Harmanlı, Arsin

Vikipedi, özgür ansiklopedi

Harmanlı
Harita
Trabzon ilinin Türkiye'deki konumu
Trabzon ilinin Türkiye'deki konumu
Ülke Türkiye
İlTrabzon
İlçeArsin
Coğrafi bölgeKaradeniz Bölgesi
Rakım250 m
Nüfus
 (2022)[1]
 • Toplam546
Zaman dilimiUTC+03.00 (TSİ)
İl alan kodu462
İl plaka kodu61
Posta kodu61900

Harmanlı, Trabzon ilinin Arsin ilçesine bağlı bir mahalledir.

Tarihçe[değiştir | kaynağı değiştir]

Yerleşimin eski adı "Varvara"'dır.[3] Varvara isminin; eski Yunanca "bir harç çeşidi" anlamına gelen Varvara (βαρβάρα) ya da "Yunan dilini konuşmayan, vahşi" anlamına gelen Varvaros (βάρβαρος) kelimelerinden türediği değerlendirilmektedir.[4] 1432 tarihli Pharos Fermanı'nda Yomra Bandonuna bağlı köyler arasında yerleşimden bahsedilmiştir. Osmanlı kayıtlarında da Varvara adıyla Yomra nahiyesinde yer alan yerleşim, ana yerleşim dışında Süfla ve Karon (günümüzde Karaca) yerleşimlerini de kapsayan Harmanlı Vadisinin doğusunun orta ve aşağı kesimlerini içeren geniş bir alanı temsil etmektedir. Günümüz yerleşimi Osmanlı kayıtlarında ana yerleşimi ayırmak için zaman zaman Baş Varvara adıyla da bahsedilmiştir. 1486 yılı tahririnde Varvara bölgesinde tamamı Hristiyan 202 (2 müsellem hane, 3 yamak) hane, 6 mücerred (yetişkin bekar erkek) ve 19 bive (dul kadın), 1515 tahririnde gene tamamı Hristiyan 203 hane (5'i müsellem 47 hane Süfla’da ve 3 müsellem hane de Varvara’nın diğer bir hissesinde) 23 mücerred (5 mücerred Süfla'da) ve 18 bive (4 bive Süfla'da) kayıtlıdır. 1554 yılında Hristiyanlar 163 hane (40 hane Süfla'da) ve 19 mücerred (4'ü Süfla'da) iken Müslüman nüfus 3 haneden (1'i Süfla'da) oluşmaktadır. 1583 yılında yerleşimde tamamı Hristiyan 106 hane (18'i Süfla'da) kaydedilmiştir. 1651 yılına ait kayıtta Süfla yerleşiminin boş olduğu belirtilmiştir. 17. yüzyılda yerleşime dışarından göç olduğu görülmekte olup Kadı sicillerinde Sürmene nahiyesinin Purnak köyünden (günümüzde Araklı'ya bağlı Taştepe) 9 Müslüman erkek buraya yerleştiği görülmektedir. Yine Kadı sicillerinde yerleşimde 9 Hristiyan'ın Müslümanlara arazi satışı yaptığı görülmektedir. Bu tarihlerde Rumlar yerleşimde olmakla birlikte yerleşimde 1 Ermeni hane görülmektedir. Bu hanedeki kişinin de o dönemki Sürmene nahiyesinin Cimla köyünden (günümüzde Araklı'ya bağlı Kestanelik) bir Ermeni tarafından öldürüldüğü kayıtlarda yer almaktadır.[5] 19. yüzyılda yerleşimde Hristiyan ve Müslüman nüfus birlikte yaşamaktadır. 1835 yılında yerleşimde 45 Rum erkek nüfus kaydedilmiştir. 1877 yılı kayıtlarında Süfla yerleşimi ayrı bir köy olarak görülmektedir.[6]

Türkiye Cumhuriyetinin kurulmasından sonra da 1935, 1940 ve 1945 yılı nüfus sayımlarında Varvara[7] adıyla Yomra kazasına bağlı görülen yerleşim, Arsin'in nahiye olmasıyla 1950 yılı nüfus sayımından itibaren Arsin'e bağlı görülmektedir. Yerleşimin Varvara olan adı 1959 yılında, "yabancı kökten geldiği ve iltibasa yol açtığı" gerekçesiyle 7267 sayılı kanunla Harmanlı olarak değiştirilmiş ve 1960 yılı nüfus sayımından itibaren yeni adıyla kayıtlarda yer almaya başlamıştır.[8]

Coğrafya[değiştir | kaynağı değiştir]

Trabzon il merkezine 28 km ve Arsin ilçesine 8 km uzaklıktadır.[2]

Nüfus[değiştir | kaynağı değiştir]

Yıllara göre mahalle nüfus verileri
2022 546[1]
2021 582[1]
2020 618[1]
2019 679[1]
2018 767[1]
2017 546[1]
2016 570[1]
2015 575[1]
2014 574[1]
2013 585[1]
2012 547[2]
2011 549[2]
2000 726[2]
1990 1.152[2]
1985 1.307[2]

Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]

  1. ^ a b c d e f g h i j k "Trabzon Arsin Harmanlı Mahallesi Nüfusu". 10 Mayıs 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Ocak 2024. 
  2. ^ a b c d e f g "Harmanlı Köyü". YerelNet.org.tr. 21 Mart 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Ocak 2024. 
  3. ^ "Köylerimiz: 1 Mart 1968 durumu". acikerisim.tbmm.gov.tr. 1968. s. 269. 23 Şubat 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 31 Aralık 2023. 
  4. ^ "Arsin ve Yomra Tarihi,". 3 Mart 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Aralık 2023. 
  5. ^ Dursun, Yücel (2015). "Trabzon Eyaleti'nde Kırsal Yerleşim: Yomra Nahiyesi Örneği (1461-1682)" (PDF). Karadeniz Teknik Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Tarih Anabilimdalı Tarih Programı. Karadeniz Teknik Üniversitesi. ss. 1-306. 30 Aralık 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 30 Aralık 2023. 
  6. ^ İpek, Nedim (2022). "Trabzon Rumları". Karadeniz İncelemeleri Dergisi. 16 (32). DergiPark. ss. 404,405. 25 Aralık 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Aralık 2023. 
  7. ^ Başbakanlık İstatistik Genel Direktörlüğü (1937). "1935 Genel Nüfus Sayımı: Köyler Nüfusu" (PDF). mku.edu.tr. 16 Ocak 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 18 Şubat 2020. 
  8. ^ Başbakanlık Devlet İstatistik Enstitüsü (1963). "1960 Genel Nüfus Sayımı: İl, İlçe, Bucak ve Köyler itibarıyla nüfus" (PDF). sehirhafizasi.sakarya.edu.tr. 18 Şubat 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 18 Şubat 2020. 

Dış bağlantılar[değiştir | kaynağı değiştir]