Yakay-Der

Vikipedi, özgür ansiklopedi

Yakınlarını Kaybeden Ailelerle Yardımlaşma ve Dayanışma Derneği
KısaltmaYakay-Der
Kuruluş9 Mart 2001 (23 yıl önce) (2001-03-09)
Genel BaşkanPervin Buldan
Resmî siteyakayder.com

Yakay-Der veya Yakınlarını Kaybeden Ailelerle Yardımlaşma ve Dayanışma Derneği, Türkiye'de aktivist bir gruptur. Türkiye'de kaybolan kişilerin ailelerine yardım etmek amacıyla 9 Mart 2001 tarihinde kurulmuştur.

Yakar-Der'e göre, Türkiye'de 1993-1998 yılları arasında PKK'nın kökünü kazımak için yürütülen "özel savaş" döneminde 1500'den fazla kişiden haber alınamıyor. Bu faaliyetler 1996 yılında ortaya çıkan ve Türk hükûmetinde birçok üst düzey istifayla sonuçlanan Susurluk Skandalı'yla gün ışığına çıkmıştır.

Hakkında[değiştir | kaynağı değiştir]

Yakar-Der'in mevcut (Mayıs 2019) Başkanı Pervin Buldan'dır.[1]

Belirtilen hedefleri şunlardır:

  • Devletin bilinen muhaliflerinin faili meçhul cinayetlerini ve bu kişilerin çok şüpheli durum ve koşullar altında ortadan kaybolmalarını araştırmak.
  • Bu tür aktivistlerin faili meçhul cinayetlerinden ve/veya kaybolmalarından kimlerin sorumlu olduğunu araştırmak ve bulmaya çalışmak ve bu kişileri yargı önüne çıkarmak, yani tutuklanmalarını, yargılanmalarını ve cezalandırılmalarını sağlamak.
  • Öldürülen veya kaybolan kişilerin aileleriyle birlikte çalışmak.

Tarih[değiştir | kaynağı değiştir]

Yakar-Der, Cumartesi Anneleri olarak bilinen ve 27 Mayıs 1995'ten bu yana her cumartesi İstanbul, Taksim'deki Galatasaray Lisesi önünde eylem yapan bir grup kadının örgütlediği uzun bir mücadele sonucunda kurulmuştur.[2]

Dernek, Türk Dernekler Kanunu'na ilişkin usulsüzlük iddiaları nedeniyle Türk makamları tarafından kapatılan Mag-Der'in devamı niteliğindedir.[3]

Yakar-Der, Türkiye İnsan Hakları Derneği (İHD) ve Kayıplara Karşı Uluslararası Komite (ICAD) ile birlikte her yıl Kayıplar Haftası münasebetiyle bir dizi özel etkinlik düzenlemektedir. Mayıs 2006'da Diyarbakır'da 5. Uluslararası Kayıplara Karşı Konferans'ı düzenlediler.[4] 2008 yılında oturma eylemleri, bir fotoğraf sergisi ve kayıp yakınlarıyla paneller düzenlediler. Ayrıca savcılığa suç duyurusunda bulundular ve kayıp kişilerin kaybolmasından sorumlu yetkililerin cezalandırılmasını talep ettiler.[5]

Mayıs 2009'da, Türkiye'yi Bütün Kişilerin Zorla Kaybedilmeye Karşı Korunmasına Dair Uluslararası Sözleşme'yi onaylamaya teşvik etmek için bir kampanya başlattılar.[6]

Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]

  1. ^ Böhmer, Daniel-Dylan (9 Mayıs 2019). "Kurden-Politikerin Buldan: "Erdogan verliert zunehmend an Macht"". 10 Ocak 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Mayıs 2019. 
  2. ^ "Report and recommendations on the Kurdish question in Turkey" (PDF). International delegation of Human Rights Lawyers. 2005. 5 Mart 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 16 Ağustos 2009. 
  3. ^ "La Fondation du Yakar-Der". ICAD. December 2005. 3 Ocak 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Ağustos 2009. 
  4. ^ "Conference programme" (PDF). ICAD. December 2005. 13 Temmuz 2011 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Ağustos 2009. 
  5. ^ "Turkey: Some 800 victims of enforced disappearance remembered". Today's Zaman. 25 Mayıs 2008. 6 Mart 2007 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Ağustos 2009. 
  6. ^ "NGOs seek ratification of convention on disappeared persons". Today's Zaman. 23 Mayıs 2009. 13 Temmuz 2009 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Ağustos 2009. 

Dış bağlantılar[değiştir | kaynağı değiştir]