2024 Avrupa Futbol Şampiyonası
Vikipedi, özgür ansiklopedi
| EURO 2024 Fußball-Europameisterschaft 2024 | |
|---|---|
 | |
| Turnuva detayları | |
| Ev sahibi ülke |  Almanya |
| Şehir | 10 |
| Tarih | 14 Haziran - 14 Temmuz 2024 |
| Takım | 24 (UEFA konfederasyondan) |
| Stadyum(lar) | 10 (10 ev sahibi şehirde) |
| Final durumu | |
| Şampiyon |  İspanya (4. kez) |
| İkinci |  İngiltere |
| Turnuva istatistikleri | |
| Oynanan maç | 51 |
| Atılan gol | 117 (maç başına 2,29) |
| Seyirci | 2.681.288 (maç başına 52.574) |
| Gol kralı | Jamal Musiala  Georges Mikautadze  Cody Gakpo  Harry Kane  Dani Olmo  Ivan Schranz (3 gol) |
| Asist kralı | Lamine Yamal (4 asist) |
← 2020 2028 → | |
2024 Avrupa Futbol Şampiyonası ya da yaygın adıyla UEFA Euro 2024, Avrupa'nın uluslararası futbol yönetim organı UEFA tarafından 14 Haziran ile 14 Temmuz 2024 tarihleri arasında düzenlenen 17. Avrupa Futbol Şampiyonası turnuvasıdır. Toplam 24 millî takımın mücadele ettiği turnuvaya Almanya ev sahipliği yapmıştır. Bu yönüyle Avrupa Şampiyonası maçları, 1988 ve 2020 yıllarının ardından üçüncü kez Almanya topraklarında ve ülkenin yeniden birleşmesinden sonra ikinci kez bu topraklarda düzenlenmiştir. 1988 yılındaki turnuvaya Batı Almanya ev sahipliği yaptı ve COVID-19 pandemisi nedeniyle 2021'de düzenlenen ve birçok ülkenin ev sahipliği yaptığı 2020 turnuvasının dört maçı Münih'te oynandı.
Teklif süreci
[değiştir | kaynağı değiştir]2024 Avrupa Futbol Şampiyonası'nı düzenlemek isteyen federasyonların bu niyetlerini resmî olarak açıklamaları gereken 3 Mart 2017'den beş gün sonra UEFA, yalnızca Almanya ve Türkiye'nin turnuvayı düzenlemeye ilişkin niyetlerini sunduğunu duyurdu.[1][2]
Ev sahibi ülke 27 Eylül 2018'de İsviçre'nin Nyon kentinde seçildi.
| Ülke | Oylar |
|---|---|
| Almanya | 12 |
 Türkiye | 4 |
| Çekimser | 1 |
| Toplam | 17 |
UEFA İcra Komitesi, ev sahibini belirlemek için yalnızca basit çoğunlukla ve gizli bir oylamayla oy verdi. Beraberlik durumunda UEFA Başkanı oy kullanarak kazananı belirleyecekti.[3] İcra Komitesinin yirmi üyesinden ikisinin oy kullanma hakkına sahip olmaması ve bir üyenin gelmemesi nedeniyle toplam on yedi üyenin oy kullanma hakkı vardı.
Elemeler
[değiştir | kaynağı değiştir]Katılan takımlar
[değiştir | kaynağı değiştir]
| Takım | Nasıl katıldı | Katılımın kesinleştiği tarih | Önceki katılım sayısı | Son katılımı | En iyi derece |
|---|---|---|---|---|---|
 Almanya | Ev sahibi | 27 Eylül 2018 | 13 | Şampiyon (1972,1980,1996) | |
 Fransa | B Grubu 1.si | 13 Ekim 2023 | 10 | Şampiyon (1984, 2000) | |
 Belçika | F Grubu 1.si | 13 Ekim 2023 | 6 | İkinci (1980) | |
 Portekiz | J Grubu 1.si | 13 Ekim 2023 | 8 | Şampiyon (2016) | |
| İspanya | A Grubu 1.si | 15 Ekim 2023 | 11 | Şampiyon (1964, 2008, 2012) | |
 İskoçya | A Grubu 2.si | 15 Ekim 2023 | 3 | Grup aşaması (1992, 1996, 2020) | |
 Türkiye | D Grubu 1.si | 15 Ekim 2023 | 5 | Yarı final (2008) | |
 Avusturya | F Grubu 2.si | 16 Ekim 2023 | 3 | Son 16 (2020) | |
| İngiltere | C Grubu 1.si | 17 Ekim 2023 | 10 | İkinci (2020) | |
 Macaristan | G Grubu 1.si | 16 Kasım 2023 | 4 | Üçüncü (1964) | |
 Slovakya | J Grubu 2.si | 16 Kasım 2023 | 2 | Son 16 (2016) | |
 Arnavutluk | E Grubu 1.si | 17 Kasım 2023 | 1 | Grup aşaması (2016) | |
 Danimarka | H Grubu 1.si | 17 Kasım 2023 | 9 | Şampiyon (1992) | |
 Hollanda | B Grubu 2.si | 18 Kasım 2023 | 10 | Şampiyon (1988) | |
 Romanya | I Grubu 1.si | 18 Kasım 2023 | 5 | Çeyrek final (2000) | |
 İsviçre | I Grubu 2.si | 18 Kasım 2023 | 5 | Çeyrek final (2020) | |
 Sırbistan | G Grubu 2.si | 19 Kasım 2023 | 5 | İkinci (1960, 1968) | |
 İtalya | C Grubu 2.si | 20 Kasım 2023 | 10 | Şampiyon (1968, 2020) | |
 Çekya | E Grubu 2.si | 20 Kasım 2023 | 10 | Şampiyon (1976) | |
 Slovenya | H Grubu 2.si | 20 Kasım 2023 | 1 | Grup aşaması (2000) | |
 Hırvatistan | D Grubu 2.si | 21 Kasım 2023 | 6 | Çeyrek final (1996, 2008) | |
 Polonya | Play-off A yolu kazananı | 26 Mart 2024 | 4 | Çeyrek final (2016) | |
 Ukrayna | Play-off B yolu kazananı | 26 Mart 2024 | 3 | Çeyrek final (2020) | |
 Gürcistan | Play-off C yolu kazananı | 26 Mart 2024 | 0 | - | - |
- Not 1:
Sırbistan, 1960-1990 arası 
Yugoslavya 1992-2006 arası 
Sırbistan-Karadağ olarak turnuvaya katılmıştır. - Not 2:
Çekya, 1960-1980 arası Çekoslovakya olarak turnuvaya katılmıştır.
Stadyumlar
[değiştir | kaynağı değiştir]Bu turnuvada karşılaşmalar on stadyumda yapılacaktır.[4]
| Berlin | Münih | Dortmund | Gelsenkirchen |
|---|---|---|---|
| Olimpiyat Stadyumu | Allianz Arena | Westfalenstadion | Veltins-Arena |
| Kapasite: 74.461 | Kapasite: 70.076 | Kapasite: 65.849 | Kapasite: 54.740 |
 | .jpg) |  |  |
| Stuttgart | Hamburg | ||
| MHPArena | Imtech Arena | ||
| Kapasite: 54.697 | Kapasite: 52.245 | ||
 |  | ||
| Düsseldorf | Köln | Leipzig | Frankfurt |
| Merkur Spiel-Arena | RheinEnergie Stadyumu | Red Bull Arena | Waldstadion |
| Kapasite: 51.031 | Kapasite: 49.827 | Kapasite: 49.539 | Kapasite: 48.387 |
 |  |  |  |
Turnuva düzeni
[değiştir | kaynağı değiştir]Şampiyona yirmi dört takımın katılımı ile düzenlenecektir. Grup aşamasında takımlar dörderli altı grupta mücadele edecektir. Gruplarını ilk iki sırada tamamlayan on iki takım ve üçüncü sırada tamamlayan takımların arasından en iyi dört takım eleme aşamasına (Son 16) katılacaktır.[5]
Kadrolar
[değiştir | kaynağı değiştir]Takımların maksimum kadro büyüklüğü, başlangıçtaki 23 oyuncudan 26 oyuncuya çıkarıldı. Takımların en az 23 en fazla 26 oyuncudan oluşan listeyi 7 Haziran tarihine kadar teslim etmeleri gerekiyor.[6]
Kura çekimi
[değiştir | kaynağı değiştir]2024 Avrupa Futbol Şampiyonası finalleri kura çekimi, 2 Aralık 2023 tarihinde Almanya'nın Hamburg şehrindeki Elbphilharmonie konser salonunda yapılmıştır.[7][8] Finallere katılmaya hak kazanan yirmi dört takım, elemeler genel sıralamasına göre dört torbaya ayrılmış ve altı gruba yerleştirilmiştir. Ev sahibi Almanya birinci torbada yer almış ve otomatikman A1 pozisyonuna yerleşmiştir. Kura çekimi sırasında play-off kazananları belli olmadığı için dördüncü torbada yer almışlardır.
Torbalar
[değiştir | kaynağı değiştir]
|
|
|
|
Grup aşaması
[değiştir | kaynağı değiştir]Grup aşaması sıralama kuralları
[değiştir | kaynağı değiştir]Gruplarda iki veya daha fazla takımın puan eşitliği durumunda sırasıyla aşağıdaki kriterler uygulanır.[5]
- Takımların kendi arasındaki maçlarda aldıkları puan
- Takımların kendi arasındaki maçlarda gol farkı
- Takımların kendi arasındaki maçlarda atılan gol sayısı
- 1-3. kriterler uygulanmasına rağmen iki takım arasında hâlâ eşitlik varsa 1-3. kriterler iki takım arasında yeniden uygulanır. Hâlâ eşitlik varsa 5-9 kriterler uygulanır.
- Gruptaki gol farkı
- Gruptaki atılan gol sayısı
- Eğer sadece iki takım arasında eşitlik varsa ve bu takımlar grupta son maçta karşılaşmışsa bu takımlar arasında penaltı atışları yapılır.
- Dürüst oyun (fair-play) puanı (sarı kart: 1 puan, kırmızı kart: 3 puan, sarı+kırmızı kart: 4 puan)
- Elemeler genel sıralama
En iyi dört grup üçüncüsünün belirlenmesinde sırasıyla aşağıdaki kriterler uygulanır.[5]
- Puan
- Gol farkı
- Atılan gol sayısı
- Dürüst oyun (fair-play) puanı
- Elemeler genel sıralama
Turnuva takvimi UEFA tarafından 10 Mayıs 2022 tarihinde açıklanmıştır.[9][10] Tüm saatler yerel OAYS (UTC+2) şeklindedir.
| Renk anahtarı |
|---|
| İlk 2 sıra ve en iyi 4 grup üçüncüsü Son 16 turuna çıkar. |
A Grubu
[değiştir | kaynağı değiştir]| Sıra | Takım | O | G | B | M | AG | YG | GF | P | Eleme |
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| 1 | Almanya (H) | 3 | 2 | 1 | 0 | 8 | 2 | +6 | 7 | Son 16 turuna |
| 2 | İsviçre | 3 | 1 | 2 | 0 | 5 | 3 | +2 | 5 | |
| 3 | Macaristan | 3 | 1 | 0 | 2 | 2 | 5 | -3 | 3 | |
| 4 | İskoçya | 3 | 0 | 1 | 2 | 2 | 7 | -5 | 1 |
B Grubu
[değiştir | kaynağı değiştir]| Sıra | Takım | O | G | B | M | AG | YG | GF | P | Eleme |
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| 1 | İspanya | 3 | 3 | 0 | 0 | 5 | 0 | +5 | 9 | Son 16 turuna |
| 2 | İtalya | 3 | 1 | 1 | 1 | 3 | 3 | 0 | 4 | |
| 3 | Hırvatistan | 3 | 0 | 2 | 1 | 3 | 6 | -3 | 2 | |
| 4 | Arnavutluk | 3 | 0 | 1 | 2 | 3 | 5 | -2 | 1 |
C Grubu
[değiştir | kaynağı değiştir]| Sıra | Takım | O | G | B | M | AG | YG | GF | P | Eleme |
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| 1 | İngiltere | 3 | 1 | 2 | 0 | 2 | 1 | +1 | 5 | Son 16 turuna |
| 2 | Danimarka | 3 | 0 | 3 | 0 | 2 | 2 | 0 | 3[a] | |
| 3 | Slovenya | 3 | 0 | 3 | 0 | 2 | 2 | 0 | 3[a] | |
| 4 | Sırbistan | 3 | 0 | 2 | 1 | 1 | 2 | -1 | 2 |
Notlar:
D Grubu
[değiştir | kaynağı değiştir]| Sıra | Takım | O | G | B | M | AG | YG | GF | P | Eleme |
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| 1 | Avusturya | 3 | 2 | 0 | 1 | 6 | 4 | +2 | 6 | Son 16 turuna |
| 2 | Fransa | 3 | 1 | 2 | 0 | 2 | 1 | +1 | 5 | |
| 3 | Hollanda | 3 | 1 | 1 | 1 | 4 | 4 | 0 | 4 | |
| 4 | Polonya | 3 | 0 | 1 | 2 | 3 | 6 | -3 | 1 |
21 Haziran 2024 18.00 |
| Polonya | 1-3 | Avusturya |
|---|---|---|
| Rapor |
|
E Grubu
[değiştir | kaynağı değiştir]| Sıra | Takım | O | G | B | M | AG | YG | GF | P | Eleme |
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| 1 | Romanya | 3 | 1 | 1 | 1 | 4 | 3 | +1 | 4 | Son 16 turuna |
| 2 | Belçika | 3 | 1 | 1 | 1 | 2 | 1 | +1 | 4 | |
| 3 | Slovakya | 3 | 1 | 1 | 1 | 3 | 3 | 0 | 4 | |
| 4 | Ukrayna | 3 | 1 | 1 | 1 | 2 | 4 | -2 | 4 |
F Grubu
[değiştir | kaynağı değiştir]| Sıra | Takım | O | G | B | M | AG | YG | GF | P | Eleme |
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| 1 | Portekiz | 3 | 2 | 0 | 1 | 5 | 3 | +2 | 6[a] | Son 16 turuna |
| 2 | Türkiye | 3 | 2 | 0 | 1 | 5 | 5 | 0 | 6[a] | |
| 3 | Gürcistan | 3 | 1 | 1 | 1 | 4 | 4 | 0 | 4 | |
| 4 | Çekya | 3 | 0 | 1 | 2 | 3 | 5 | -2 | 1 |
Notlar:
18 Haziran 2024 18.00 |
| Türkiye | 3-1 | Gürcistan |
|---|---|---|
| Rapor |
|
Grup üçüncüleri sıralaması
[değiştir | kaynağı değiştir]| Sıra | Grp | Takım | O | G | B | M | AG | YG | GF | P | Eleme |
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| 1 | D | Hollanda | 3 | 1 | 1 | 1 | 4 | 4 | 0 | 4[a] | Son 16 turuna |
| 2 | F | Gürcistan | 3 | 1 | 1 | 1 | 4 | 4 | 0 | 4[a] | |
| 3 | E | Slovakya | 3 | 1 | 1 | 1 | 3 | 3 | 0 | 4 | |
| 4 | C | Slovenya | 3 | 0 | 3 | 0 | 2 | 2 | 0 | 3 | |
| 5 | A | Macaristan | 3 | 1 | 0 | 2 | 2 | 5 | -3 | 3 | |
| 6 | B | Hırvatistan | 3 | 0 | 2 | 1 | 3 | 6 | -3 | 2 |
Notlar:
Eleme aşaması
[değiştir | kaynağı değiştir]16 takımın katıldığı ve maçların tek maçlı eleme sistemi ile oynandığı bölümdür. Gerektiğinde uzatma süresi ve penaltı vuruşlarıyla galip gelen takım belirlenir.[5] Maçlar, 29 Haziran - 14 Temmuz 2024 tarihleri arasında oynanacaktır. Not: 1984'ten beri 3.lük maçı yapılmamaktadır.
Grup üçüncülerinden hangilerinin en iyi 4 grup üçüncüsü olarak Son 16 turuna katılacağı duruma göre eşleşme tablosu:[5]
| En iyi 4 grup üçüncüsü | B grubu 1.si ile | C grubu 1.si ile | E grubu 1.si ile | F grubu 1.si ile |
|---|---|---|---|---|
| A B C D | A grubu 3.sü | D grubu 3.sü | B grubu 3.sü | C grubu 3.sü |
| A B C E | A grubu 3.sü | E grubu 3.sü | B grubu 3.sü | C grubu 3.sü |
| A B C F | A grubu 3.sü | F grubu 3.sü | B grubu 3.sü | C grubu 3.sü |
| A B D E | D grubu 3.sü | E grubu 3.sü | A grubu 3.sü | B grubu 3.sü |
| A B D F | D grubu 3.sü | F grubu 3.sü | A grubu 3.sü | B grubu 3.sü |
| A B E F | E grubu 3.sü | F grubu 3.sü | B grubu 3.sü | A grubu 3.sü |
| A C D E | E grubu 3.sü | D grubu 3.sü | C grubu 3.sü | A grubu 3.sü |
| A C D F | F grubu 3.sü | D grubu 3.sü | C grubu 3.sü | A grubu 3.sü |
| A C E F | E grubu 3.sü | F grubu 3.sü | C grubu 3.sü | A grubu 3.sü |
| A D E F | E grubu 3.sü | F grubu 3.sü | D grubu 3.sü | A grubu 3.sü |
| B C D E | E grubu 3.sü | D grubu 3.sü | B grubu 3.sü | C grubu 3.sü |
| B C D F | F grubu 3.sü | D grubu 3.sü | C grubu 3.sü | B grubu 3.sü |
| B C E F | F grubu 3.sü | E grubu 3.sü | C grubu 3.sü | B grubu 3.sü |
| B D E F | F grubu 3.sü | E grubu 3.sü | D grubu 3.sü | B grubu 3.sü |
| C D E F | F grubu 3.sü | E grubu 3.sü | D grubu 3.sü | C grubu 3.sü |
Tur atlayan takımlar
[değiştir | kaynağı değiştir]| Group | Grup 1.si | Grup 2.si | Grup 3.sü (En iyi 4) |
|---|---|---|---|
| A | Almanya | İsviçre | Elendi |
| B | İspanya | İtalya | Elendi |
| C | İngiltere | Danimarka | Slovenya |
| D | Avusturya | Fransa | Hollanda |
| E | Romanya | Belçika | Slovakya |
| F | Portekiz | Türkiye | Gürcistan |
Eşleşmeler
[değiştir | kaynağı değiştir]| Son 16 | Çeyrek Final | Yarı Final | Final | |||||||||||
| 30 Haziran – Cologne | ||||||||||||||
| İspanya | 4 | |||||||||||||
| 5 Temmuz – Stuttgart | ||||||||||||||
| Gürcistan | 1 | |||||||||||||
| İspanya (uz.) | 2 | |||||||||||||
| 29 Haziran – Dortmund | ||||||||||||||
| Almanya | 1 | |||||||||||||
| Almanya | 2 | |||||||||||||
| 9 Temmuz – Münih | ||||||||||||||
| Danimarka | 0 | |||||||||||||
| İspanya | 2 | |||||||||||||
| 1 Temmuz – Frankfurt | ||||||||||||||
| Fransa | 1 | |||||||||||||
| Portekiz (3-0 p) | 0 | |||||||||||||
| 5 Temmuz – Hamburg | ||||||||||||||
| Slovenya | 0 | |||||||||||||
| Portekiz | 0 | |||||||||||||
| 1 Temmuz – Düsseldorf | ||||||||||||||
| Fransa (5-3 p) | 0 | |||||||||||||
| Fransa | 1 | |||||||||||||
| 14 Temmuz – Berlin | ||||||||||||||
| Belçika | 0 | |||||||||||||
| İspanya | 2 | |||||||||||||
| 2 Temmuz – Munich | ||||||||||||||
| İngiltere | 1 | |||||||||||||
| Romanya | 0 | |||||||||||||
| 6 Temmuz – Berlin | ||||||||||||||
| Hollanda | 3 | |||||||||||||
| Hollanda | 2 | |||||||||||||
| 2 Temmuz – Leipzig | ||||||||||||||
| Türkiye | 1 | |||||||||||||
| Avusturya | 1 | |||||||||||||
| 10 Temmuz – Dortmund | ||||||||||||||
| Türkiye | 2 | |||||||||||||
| Hollanda | 1 | |||||||||||||
| 30 Haziran – Gelsenkirchen | ||||||||||||||
| İngiltere | 2 | |||||||||||||
| İngiltere (uz.) | 2 | |||||||||||||
| 6 Temmuz – Düsseldorf | ||||||||||||||
| Slovakya | 1 | |||||||||||||
| İngiltere (5-3 p) | 1 | |||||||||||||
| 29 Haziran – Berlin | ||||||||||||||
| İsviçre | 1 | |||||||||||||
| İsviçre | 2 | |||||||||||||
| İtalya | 0 | |||||||||||||
Son 16 turu
[değiştir | kaynağı değiştir]
Çeyrek finaller
[değiştir | kaynağı değiştir]
6 Temmuz 2024 18.00 |
|
|