Türkiye Çingeneleri
Vikipedi, özgür ansiklopedi
.JPG)
Türkiye Çingeneleri veya Türkiye Romanları, Türkiye'de yaşayan bir Çingene etnik grubudur. Çoğunluğu doğu Trakya'da yaşamaktadır.
Resmî olarak azınlık olarak tanımlanmaktadırlar. Çoğunluğu Sünni Müslüman, bazıları ise Bektaşidir. Çoğunluk artık çingene dilini konuşmaz. Balkan Türkçesini kendi çingene lehçesiyle konuşurlar.
Türkiye'deki yaşayanların sayısı yaklaşık 500.000 kişidir. 2012 verilerine göre Türkiye’de toplam nüfusa Roman nüfusun tahmini oranı %3.78 iken, yine de net bir sayıdan bahsedilememektedir. Bu muğlaklık, 1960’lı yıllardan bu yana nüfus sayımlarında etnik veri kaydedilmemesi ile yakından ilişkilidir. Ulaşılabilen en eski bilgi, Osmanlı Devleti’nin ilk genel nüfus sayımı olan 1831 yılı verilerine dayanmaktadır. Toplam 3.6 milyonluk nüfus içerisinde, Balkanlar dahil olmak üzere Roman popülasyonu 36.500 olarak saptanmıştır.[1]
Yeniden yerleşim[değiştir | kaynağı değiştir]
Küçük Asya'daki çingenelerin ilk belgesel kanıtı IX. Yüzyıla kadar uzanmaktadır. İran'dan Bizans İmparatorluğu'na geldiler. Osmanlı İmparatorluğu döneminde Çingeneler İslam'a girdi.[kaynak belirtilmeli] Resmî olmayan verilere göre, Türkiye'de yaklaşık 500.000 Türk Çingenesi yaşıyor. Resmî kaynaklar 35.000 kişinin Türkiye nüfusunun % 3.78'ini oluşturduğunu göstermektedir.[kaynak belirtilmeli] Türkiye'deki Çingenelerin çoğu yerleşiktir. Esas olarak Adana, Çanakkale, Edirne, Gaziantep, Kırklareli, Tekirdağ, Düzce, İzmir, İstanbul, Kemer'de ikâmet ederler.[kaynak belirtilmeli] Türk Çingenelerinin geleneksel etkinlikleri arasında müzik, sokaklarda çiçek alışverişi, demircilik, sepetçilik sayılabilir.[kaynak belirtilmeli]
İddialar[değiştir | kaynağı değiştir]
Nüfus İddiaları[değiştir | kaynağı değiştir]
Romanlardan sorumlu koordinatör Bakan Faruk Çelik’in 81 ilde yaptırdığı araştırma sonrası 66 ilde Romanların yoğun olarak yaşadığı tespit edilmiştir. Bu araştırma sadece Roman adı altında yapılmış olmakla birlikte kendini farklı tanımlar ile ifade eden (Dom, Lom, Mıtrip, Karaçi, Elekçi, Aşık, Poşa vb...), toplamda 6-8 milyon aralığında Çingene nüfusu vardır.[1]
Eski Cumhuriyet Halk Partisi İzmir milletvekili Özcan Purçu Türkiye'de 6 milyon Roman vatandaşın yaşadığını iddia etmiştir.[2]
Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]
- ^ a b c "İSTANBUL ROMAN ÇALIŞTAYI" (PDF). İstanbul Büyükşehir Belediyesi. 1 Haziran 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 1 Haziran 2023.
- ^ "Özcan Purçu CHP'den istifa etti: 'Bir Romana mı yer bulamadınız?'". www.cumhuriyet.com.tr. 19 Nisan 2023. 19 Nisan 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Ağustos 2023.