Nedim Saban

Nedim Saban (d. 1967, İstanbul), Yahudi asıllı Türk tiyatro ve dizi oyuncusu, televizyoncu.

1992'de İstanbul'da Tiyatrokare adlı tiyatroyu kurmuş, bu tiyatroda sahnelenen birçok oyunun prodüktörlüğünü, yönetmenliğini yapmış, kimilerinde oyuncu olarak rol almıştır. 1992 yılından itibaren 13 yıl boyunca önce radyoda ardından çeşitli televizyon kanallarında sunduğu, halkın telefonla katıldığı Dr. Stress adlı program çok popüler olmuştur.

1967 yılında İstanbul'da doğdu. Babası avukat Rıfat Saban, annesi Doli Berec'dir.^[1] Türkiye Musevilerinin eski hahambaşı Rafael Saban'ın torunudur.^[2]

Tiyatroya 1976 yılında çocuk oyunları yazarak başladı. 1979 yılında çocuk hakları üzerine yazdığı bir oyun UNICEF’in bir yarışmasında dereceye girdi ve İstanbul Belediyesi Şehir Tiyatroları'nda sahnelendi. Lise öğrenimini Robert Kolej'de 1986 yılında tamamladı. Öğrenciliği sırasında 1982 yılında Beş Kafadarlar Çocuk Tiyatrosu’nu kurdu. Bu tiyatroda dört yıl boyunca altı oyun sahneye koydu ve bu oyunlarda rol aldı. Tiyatroya gidemeyen çocuklara tiyatro götürmeyi ilke edinen "Beş Kafadarlar Tiyatrosu", oyunlarını çocuk parklarında da sergilemiştir.

Saban, liseden sonra aldığı bir bursla ABD’ye gitti ve yedi yıl boyunca bu ülkede tiyatro, sinema ve televizyon eğitimi gördü. New York Üniversitesi'nde Tiyatro yönetmenliği bölümünden yüksek dereceyle bitirdi. Bitirme tezi olarak sahneye koyduğu Jean Genet'in "Hizmetçiler" ve Heinrich İbsen'in "Hortlaklar" adlı oyunlarının rejisiyle 1000 yönetmen arasından 3 kişiye verilen bir reji bursuna layık görüldü. Bir yıl ABD'de çeşitli tiyatrolarda (Berkshire Theatre Festival, Guthrie ve New York Theatre Workshop) staj yaptıktan sonra 1992 yılında Türkiye’ye döndü.

Nedim Saban, Türkiye'ye döndükten sonra İstanbul'da Tiyatrokare adlı özel tiyatroyu kurdu. Tiyatrokare'nin açılış oyunu olan Müziksiz Evin Konukları için1985 yılında Devlet Tiyatroları'ndan emekli olan Macide Tanır'ı Ankara'dan İstanbul'a gelip yeniden sahneye çıkmaya ikna etti. Oyun üç yıl kapalı gişe oynadı; bu oyun ile Tanır 1992 Avni Dilligil Onur Ödülü'ne, yönetmenliği üstlenen Nedim Saban ise Jüri Özel Ödülü'ne değer görüldü.

Saban, Tiyatrokaare'de "Müziksiz Evin Konukları", "Bahara Uyanış" oyunlarının yapımcı ve yönetmenliğini, "Oleanna", "Cadılar Zamanı", "Kendine Ait Bir Oda", "Soytarı", "Bir Kadın", "İki Perde İki Oyun" adlı oyunlarının yapımcılığını üstlendi; "Salaklar Sofrası", "Üç Kadın Bir Çapkın", "Oscar" ve "Profesör Enişte" adlı oyunlarda rol aldı. 1996'da ölen Zeki Müren'in anısına ertesi yıl Bir Demet Yasemen adlı müzikali sahneye koydu. Ergun Hiçyılmaz'ın eserini oyunlaştıran Saban,^[3] müzikalin yapımcılığını ve yönetmenliğini üstlendi. Amerikan Tiyatro Tarihi’nin en uzun süre oynanan Shear Madness adlı oyunu "Şen Makas" adıyla 1997, 2003 ve 2018'de sahneye koydu.^[4] 2003 Liont Tiyatro Ödülleri'nde bu oyunla Yılın Yönetmeni ve Yılın Prodüksiyonu ödüllerini aldı.^[5] 2004 yılında Salı Ziyaretleri oyunu Afife Jale Yılın Prodüksiyonu Ödülü'ne değer görüldü.^[6]

Saban, 1992 yılında Energy Fm’de "Dr.Stress" adlı telefonlu ve canlı bir talk show sundu. "Dr.Stress" radyoda gördüğü ilgi üzerine televizyonda taşındı. Siyaset,cinsellik, sosyal sorunlar, eğitim, kültür, sağlığa değin konuların tartışıldığı Dr.Stress programı, atv, Star TV ve Kanal 6’da yayımlandı.

Sanatçı, televizyon dizilerinde de rol aldı. "İkinci Bahar", "Nasıl Evde Kaldım", "İki Oda Bir Sinan" adlı dizilerde rol aldı. TRT'de yayımlanan “İki Oda Bir Sinan” dizisinin yapımcılığını da üstlendi. Dizi, 2006'da tiyatro oyunu olarak sahnelendi. Saban televizyonda ayrıca çocuklar için "Eti Bir Bilmecem Var" programını sundu.

2005 yılında TV8'de danışman olarak görev alan Nedim Saban, Show TV’de "Saklambaç" ve "Süper Aile" programlarının metin yazarlığını, atv’de "Randevu", Kanal D’de "Tartışma Büyüyor" adlı programların sunuculuğunu üstlendi.

Saban, 1993 yılından itiabren Aktüel ve Artıhaber dergilerinde haftalık yazılar yayınladı.^[7] Tiyatroyla ilgili yazıları http://www.minidev.com/ (13 Haziran 2006 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.) adresinde yayınlandı.

Saban, ticaret ile de uğraşmış; 2004 yılına kadar bir tatlı firmasının İstanbul'da temsilciliğini yaptıktan sonra, 2004-2013 arasında kendisinin kurduğu Tatlıcı Tombak adlı tatlıcı zinciri yönetmiştir.^[8][9]

Saban, 2016'da Haliç Üniversitesi'nde "Halide Edib Adıvar Tiyatrosu" başlıklı tezi ile yüksek lisans derecesi aldı.^[10]

• 2015 - Hayalet Dayı (Sinema Filmi)
• 2012 - Bana Bir Soygun Yaz (Sinema Filmi)
• 2008 - Hemşire Meri (TV Dizisi)
• 2008 - Anında Görüntü Show (TV Dizisi)
• 2006 - Yalancı Yarim (TV Dizisi)
• 2006 - Hayatım Sana Feda (TV Dizisi)
• 2004 - En İyi Arkadaşım (TV Dizisi)
• 2004 - Beş Kollu Avize (TV Dizisi)
• 2002 - İki Oda Bir Sinan (TV Dizisi)
• 2002 - Abdülhamit Düşerken (Sinema Filmi)
• 2001 - Nasıl Evde Kaldım (TV Dizisi)
• 1999 - Sevgilim İstanbul (Sinema Filmi)
• 1998 - İkinci Bahar (TV Dizisi)
• 1997 - Yasemince (TV Dizisi)

• Bahara Uyanış
• Geçmişten Gelen Kadın
• Babamla Dans
• Kim O
• Leyla'nın Evi
• Salı Ziyaretleri
• Şen Makas
• Şerefe 20. Yüzyıl
• Bir Demet Yasemen
• Bu da Benim Ailem
• Büyük İkramiye
• Müziksiz Evin Konukları

• İki Oda Bir Sinan
• Üç Kadın Bir Çapkın
• Oscar
• Profesör Enişte
• Salaklar Sofrası

• 1993-1994: atv
• 1995-1997: Star TV
• 1998-2001: Kanal 6
• 2005: TV8
• 2010: Show Türk

• Nedim Saban'ın kişisel blogu 1 Mart 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
• Tiyatrokare 23 Ağustos 2007 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
• [1] 27 Ocak 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
• Farklirenkler.com^{[ölü/kırık bağlantı]}