Popüler kültürde Adolf Hitler

Vikipedi, özgür ansiklopedi

Charlie Chaplin, Büyük Diktatör filminde "Adenoid Hynkel" rolünde, 1940
"Üçüncü Reich", Nazi karşıtı Alman ressam Heinrich Vogeler'in 1934 tarihli tablosu

1933-1945 yılları arasında Almanya'nın diktatörü olan Adolf Hitler, Almanya'da tanınmış bir politikacı haline geldiğinden beri popüler kültürde temsil edilmiştir. Kendine özgü imajı muhalifleri tarafından sık sık parodileştirildi. Parodiler, iktidarda olduğu dönemde Almanya dışında çok daha belirgin hale geldi. İkinci Dünya Savaşı'nın sona ermesinden bu yana Hitler'in hem ciddi hem de hicivsel temsilleri popüler kültürde öne çıkmaya devam etmiş ve bazen önemli tartışmalara yol açmıştır.[1][2] Birçok kitap ve filmde Hitler ve Nazizm arketipik kötülük rolünü üstlenmektedir.[3][4] Bu yaklaşım kurguyla sınırlı olmayıp, Hitler'i bu şekilde ele alan kurgusal olmayan yazarlar arasında da yaygındır.[5][6][7][8] Hitler başka açılardan da hayranlık uyandırmaya devam etmiştir; Alman Tarih Müzesi'nde geniş katılımlı bir sergi de benzer örnekler arasındadır.[9]

Hitler'in yaşamı boyunca tasvirleri[değiştir | kaynağı değiştir]

Savaşın başlamasından önce[değiştir | kaynağı değiştir]

Popüler müzik ve edebiyatta çok sayıda eser, Adolf Hitler'i belirgin bir şekilde öne çıkarır.

Hitler, Almanya'da iktidara gelmeden önce, siyasi düşmanları tarafından gazete karikatürlerinde ve propagandasında hicivli bir şekilde tasvir edildi.[10][11] Fotomontajcı John Heartfield, Nazi karşıtı afiş tasarımlarında Hitler'i düzenli olarak saçma şekillerde tasvir etti. Ocak 1933'te Nazilerin iktidara gelmesinden sonra, Hitler çoğunlukla, örneğin kendisinde ortak yapımcılığını üstlendiği İradenin Zaferi'nde gösterildiği gibi, Alman halkı tarafından sevilen ve saygı duyulan tanrı benzeri bir figür olarak tasvir edildi. Bunun bir istisnası, Nazi propaganda bakanlığı tarafından yasaklanan 1933 tarihli Alman filmi Das Testament des Dr. Mabuse (Dr. Mabuse'un Ahit'i) idi.[12] Pek çok eleştirmen, Fritz Lang'ın bir tımarhanenin duvarları içinden çıkıp, bir suç imparatorluğunu yöneten, cinayete meyilli bir manyağı betimlemesini ve Nazilerin Almanya'da iktidara yükselişinin bir alegorisi olarak görmektedir.[13]

Savaşın başlamasından sonra[değiştir | kaynağı değiştir]

İngiliz propaganda posteri

Almanya dışında, Hitler ile dalga geçilmiş veya bir manyak olarak gösterilmiştir. Günümüz Hollywood filmlerinde dikkate değer birçok örnekleri bulunmaktadır. İlki The Three Stooges adlı kısa film, You Nazty Spy! (1940) ve Moe Howard'ın Hitler karakteri olarak "Moe Hailstone"u Hitler karakteri olarak tasvir etmesiyle, kurgusal Moronika ülkesinin diktatörleri yapıldığı Hitler ve Nazileri hicveden ilk Hollywood çalışmasıdır.[14] Bir yıl sonra, I'll Never Heil Again isimli bir devam filmi yayınlandı. Bu filmde, Hitler ve Milletler Cemiyeti arasındaki anlaşmazlıkları gösteriyordu. Diğer Three Stooges kısa filmlerinde Hitler, babası Alois Hitler'in doğum adına atıfta bulunarak "Schicklgruber" olarak anılır. İlk olarak, Stooges'ın Nazileri hicveden kısa filmlerinin yayınlamasından dokuz ay kadar sonra Charlie Chaplin, 1940 yapımı Büyük Diktatör filminde Hitler'le Tomainia'nın soytarı diktatörü "Adenoid Hynkel" ismiyle oynayarak, Adolf Hitler ile dalga geçti.[15] Bu film, en çok tanınan Hitler parodilerinden biridir.[16]

1942'de İngiliz Enformasyon Bakanlığı'ndan Charles A. Ridley tarafından yaratılan ve diğer isimlerin yanı sıra Schichlegruber olan kısa bir propaganda filminde ortaya çıktı: Nazi Tarzı Lambeth Yürüyüşü ve Lambeth Yürüyüşü Yapmak.[17][18] Film, Hitler'in ve diğer Nazilerin İradenin Zaferi'nden alınan ve o zamanlar (Almanya dahil) yaygın olan ancak hor görülen bir dans olan "The Lambeth Walk"a yürüyor ve dans ediyormuş gibi görünecek şekilde düzenlenmiş görüntüleri içermekteydi. Görüntülerin kullanılmasının amacı, İngiltere ve diğer Müttefik ülkeleri iyi bir şekilde güldürmek ve Nazileri kızdırmak için izleyicilere vermekti. Nazi Propaganda Bakanı Joseph Goebbels bu filmi görünce, o kadar öfkelendi ki, gösterim odasını sandalyeleri tekmeleyerek ve küfürler savurarak terk etti.[17]

Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]

  1. ^ Cocks, Geoffrey (Sonbahar 1979). "The Hitler Controversy". Political Psychology. 1 (2). International Society of Political Psychology. ss. 67-81. doi:10.2307/3791103. JSTOR 3791103. 
  2. ^ "Israel wants Indian menswear shop Hitler renamed". CBS News. 3 Eylül 2012. 19 Mayıs 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Ekim 2014. 
  3. ^ "An attempt to fathom Hitler / Robert Carlyle conveys depths of tyrant's evil". San Francisco Chronicle. 16 Mayıs 2003. 18 Kasım 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Ekim 2014. 
  4. ^ Erickson, Hal. "Hitler: The Rise of Evil (2003): Movie review". The New York Times. 27 Ekim 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Ekim 2014. 
  5. ^ Victor, G. (1999). Hitler: The Pathology of Evil. Potomac Books. ISBN 1-57488-228-7. 
  6. ^ Rosenbaum, R. (1999). Explaining Hitler: The Search for the Origins of His Evil. Harper Perennial. ISBN 0-06-095339-X. 
  7. ^ Johnson, E. (2000). Nazi Terror: The Gestapo, Jews, and Ordinary Germans. Basic Books. ISBN 0-465-04908-7. 
  8. ^ Levenda, P. (2005). Unholy Alliance: A History of Nazi Involvement with the Occult. Continuum. ISBN 0-8264-1409-5. 
  9. ^ A. J. Goldman (3 Kasım 2010). "Why Did Germans Embrace Him?". The Wall Street Journal. 11 Nisan 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Ekim 2014. Nazis are never far from the news here, but 'Hitler and the Germans: Nation and Crimes' is Hitler's biggest coup in Berlin since Mel Brooks's 'The Producers' lit up the German capital last year. The exhibition at the German Historical Museum has attracted a mountain of domestic and international media attention and brisk business. 
  10. ^ "Propaganda and the Visual Arts in the Third Reich". Yad Vashem. 1 Kasım 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Aralık 2018. 
  11. ^ Welch, Professor David (17 Şubat 2011). "Nazi Propaganda". BBC History. BBC. 19 Aralık 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Aralık 2018. 
  12. ^ Sayre, Nora (6 Aralık 1973). "Lang's 'Testament of Dr. Mabuse,' at Cultural Center Tomorrow:The Cast". The New York Times. 26 Aralık 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Aralık 2018. 
  13. ^ "Home Cinema @ The Digital Fix - The Testament of Dr. Mabuse". Dvdtimes.co.uk. 22 Mart 2004. 24 Aralık 2008 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Ocak 2011. 
  14. ^ Dancis-McClatchy, Bruce (4 Eylül 2018). "They used nyuk-nyuks against Nazis". The Charlotte Observer. 26 Aralık 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Aralık 2018. 
  15. ^ Kürten, Jochen (11 Aralık 2015). "When Charlie Chaplin imitated Adolf Hitler". Deutsche Welle. 30 Temmuz 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Aralık 2018. 
  16. ^ Chalakoski, Martin (29 Nisan 2017). "Chaplin's The Great Dictator might be the most popular, but it was The Three Stooges who first openly mocked Hitler on film". The Vintage News. 25 Ekim 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Aralık 2018. 
  17. ^ a b "Charles A. Ridley". 1 Ocak 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Ağustos 2022. 
  18. ^ "The Goofy, Anti-Nazi Parody Video That Enraged Goebbels". 19 Aralık 2014. 20 Eylül 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Ağustos 2022.