Stalker

Stalker

Yönetmen	Andrei Tarkovsky
Senarist	Arkadi Strugatsky Boris Strugatsky
Oyuncular	Alexander Kaidanovsky Anatoli Solonitsyn Nikolai Grinko
Yapım yılı	Ağustos 1979, Rusya
Süre	163 dk.
Dil	Rusça

Stalker, (Rusça: Сталкер, Türkçe: İz Sürücü) 1978/79'da Rus yönetmen Andrey Tarkovski'nin beşinci uzun metrajlı filmidir. Film, Sovyet sinemasının ve bilimkurgu türünün bir klasiği olarak kabul edilir.

Hikâyenin çıkış noktası, bölge olarak isimlendirilen bir bölgenin sınırında bulunan, belirsiz bir zaman ve ülkedeki bir şehirdir. Bu bölgede garip olaylar, nedeni anlaşılamayan gizemli fenomenler cereyan etmektedir. Dünya dışı bir uygarlığın ziyareti mi, yoksa garip bir göktaşı çarpması mı - kimse bilmiyordur. Bölge tahliye edildi ve askerî koruma altına alınarak tecrid edilir. Filmin başında metin şöyle:

"… o neydi? Göktaşı düşüşü mü? İnsan kozmosunun sakinlerinin ziyareti? Ancak, bizim küçük ülkemizde harikalar harikası doğdu - BÖLGE. Hemen oraya asker gönderdik. Geri gelmediler. Sonra BÖLGE'yi polis kordonlarıyla sardık... ve muhtemelen bunda haklıydık... bu arada - bilmiyorum, bilmiyorum... Nobel ödüllü Profesör Wallace'ın RAI muhabiri ile mülakatından."

Film, Boris ve Arkady Strugatsky kardeşlerin Yol Kenarında Piknik başlıklı öykülerinin (Rusça: Пикник на обочине) bir uyarlamasıdır. Öyküde, Bölge bilime karşı gelen birçok garip yapıdan ve döngüden oluşur. Öyküyle film tam anlamıyla aynı olmasa da karakterler ve yaşadıklarına tepkileri benzerdir.

Tarkovsky'nin bilimkurgu filmi Solaris'inin büyük başarı kazanması üzerine, Sovyet sinemasının da, Hollywood sinemasının yaptığı her şeyi yapabileceğini kanıtlamak amacıyla bu film için çok geniş bir bütçe ayrıldı. Filmin ilk olarak sansasyonel özel efektler ve ilginç yan hikâyelerle dolu olması bekleniyordu.

Tarkovski, bütün özel efektleri ve bütün yan hikâyeleri senaryodan çıkardı ve tamamen orijinal hikâyeye ve bu hikâyenin asıl sorusuna odaklandı: Eğer en derindeki dileğinizi gerçekleştirme fırsatınız olsaydı, bunu gerçekten ister miydiniz? Ayrıca hikâye üç kişi üzerine kurulu biçimde tekrar yazıldı.

Çekimler tamamlandıktan sonra ekip Moskova'ya döndü, fakat filmin bir laboratuvar kazası sonucu harap olduğunu gördü. (Filmin Komünist Parti sansürüne takıldığını ve bilerek yok edildiği de iddia edildi.)

Çekimlerin yenilenmesinden başka bir çözüm yoktu. İkinci çekimler başladığında mevsim artık müsait değildi. Aynı sahnelerin tekrar tekrar çekilmesi sinir bozucuydu. Bu nedenle filmdeki karakterlerin korkmuş ve kederli halleri aslında tam anlamıyla bir rol değildir.

1957'de yaşanan fakat daha sonra saklanan Mayak nükleer kazasının oluşturduğu binlerce kilometrelik çöle benzeyen Bölge'nin de Tarkovski'yi etkilediği söylenir. Filmden 7 yıl sonra gerçekleşen Çernobil Faciası'nın ardından terk edilmiş nükleer bölgede çalışanlar kendilerine Stalker demiş, bu alanı da Bölge olarak adlandırmıştır.

• Yönetmen: Andrei Tarkovsky
• İkinci yönetmen: Tarkovsky'nin eşi Larissa Tarkovskaya
• Senaryo: Boris Strugatsky, Arkady Strugatsky & Andrei Tarkovsky
• Kurgu: Lyudmila Feiginova
• Kameraman: Georgi Rerberg (Ekibi terk ettiğinden çalışmaları kullanılmamıştır)
• Kameraman: Aleksandr Knyazhinsky
• Müzik: Eduard Artemyev

• Stalker: Alexander Kaidonovski
• Stalker'ni karısı: Alisa Freindlikh
• Yazar: Anatoly Solonitsin
• Bilim insanı: Nikolai Grinko
• Stalker'in kızı Marta: Natasha Abramova

• IMDB sayfası9 Nisan 2004 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.