Bununla birlikte 1595 tarihli ve Defter-i Mufassal-i Vilayet-i Gürcistan adlı Osmanlı mufassal defterinde komşu bazı köyler yer aldığı halde Poshov livasının Güney nahiyesi köyleri arasında Ker / Keri geçmemektedir.[6]
Osmanlı Devleti, Doksanüç Harbi'nin ardından imzalanan Berlin Antlaşması'yla Ardahan bölgesini Rusya'ya bırakınca, Ker köyü de Osmanlı egemenlik alanının dışında kaldı. Rus idaresinin 1886 yılında yaptığı nüfus tespitinde köyün adı, Gürcücesine uygun biçimde Ker (Кер) biçiminde kaydedilmiştir. Bu sırada köy Ardahan sancağının Poshov kazasına (uçastok) bağlıydı. Nüfusu "Türk" olarak kaydedilmiş olan 45 kişiden oluşuyordu.[7]
Keri, Birinci Dünya Savaşı'nın sonunda Rusların bölgeden çekilmesinin ardından bir süre bağımsız Gürcistan'ın sınırları içinde kaldı. Kızıl Ordu'nun Gürcistan'ı işgali sürerken Ankara Hükümeti ile Sovyet Rusya arasında, 16 Mart 1921'de imzalanan Moskova Antlaşması uyarınca Keri Türkiye'ye bırakıldı.[8]
Keri, 1928 tarihli Osmanlıca köy listesinde Kars vilayetinin Poshof kazasının merkez nahiyesine bağlıydı.[3] 1940 genel nüfus sayımında aynı idari konuma sahip olan köyün adı sehven "Kırk" olarak yazılmıştır. Bu tarihte köyün nüfusu 133 kişiden oluşuyordu.[9] Köyün adı 1955 genel nüfus sayımında "Kır", 1960 genel nüfus sayımında ise "Kırköy" olarak yazılmıştır. 1965 genel nüfus sayımında Kırköy'ün nüfusu 237 kişiden oluşuyor ve bu nüfus içinde sadece 65 kişi okuma yazma biliyordu.[10]
Coğrafya[değiştir | kaynağı değiştir]
Köy, Ardahan il merkezine 83 km, Posof ilçe merkezine 11 km uzaklıktadır.[11]
Nüfus[değiştir | kaynağı değiştir]
| Yıllara göre köy nüfus verileri | |
|---|---|
| 2022 | 39[2] |
| 2021 | 40[2] |
| 2020 | 45[2] |
| 2019 | 49[2] |
| 2018 | 48[2] |
| 2017 | 47[2] |
| 2016 | 53[2] |
| 2015 | 48[2] |
| 2014 | 53[2] |
| 2013 | 54[2] |
| 2012 | 56[2] |
| 2011 | 58[2] |
| 2010 | 64[2] |
| 2009 | 69[2] |
| 2008 | 75[2] |
| 2007 | 69[2] |
| 2000 | 87[11] |
| 1990 | 151[12] |
| 1985 | 203[13] |
Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]
- ^ "Kirkoy, Turkey Page" (İngilizce). Fallingrain.com. 16 Mayıs 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Nisan 2020.
- ^ a b c d e f g h i j k l m n o p q "Ardahan Posof Kırköy Köy Nüfusu". Nufusune.com. 17 Mart 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Nisan 2020.
- ^ a b Son Teşkilat-i Mülkiyede Köylerimizin Adları (Osmanlıca), İstanbul, 1928, s. 761.
- ^ 1955 Genel Nüfus Sayımı, Ankara, 1961, s. 295.
- ^ "ქერი" - A Comprehensive Georgian-English Dictionary, Londra, 2006, 2 cilt 26 Ağustos 2022 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.ISBN 0-9535878-3-5
- ^ "Defter-i Mufassal-i Vilayet-i Gürcistan (Osmanlıca ve Gürcüce), (Yayımlayan) Sergi Cikia, Tiflis, 1941-1958, 3 cilt; III. cilt (1958) s. 432-454". 22 Ocak 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Mart 2021.
- ^ ""Poshov kazası 1886 Yılı" (Rusça)". 26 Aralık 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 31 Temmuz 2021.
- ^ "Mustafa Kemal Atatürk, Nutuk, İstanbul, 1969, 3 Cilt, 2. cilt s. 489". 8 Ekim 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Nisan 2022.
- ^ 1940 Genel Nüfus Sayımı, Ankara, 1946, s. 354.
- ^ 1965 Genel Nüfus Sayımı, Ankara, 1968, s. 361.
- ^ a b "Kırköy Köyü". YerelNet.org.tr. 3 Haziran 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Nisan 2020.
- ^ Başbakanlık Devlet İstatistik Enstitüsü (1991). "1990 Genel Nüfus Sayımı İdari Bölünüş" (PDF). sehirhafizasi.sakarya.edu.tr. 19 Şubat 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 19 Şubat 2020.
- ^ Başbakanlık Devlet İstatistik Enstitüsü (1986). "1985 Genel Nüfus Sayımı İdari Bölünüş" (PDF). sehirhafizasi.sakarya.edu.tr. 19 Şubat 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 18 Şubat 2020.