MariaDB

Vikipedi, özgür ansiklopedi

MariaDB
Geliştirici(ler)MariaDB Vakfı
İlk yayınlanma22 Ocak 2009 (2009-01-22)
Güncel sürüm11.3.2[1] Bunu Vikiveri'de düzenleyin / 16 Şubat 2024
Önizleme sürümü11.4.1 / 20 Şubat 2024 (2 ay önce) (2024-02-20)
Programlama diliC, C++, Perl, Bash
İşletim sistemiÇapraz platform (Unix tipi,
Windows, Solaris, Linux,
MacOS, BSD).[2]
Erişilebilirlikİngilizce
TürRDBMS
LisansGNU General Public License
(version 2),
GNU Lesser General Public License
(istemci kütüphaneleri için)
Resmî sitesimariadb.com
Kod deposu
Bunu Vikiveri'de düzenleyin
LAMP, Squid(yazılım)

MariaDB, ilişkisel veritabanı sistemi olan MySQL'in kaynak kodundan türemiş, GNU Genel Kamu Lisansı altında dağıtılarak ücretsiz olarak kullanılabilen, geliştirilmesi ve bakımı topluluk tarafından sürdürülen veritabanıdır. MySQL, önde gelen açık kaynaklı yazılım sistemi olarak ticari bir şirket olan Oracle tarafından satın alındıktan sonra MySQL'in ilk geliştiricileri tarafından Monty AB çatısı altında yine açık kaynak olarak MariaDB adıyla yola devam edeceği duyurulmuş ve oldukça ilgi görmüştür.[3]

MySQL ile bire-bir yer değiştirebilen MariaDB, pek çok kütüphane kodlarının ortak olması nedeniyle tüm MySQL komutlarını tanır ve MySQL arayüz metotlarını destekler. MariaDB'nin geliştirilmesine katkıda bulunan geliştiriciler, telif hakarını Monty Program AB oluşumuna devretmek zorundadırlar.[4] Açık kaynaklı ve özgür bir yazılım olması nedeniyle MariaDB, Aralık 2012 tarihinden itibaren İngilizce Wikipedia tarafından da kullanılmaya başlanmıştır.[5]

Sürümler[değiştir | kaynağı değiştir]

MariaDB sürüm numaraları, 5.5'e kadar MySQL ile paralel ilerlemiştir. Bu, MariaDB 5.5 sürümünü kullanan herhangi birinin MySQL 5.5 sürümünde yer alan tüm özellikleri kullanabileceği anlamına gelir. Ancak, MySQL 5.1 ve 5.5 sürümleri arasında varolmayan 5.2, 5.3 gibi ara sürümler, MariaDB tarafından yayınlanmıştır.

MariaDB geliştiricileri, 5.5 sürümünden itibaren dallanmayı 10 olarak numaralandırmaya karar vermişlerdir. Bu değişiklik, MySQL 5.6 sürümü dahil olmak üzere gelecek MySQL sürümlerindeki özelliklerin MariaDB 10 sürümünden itibaren MariaDB içinde tam anlamıyla yer almayacağının net olarak anlaşılabilmesi için yapılmıştır.[6] Bununla birlikte MySQL tarafındaki bazı yeni özelliklerin MariaDB standartlarını karşılayabilecek kadar kararlı (stabil) olmaması, aynı zamanda MariaDB tarafında geliştirilen ve MySQL de yer almayan bazı spesifik özelliklerin varlığı da bu kararın alınmasında etkili olmuştur.[7]

MariaDB 10.5.5, 10.4.14, 10.3.24, 10.2.33 and 10.1.46 now available22 Ağustos 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
Sürüm Asıl çıkış tarihi Son sürüm Son sürüm çıkış tarihi Durum
5.1 2009-10-29[8] 5.1.67 2013-01-30[9] Kararlı
5.2 2010-04-10[10] 5.2.14 2013-01-30[11] Kararlı
5.3 2011-07-26[12] 5.3.12 2013-01-30[13] Kararlı
5.5 2012-02-25[14] 5.5.68 2020-05-12[15] Kararlı
10.0 2012-11-12[16] 10.0.38 2019-01-31[17] Kararlı
10.1 2014-06-30[18] 10.1.48 2020-11-04[19] Kararlı
10.2 2016-04-18 10.2.43 2022-05-20[20] Kararlı
10.3 2017-04-16 10.3.39 2023-05-10[21] Kararlı
10.4 2018-09-11 10.4.32 2023-11-13 Kararlı
10.5 2019-12-03 10.5.23 2023-11-13 Kararlı
10.6 2021-04-26 10.6.16 2023-11-13 Kararlı
10.7 2021-09-17 10.7.7 2022-11-07[21] Kararlı
10.8 2021-12-22 10.8.8 2023-05-10[21] Kararlı
10.9 2022-03-23 10.9.8 2023-08-14 Kararlı
10.10 2022-06-23 10.10.7 2023-11-13 Kararlı
10.11 2022-09-26 10.11.6 2023-11-13 Kararlı
11.0 2022-12-27 11.0.4 2023-11-13 Kararlı
11.1 2023-03-27 11.0.3 2023-11-13 Kararlı
11.2 2023-06-20 11.2.2 2023-11-21 Kararlı
11.3 2023-09-20 11.3.1 2023-11-21 RC
11.4 2023-12-24 11.4.0 2023-12-24 Alpha

Üçüncü Parti Yazılımlar[değiştir | kaynağı değiştir]

MariaDB'nin uygulama geliştirme arayüzü (API) ve protokolü MySQL ile tamamen uyumludur, buna ilave olarak MariaDB bazı operasyonların asenkron (İngilizce: Non-blocking) çalışabilmesini yerleşik olarak destekler. Bu, MySQL ile çalışan tüm bağlantı adaptörlerinin, kütüphanelerin ve uygulamaların MariaDB'de bulunan yerleşik özellikleri desteklese de desteklemese de MariaDB ile çalışabildiği anlamına gelir. Fedora geliştiricileri Oracle firmasının gelecekte MySQL'i daha kapalı bir yazılım haline getirme riskine karşı Fedora 19 sürümünden itibaren işletim sistemi ile birlikte sunulan MySQL sürümünü MariaDB ile değiştirme kararı almışlardır.[22]

Aşağıda MariaDB ile sorunsuz olarak çalışabilen araçların ve uygulamaların listesi bulunmaktadır:

İstemciler[değiştir | kaynağı değiştir]

  • DBEdit — MariaDB ve diğer veritabanları için ücretsiz bir veritabanı yönetim uygulaması.
  • Navicat — Windows, Mac OS X ve Linux altında çalışabilen ve yaygın olarak kullanılan veritabanı yönetim uygulaması.
  • HeidiSQL — Windows için özgür ve açık kaynaklı bir MySQL istemcisi. MariaDB'ye özel Sanal Sütunlar (Virtual Columns) gibi bazı özellikleri destekler ve MariaDB'nin 5.2.7 sürümünden itibaren MariaDB windows kurulum paketi (MSI) ile birlikte gelir.[23]
  • phpMyAdmin — MySQL için web-tabanlı veritabanı yönetim uygulaması.
  • SQLTool Pro Database Editor - Android cihazlar için sunulan MariaDB dahil olmak üzere çok sayıda veritabanını destekleyen bir SQL istemcisi.

Uygulamalar[değiştir | kaynağı değiştir]

Aşağıdaki uygulamalar resmi olarak MariaDB ile uyumludurlar:

Tanınmış kullanıcıları[değiştir | kaynağı değiştir]

Ayrıca bakınız[değiştir | kaynağı değiştir]

Kitaplar[değiştir | kaynağı değiştir]

Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]

  1. ^ "MariaDB 11.3.2 Release Notes". 
  2. ^ MariaDB 5.5.28a Stable 13 Mayıs 2013 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., Downloads Source, Binaries, and Packages
  3. ^ "Why future belongs MariaDB (İngilizce)". Computerworld. 21 Şubat 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Eylül 2013. 
  4. ^ "Contributing Code (İngilizce)". Mariadb.com. 19 Ekim 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Eylül 2013. 
  5. ^ "MariaDB 5.5 in Production for English Wikipedia (İngilizce)". Wikipedia. 21 Ağustos 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Eylül 2013. 
  6. ^ "Explanation on MariaDB 10.0 (İngilizce)". Mariadb.com. 2012. Erişim tarihi: 7 Eylül 2013. [ölü/kırık bağlantı]
  7. ^ "What comes in between MariaDB now and MySQL 5.6? (İngilizce)". Mariadb.com. 2012. Erişim tarihi: 7 Eylül 2013. [ölü/kırık bağlantı]
  8. ^ "MariaDB 5.1.38 Release Notes". 27 Şubat 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Eylül 2015. 
  9. ^ "MariaDB 5.1.67 Release Notes". 27 Şubat 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Eylül 2015. 
  10. ^ "MariaDB 5.2.0 Release Notes". 27 Şubat 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Eylül 2015. 
  11. ^ "MariaDB 5.2.14 Release Notes". 27 Şubat 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Eylül 2015. 
  12. ^ "MariaDB 5.3.0 Release Notes". 27 Şubat 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Eylül 2015. 
  13. ^ "MariaDB 5.3.12 Release Notes". 23 Eylül 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Eylül 2015. 
  14. ^ "MariaDB 5.5.20 Release Notes". 27 Ocak 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Eylül 2015. 
  15. ^ "MariaDB 10.4.13, 10.3.23, 10.2.32, 10.1.45 and 5.5.68 now available". 16 Mayıs 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Mayıs 2020. 
  16. ^ "MariaDB 10.0.0 Release Notes". 27 Ocak 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Eylül 2015. 
  17. ^ "MariaDB 10.0.38, MariaDB Connector/J 2.4.0 and MariaDB Connector/Node.js 2.0.3 Now Available". 27 Mart 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Ocak 2020. 
  18. ^ "MariaDB 10.1.0 Release Notes". 5 Ocak 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Eylül 2015. 
  19. ^ "MariaDB 10.5.7, 10.4.16, 10.3.26, 10.2.35 and 10.1.48 now available". 4 Kasım 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Kasım 2020. 
  20. ^ "MariaDB 10.9.1, 10.8.3, 10.7.4, 10.6.8, 10.5.16, 10.4.25, 10.3.35 and 10.2.44 now available". 25 Mayıs 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Mayıs 2022. 
  21. ^ a b c "MariaDB 10.11.3, 10.10.4, 10.9.6, 10.8.8, 10.6.13, 10.5.20, 10.4.29 and 10.3.39 now available". 10 Mayıs 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. 
  22. ^ "Features: Replace MySQL with MariaDB (İngilizce)". Fedora Project. 21 Şubat 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Eylül 2013. 
  23. ^ "MariaDB 5.2.7 shipped with HeidiSQL (İngilizce)". HeidiSQL. 9 Eylül 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Eylül 2013. 
  24. ^ https://www.archlinux.org/news/mariadb-replaces-mysql-in-repositories/ 10 Mayıs 2013 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. Arch Linux News - 25 March 2013 MariaDB replaces MySQL in repositories
  25. ^ "The Chakra Project - Get". Chakra-linux.org. 13 Şubat 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Nisan 2013. 
  26. ^ Oracle who? Fedora & openSUSE will replace MySQL with MariaDB 13 Mayıs 2013 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., 2013-02-1.
  27. ^ MySQL 5.1 vs. MySQL 5.5: Floats, Doubles, and Scientific Notation 4 Eylül 2014 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., 2013-17-1.
  28. ^ openSUSE Dumps MySQL Makes MariaDB Default Database 30 Ocak 2013 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., 2013-02-1.
  29. ^ "Slackware News - 23 March 2013 ''Slackware switching to the MariaDB database''". Slackware.com. 23 Ocak 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Nisan 2013. 
  30. ^ "Wikipedia Adopts MariaDB". Wikimedia Foundation. 22 Nisan 2013. 26 Aralık 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Mayıs 2013. 
"https://tr.wikipedia.org/w/index.php?title=MariaDB&oldid=32566548" sayfasından alınmıştır