Yumurta (biyoloji)
Vikipedi, özgür ansiklopedi
Bu madde hiçbir kaynak içermemektedir. (Temmuz 2024) (Bu şablonun nasıl ve ne zaman kaldırılması gerektiğini öğrenin) |
Yumurta; kuşların, sürüngenlerin, balıkların, amfibilerin ve böceklerin çiftleştikten sonra vücutlarının bir bölümünden çıkardıkları, içinde yavru hayvanların oluştuğu oval veya küre şeklindeki, farklı renk ve büyüklükteki cisim.
Kuş yumurtaları
[değiştir | kaynağı değiştir]Genellikle dişi kuşlar yumurtlayıp kuluçkaya yatsalar da bazı türlerde erkek kuşların da kuluçkaya yattıkları görülmüştür. Kuluçka süreleri 2 haftadan 3 aya kadar uzayabilir. Bazı kuşların yumurtaları yenilebilir.
Renkleri
[değiştir | kaynağı değiştir]Kuş yumurtaları farklı renklerde (beyaz, altın sarısı, kızıl, beyaz, mavi, yeşil, siyah, kahverengi) olabilir. Bazı kuşların yumurtaları benekli veya çizgili de olabilir. Örnek olarak, kaya güvercininin yumurtası beyazken büyük korsan martınınki benekli zeytin rengi-kahverengidir.
Kabukları
[değiştir | kaynağı değiştir]Tüm kuş türlerinin yumurta kabukları farklıdır. Bazı kuş yumurtalarının kabukları sertken bazılarının kabukları yumuşaktır. Yavru, yumurta kabuğunu gagasında bulunan yumurta dişi ile kırarak yumurtadan çıkar.
Şekilleri
[değiştir | kaynağı değiştir]Kuş yumurtalarının şekilleri genellikle oval ya da küredir; fakat bazı kuşların yumurtaları altından üstüne doğru incelen bir şekil olabilir. Yumurtaların boyu değişkendir.
Balık yumurtaları
[değiştir | kaynağı değiştir]Balık yumurtaları genellikle küre şeklinde, küçük ve sade renklerdedirler. Dişi balıklar yuvaya 4-6 milyon yumurta bıraktıktan sonra bir süre boyunca yuvada durur, sonra ise gider. Yavru yumurtadan çıktıktan sonra avlanmayı ve yemeyi öğrenir.
Diğer yumurtalar
[değiştir | kaynağı değiştir]Amfibiler genellikle yüksek sayılarda yumurtlarlar ve yumurtalarını suya bırakırlar. Yavru yumurtadan çıktığında başkalaşım geçirir. Böceklerde ise yavru genellikle başkalaşım geçirmez. Böceklerin yumurtaları genellikle yumuşak kabuklu, küçük ve hassastır. Sürüngen yumurtalarının büyüklükleri değişir ve genellikle sert kabuklu olurlar. İçinden çıkan yavrular narin ve güçsüz gibi görünürler. Anneleri yavrulara saklanacak iyi bir yer bulunca yavruları oraya götürerek saklar.