Molla Mehmet Karayılan
Vikipedi, özgür ansiklopedi
Molla Mehmet Karayılan | |
---|---|
Doğum | Mehmet 1888 Elifler, Osmanlı İmparatorluğu |
Ölüm | 24 Mayıs 1920 (32 yaşında) Antep, Osmanlı İmparatorluğu |
Anıtlar | Karayılan Anıtı |
Tanınma nedeni | Antep Savunmasındaki Rolü |
Molla Mehmet Karayılan ya da sadece Karayılan (1888 - 24 Mayıs 1920), Antep Kuşatması'nda savaşmış bir Türk direnişçisidir.
Esasen köylü olan Karayılan, Kurtuluş Savaşı'nda 1888'de Besni'de savaştı ve Nisan 1920'de Fransız kuvvetlerinin Antep-Maraş ve çevresini işgal etmeye başlamasından sonra Antep'i (günümüzde Gaziantep) savunmaya geçti. I. Dünya Savaşı’ndan sonra Güney Anadolu’daki Kuvâ-yi Milliye örgütünde görev aldı. 20 Ocak 1920'de Karabıyıklı’da düzenlediği baskın sırasında, Fransız işgal birliklerine önemli kayıplar verdirterek Antep'in işgalden kurtarılmasında büyük katkısı oldu. Ayrıca Şamlı Kel Ahmet çetesinin ortadan kaldırılmasını sağladı. 24 Mayıs 1920’de Antep'te Samsaktepe (Sarımsaktepe) saldırısı sırasında şehit oldu.[1]
Popüler kültürde
[değiştir | kaynağı değiştir]Karayılan adı Nazım Hikmet’in “Kuvay-ı Milliye Destanı”nın birinci bölümündeki "Yıl 1918-1919 ve Karayılan Hikayesi" bölümünde geçer.[2] Bu şiirde bahsedilen Karayılan sıradan ve korkak bir köylüdür. Bir gül fidanını kendine siper etmiş, çatışmaları izlerken yakınındaki beyaz bir taşın arkasından siyah bir yılanın kafasını kaldırdığını görür. Serseri mermilerden biri gelip yılanın kafasını uçurur. Bu olaydan korkunun ecele faydası yoktur dersini çıkaran bu köylü, saklanmak yerine savaşması gerektiğine karar verir. Bundan sonra onun Fransız işgal kuvvetlerinin üzerine karabasan gibi çöküp kahramanca savaştığını gören Antepliler ona Karayılan lakabını takarlar.
2007-2008 yılları arasında atv'de yayımlanan Karayılan adlı tarihî dram dizisi de onun hayatını anlatır.
Ruhi Su'nun bestelediği "Karayılan" türküsü de onun hayatıyla iligilidir.
Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ admin (17 Şubat 2019). "Atmalı bir kahraman: Molla Mehmet Karayılan". Aintab Data. 17 Mayıs 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Nisan 2024.
- ^ Kuva-yı Miliye - Şiirler 3, Nâzım Hikmet. Adam Yayınları, 13. Baskı