Metabotropik reseptör

Metabotropik reseptör, hücre aktivitesini düzenlemek için bir dizi metabolik adımı başlatan membran reseptörü tipidir. Sinir sisteminde iki tür reseptör vardır:metabotropik ve iyonotropik reseptörler. İyonotropik reseptörler bir iyon kanalında porlar oluştururken, metabotropik reseptörler, G proteinleri gibi sinyal iletim mekanizmaları aracılığıyla dolaylı olarak iyon kanallarına bağlanır.

Her iki reseptör tipi de spesifik kimyasal ligandlar tarafından aktive edilir. Bir iyonotropik reseptör aktive olduğunda, Na ⁺, K ⁺ veya Cl ^- gibi iyonların geçişine izin veren bir kanal açar. Bunun tersine, bir metabotropik reseptör aktive edildiğinde, iyon kanallarının açılması da dahil olmak üzere çeşitli hücre içi olaylara sebep olabilen bir dizi hücre içi yolak tetiklenir.Bu olaylar serisinde ikincil haberciler kullanılır.

Mekanizma[değiştir | kaynağı değiştir]

Kimyasal haberciler, biyokimyasal sinyal kademelerinin neden olduğu çeşitli etkileri başlatmak için metabotropik reseptörlere bağlanır. G proteinine bağlı reseptörlerin tümü metabotropik reseptörlerdir. Bir ligand, G proteini kenetli reseptöre bağlandığında, bir G proteini, gen transkripsiyonunu değiştirebilen, hücredeki diğer proteinleri düzenleyebilen, hücre içine Ca⁺² salgılayabilen veya doğrudan iyon kanallarını etkileyebilen bir ikincil haberci zincirini etkinleştirir. Bu reseptörler saniyeler veya dakikalar boyunca açık kalabilir ve sinaptik gücü modifiye etmek gibi kısa veya uzun vadeli ve sinaptik plastisiteyi modüle etmek gibi uzun süreli etkilere sebep olabilir.

Metabotropik reseptörler, bunlarla sınırlı olmamak üzere, aşağıdakileri de içeren çeşitli ligandlara sahiptir: küçük moleküllü transmitterler, monoaminler, peptitler, hormonlar ve gazlar. Hızlı etkili nörotransmiterler ile karşılaştırıldığında, bu ligandlar hızla bozunmaz. Bir sinyali tüm vücuda iletmek için dolaşım sistemine girebilirler. Metabotropik ligandların çoğu tek bir reseptöre sahiptir. Örneğin: metabotropik glutamat reseptörleri, muskarinik asetilkolin reseptörleri, GABA _B reseptörleri.

Yapısı[değiştir | kaynağı değiştir]

G proteinine bağlı reseptörler, yedi hidrofobik transmembran alanına sahiptir. GABA _B reseptörleri,düzgün çalışabilmek için heterodimerizasyona ihtiyaç duymasına karşın, bu alanların çoğu monomerik proteinlerden oluşur. Proteinin N ucu, zarın hücre dışı tarafında bulunur ve C ucu hücre içi tarafındadır.

Eksternal bir amino ucu olan ve membrana 7 kez dolanan alanın, genellikle alfa heliks yapısında olduğu ve polipeptit zincirinin yaklaşık 450-550 amino asitten oluştuğu söylenir.

Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]