Louis-Alexandre Berthier
Vikipedi, özgür ansiklopedi
| Wagram Prensi, Neuchâtel Büyük Prensi Louis-Alexandre Berthier | |
|---|---|
 | |
| Doğum | 20 Kasım 1753 Versay, Fransa |
| Ölüm | 1 Haziran 1815 (61 yaşında) Bamberg, Bavyera |
| Bağlılığı |  Fransa Krallığı  Birinci Fransa İmparatorluğu |
| Branşı | Fransız Kara Kuvvetleri |
| Hizmet yılları | 1764–1815 |
| Rütbesi | İmparatorluk Mareşali |
| Komutası | Grande Armée |
| Çatışma/savaşları | Amerikan Bağımsızlık Savaşı Fransız Devrim Savaşları Napolyon Savaşları |
| İmza | |
 | |
Louis-Alexandre Berthier (20 Kasım 1753 – 1 Haziran 1815) Fransız mareşal. Birinci Wagram prensi, Neuchâtel'in Egemen prensi ve I. Napolyon'un 26 mareşalinden biridir.
Louis-Alexandre, 20 Kasım 1753'te Versay'da doğdu.[1] Fransa Krallığı ordusunda yarbay olan Jean-Baptiste Berthier'in oğludur. Beş kardeşin en büyüğüydü, üç erkek kardeşi de Fransız Ordusunda görev yaptı.[2]
Askeri Kariyeri
[değiştir | kaynağı değiştir]Berthier, çocukken istihkam subayı olan babasından askerlik sanatını öğrendi. On yedi yaşındayken orduya girdi, Prens Lambesc Allemand-Dragoon Alayı'nda görev aldı. Berthier 1780'de General Rochambeau ile birlikte Kuzey Amerika'ya gitti, dönüşünde albay rütbesine terfi edildi daha sonra çeşitli görevlerde bulundu. Prusya'da askeri bir misyonda görevde aldı. Fransız Devrimi sırasında Versailles Ulusal Muhafızları'nın komutanı olarak XVI Louis'in teyzelerini halkın şiddetinden korudu,1791'de kaçmalarına yardım etti.[3]
Berthier 1792'de Mareşal Nicolas Luckner'ın kurmay başkanı oldu, General Dumouriez ile Kellermann'ın Argonne seferinde önemli rol oynadı.1793-1795 Vendéan Savaşı'nda görev yaptı, ertesi yıl Bonapart'ın yakın zamanda komuta etmek için atandığı İtalya Ordusu'na hem tümgeneral hem de kurmay başkan olarak atandı.Rivoli Muharebesi'nde önemli rol oynadı, General Joubert'i Avusturyalı general Jozsef Alvinczi'nin saldırısından kurtardı.
Berthier, 1796 seferi boyunca Napolyon'a eşlik etti, Campo Formio Antlaşması'ndan sonra ordunun sorumluluğunu aldı. 1798'de İtalya'ya girdiğinde hâlâ bu görevdeydi, Vatikan'ı işgal etti, Roma Cumhuriyeti'ni örgütledi, Papa 6. Pius'u esir aldı. Berthier, Papa Pius'un zorlu bir yolculuktan sonra öldüğü Valence'e taşınmasını yönetti.Papanın ölümü Vatikan'ın siyasi gücünü önemli ölçüde zayıflattı.
Daha sonra Berthier, Napolyon'un Mısır Seferi'ne katıldı. 18 Brumaire Darbesinde Napolyon'a yardım etti, ardından Savaş Bakanı oldu. Marengo Muharebesi sırasında ihtiyat birliklerinin komutanı olmasına rağmen orduya eşlik edip çarpışmaya katıldı, kolundan vurulup yaralandı.[4]
Seferin sonunda diplomatik işlerde çalıştı. Ağustos 1800'de İspanya'da görev aldı, Lousiana'nın satın alımında rol oynadı.
Napolyon, Prusya Kralı III. Friedrich Wilhelm'i tahttan indirdiğinde, Berthier Neuchâtel eyaletinin hükümdarlığına atandı. Bu görevi 1814'e kadar sürdürdü.
Napolyon imparatorluğunu ilan ettiğinde, Berthier İmparatorluk Mareşali oldu. Austerlitz, Jena ve Friedland Muharebeleri'ne katıldı. 1806'da Valangin Dükü ile Neuchâtel Büyük Prensi unvanlarını kazandı, 1807'de İmparatorluk Emniyet Müdürü oldu.
1808'de Yarımada Savaşı'nda görev yaptı. 1809'da Beşinci Koalisyon Savaşı sırasında Avusturya bölgesinde görev aldı ardından kendisine Wagram Prensi unvanı verildi.
1812'de Rusya'da Napolyon'la birlikteydi. Napolyon'un Moskova'ya ilerlemesine karşı birkaç kişiden biri oldu. 1813'te Almanya'da, 1814'te Fransa'da, Fransız İmparatorluğu'nun çöküşüne kadar Grande Armée'de görev aldı.
Napolyon'un Rusya Seferi'ndeki yenilgisinden sonra tahttan çekilmesinin ardından Berthier emekli oldu. Doğancılık ile heykeltıraşlık ile uğraştı. 1814'te XVIII Louis ile barıştı, Louis'in Paris'e girişinde ona eşlik etti. Napolyon Elba'daki sürgünü sırasında Berthier'e planları hakkında bilgi verdi. Berthier geleceği konusunda şaşkındı, Napolyon'a bağlı kalmak da istemiyordu. Bu durum hem Napolyon'un hem de XVIII. Louis'in şüphelerini çekti.
Ölümü
[değiştir | kaynağı değiştir]Berthier, Napolyon Elba'dan Fransa'ya döndüğünde Bamberg'deki evine çekildi. 1 Haziran 1815'te pencereden düşerek öldü. Bazı rivayetlere göre, gizli bir cemiyetin üyeleri tarafından yapılan suikasta kurban gitti ya da Rus askerlerinin Fransa'yı işgal etmek üzere ilerlediğini görünce kendini camdan atarak intihar etti.
Berthier'in ölümü Napolyon'u derinden etkiledi, onun için şu sözleri söyledi:
" Berthier orada olsaydı (Waterloo Savaşı), bu talihsizlikle karşılaşmazdım."[5]
Karakter değerlendirmesi
[değiştir | kaynağı değiştir]Berthier bir kurmaydı ancak iyi bir saha kumandanı değildi, yine de birlikleri düzenleme becerisi ile Napolyon'un talimatlarını ayrıntılı bir biçimde anlayıp uygulayabilmesiyle ünlüydü.
General Paul Thiébault 1796'da onun hakkında şunları söyledi:
"Onu tüm ayrıntılı çalışmalardan kurtarabilecek, onu anında anlayabilecek, neye ihtiyacı olacağını önceden görebilecek bir adam isteyen General Bonapart'a Berthier'den daha uygun kimse bulunamazdı.
Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- Özel
- ^ Chisholm 1911, s. 812.
- ^ Watson 1957, s. 13.
- ^ Chisholm 1911, p. 812.
- ^ Watson 1957, p. 92
- ^ "Berthier, The Indispensable Marshal". www.napoleon-series.org. 2 Haziran 2002 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Ekim 2020.
- Genel
- Bukhari, Emir Napoleon's Marshals Osprey Publishing, 1979, 0-85045-305-4.
- Chandler, David Napoleon's Marshals Macmillan Pub Co, 1987, 0-02-905930-5.
- Connelly, Owen, Blundering to Glory: Napoleon's Military Campaigns SR Books, 1999, 0-8420-2780-7.
- Elting, John R. Swords around a Throne: Napoleon's Grande Armée Weidenfeld & Nicolson, 1997, 0-02-909501-8.
- Haythornthwaite, Philip Napoleon's Commanders (2): c.1809-15 Osprey Publishing, 2002, 1-84176-345-4.
- Hittle, James Donald the Military Staff: Its History and Development Military Service Publishing, 1952.
- Macdonell, A. G. Napoleon and His Marshals Prion, 1997, 1-85375-222-3.
- Pawly, Ronald Napoleon's Imperial Headquarters (1): Organization and Personnel Osprey Publishing, 2004, 1-84176-793-X.
- Pawly, Ronald Napoleon's Imperial Headquarters (2): On campaign Osprey Publishing, 2004, 1-84176-794-8.
- Watson, S.J. By Command of the Emperor: A Life of Marshal Berthier. Ken Trotman Ltd, 0-946879-46-X.
Dış bağlantılar
[değiştir | kaynağı değiştir]
- Alex. Berthier, Relation of the Battle of Marengo17 Şubat 2018 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
- Spencer Napoleonica Collection5 Aralık 2012 tarihinde Archive.is sitesinde arşivlendi at Newberry Library
- Alexandre Berthier çalışmaları – Gutenberg Projesi
- Louis-Alexandre Berthier Collection12 Mayıs 2019 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. Handcolored, topographical, manuscript maps (111 of them), created by Louis-Alexandre Berthier
.svg) |  | ||
