Muhammed Natsir

Muhammed Natsir
Endonezya Başbakanı
Görev süresi 5 Eylül 1950 - 26 Nisan 1951
Yerine geldiği	Muhammed Hatta Abdul Halim
Yerine gelen	Soekiman Wirjosandjojo
Endonezya Cumhuriyeti İletişim ve Bilişim Bakanı
Görev süresi 12 Mart 1946 - 26 Haziran 1947
Yerine geldiği	Amir Sjarifuddin
Yerine gelen	Setiadi
Görev süresi 29 Ocak 1948 - 4 Ağustos 1949
Yerine geldiği	Sjahbudin Latif
Yerine gelen	Sjafruddin Prawiranegara
Kişisel bilgiler
Doğum	17 Temmuz 1908 Pandjang, Hollanda Doğu Hint Adaları
Ölüm	3 Şubat 1993 (84 yaşında) Cakarta, Endonezya
Partisi	Masyumi Partisi
Evlilik(ler)	Nurnahar
Mesleği	Gazeteci, siyasetçi

Muhammed Natsir (17 Temmuz 1908 - 14 Mart 1993), Endonezyalı gazeteci ve siyasetçidir. Endonezya'nın beşinci başbakanıydı.

Natsir, memleketi Solok'tan Sumatra'dan Bandung'a taşındıktan sonra İslam doktrini üzerine geniş bir eğitim aldı. İlk makaleleri 1929'da yayınlandı ve 1930'larda İslam temalı birkaç makale yazdı. 1930'ların ortasında siyasete girdi ve İslamcı partilerin saflarında yükseldi. 5 Eylül 1950'de Başbakanlık görevine seçildi. Başbakan olarak görev yaptığı dönemde, İslam'ı Endonezya siyasetine soktuğu gerekçesiyle tutuklandı. Yeni Düzen kurulmasıyla serbest bırakıldı. Natsir, hükûmeti eleştirmeye devam etmiş ve yasaklarla karşılaştı.

Natsir, İslam üzerine birçok kitap yazdı. İslam'ı Endonezya kültürünün ayrılmaz bir parçası olarak gördü ve Sukarno ve Suharto'nun laik politikaları Natsir'i hayal kırıklığına uğrattı. Hayat boyunca üç fahri doktora kazandı. 10 Kasım 2008'de Natsir, Endonezya'da ulusal kahraman olarak onurlandırıldı.

Hayatının ilk dönemleri[değiştir | kaynağı değiştir]

Natsir, 17 Temmuz 1908'de Batı Sumatra'da doğdu. Ebeveynleri hükûmet görevlisi Muhammed İdris Sutan Saripado ve Khadijah idi. 1916'da Hollanda-Endonezya Okulu'nda (HIS) okudu. Birkaç ay sonra HIS Solok'a taşındı ve Natsir Solok'ta HIS'te okumaya devam etri. Üç yıl sonra, ablası ile beraber Padang'a geldi. 1923 yılında MULO'da çalışmalarına devam etti ve İslami kulüplere katıldı. Ayrıca keman çalmayı da öğrendi.

Mezun olduktan sonra, AMS'de okuduğu sırada oturduğu Bandung'a taşındı. Natsir Kuran'ın yorumlanması ve İslam hukuku gibi konularda dine daha derin bir ilgi duydu.

Kariyeri[değiştir | kaynağı değiştir]

Natsir lisede okumaya devam ederken gazetecilik yapmaya başladı. 1929'da Dagblad'da Kuran ve Evanjelikler ve Muhammed Peygamber başlıklı iki makale yayımladı. Ayrıca 1929'dan 1935'e kadar yayınlanan Pembela İslam gazetesininde diğer İslami düşünürlerle çalıştı. Natsir, bu çalışmaları sırasında İslami Eğitim adında bir özel okul kurdu. Ancak okul Japonya'nın Endonezya'yı işgalinden sonra kapandı.

Natsir, Agus Salim gibi ünlü İslam bilginleri ile hareket etmeye başlamış ve 1930'ların ortalarında, Salim'in Sukarno ile laiklik tartışmasına dahil olmuştu.^[1] 1938'de Endonezya İslamcı Parti'ye üye olmuş ve 1940'tan 1942'ye kadar partinin Bandung şubesinin başına geçmiştir. Ayrıca Bandung Büro Başkanı olarak görev yapmıştır. Japon işgali sırasında İslamcı Masyumi Partisi'ne katıldı ve parti yasaklanıncaya kadar başkanlarından oldu.

Endonezya Bağımsızlık Beyannamesi'nden sonra, oluşturulan Endonezya Ulusal Komitesi üyesi oldu. 3 Nisan 1950'de Endonezya'yı on yedi devlete ayıran bir anlaşma sonrasında Endonezya'yı birleştiren bir öneride bulundu. Daha sonra, başbakan oldu.

Rehberli Demokrasi döneminde hükûmete karşı çıktı. 1962'den 1964'e kadar Malang'da tutuklandı. Temmuz 1966'da Yeni Düzen kurulduktan sonra serbest bırakıldı.

Hapishaneden çıktıktan sonra Natsir, Mekke'de, İngiltere'de İslam araştırmalarını teşvik etti. Pakistan'daki Karaçi kentinde toplanan Müslüman Kongresi'ne katıldı.

Yeni Düzen çağında, İslami cemiyeti kurdu. Petkim 50 hareketine katılarak 5 Mayıs 1980'de hükûmete dilekçe yazdı. Dilekçede hükûmet politikalarını eleştirdi ve bu durum onun yurtdışına çıkma yasağı almasına neden oldu. 14 Mart 1993'te Cakarta'da öldü.

Siyasi görüşü[değiştir | kaynağı değiştir]

Natsir, siyasetin dini kurallara göre yapılmasını savunuyordu. Buna dayanak olarak Zariyat Suresi'nin 56. ayetini gösteriyordu. Bir politikacı olarak hedefi, Müslüman toplumun İslami öğretileri ile siyaset yapmaktı.

Mustafa Kemal Atatürk'ün Müslüman toplumlara getirmiş olduğu laik düşüncenin etkisinde olan Sukarno, Muhammed Natsir'e karşı mücadele ediyordu. Mücadeleyi, Hollanda'ya karşı güçlü olan Sukarno kazanmış ve bağımsızlıktan sonra devletin İslami kurallarla yönetilmesini engellemişti.

Kişisel hayatı[değiştir | kaynağı değiştir]

20 Ekim 1934'te Bandung'da Nurnahar ile evlendi. Evliliklerinden altı çocuğu oldu. Natsir, İngilizce, Hollandaca, Fransızca, Almanca ve Arapçayı konuşabiliyordu. Esperantoyu da anlama yeteneğine sahipti.

Yazıları[değiştir | kaynağı değiştir]

Natsir, İslam görüşleri ile ilgili 45 kitap ve yüzlerce makale yayımladı. Hollandaca ve Endonezce yayımlanan ilk eserleri İslam doktrini ve kültürünün siyaset arasındaki ilişkisi ve kadınların İslam'daki rolü ile ilgiliydi. Bu eserden sonra yazdığı eserlerin bazıları İngilizceydi. Eserlerdeki konular siyasetteki Hristiyan-Müslüman ilişkileri üzerine odaklanmıştır. Ajip Rosidi ve Hacer Abdul Malik Karim Amrullah, Natsir'in yazılarını, hem tarihî hem de gelecekteki Müslümanlar için kılavuz olduğunu belirmektedir.

Daha sonra[değiştir | kaynağı değiştir]

Natsir, 1980'de Kral Faysal Vakfı'ndan ödül aldı. Akademik alanda, 1967'de Lübnan İslam Üniversitesi'nden edebiyat alanında, 1991'de Malezya Millî Üniversitesi ve Malezya Bilim Üniversitesi'nden İslami fikirleri savunduğu için fahri doktora aldı. 10 Kasım 2008'de Endonezya'da ulusal kahraman olarak onurlandırıldı.

Bruce Lawrence'e göre Natsir, İslami reformu destekleyen en önemli siyasetçiydi.

Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]

Bibliyografya[değiştir | kaynağı değiştir]

• Ma'mur, Ilzamudin (1995). Abul Ala Mawdudi and Mohammad Natsir's Views on Statehood: A Comparative Study (Masters in Art tez). Montreal: McGill University. 3 Şubat 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Ekim 2011.