Brezilya Jiujitsusu
Brezilya jiu-jitsusu (BJJ) veya (Portekizce: jiu-jitsu brasileiro) bir savaş sanatı ve dövüş sporu sistemi olup grappling, tutuşlar, boğma, atma ve yer pozisyonları ile dövüş yapma üzerine teksif olmaktadır. Brezilya jiu-jitsu'su, Kodokan judo ustaları olan Takeo Yano, Mitsuyo Maeda, Soshihiro Satake gibi ustalar tarafından jujutsu ve Kodokan judo dövüş sanatının yer pozisyonlarını (newaza) temel alıp geliştirilmiş ve öğretilmeye başlanmıştır.[1]
BJJ'deki teknikler; eğiticiler, okullar, ekoller ve ülkeler gibi birçok katkıda bulunanlar tarafından çeşitlendirilmiştir. Burada açıklanan teknikler; yaygın olarak kullanılan ve adından sıkça bahsedilen bazı uygulamaların, Türkçe dilini kullananlar tarafından kolayca incelenmesi için verilmiştir. Tekniklerden sadece genel bir fikir verecek şekilde bahsedilmiştir, uygulamanın bu sporun eğitimini veren kişilerin kontrol ve gözetiminde yapılması gerekmektedir.[2]
Temel tutuş pozisyonları
[değiştir | kaynağı değiştir]BJJ maçlarında görülen temel pozisyonlar (judoda tutuş olarak bilinen), rakibi kontrol almaya yönelik tekniklerdir: 1. Gard (guard), 2. Binme (mount), 3. Kaplumbağa (turtle).
Gard
[değiştir | kaynağı değiştir]Gard (guard) Rakibin bacaklarla kontrol edilmesidir. Rakibin kontrol edilmesi “garda çekmek” (pulling the guard) rakibin kontrolünün geçilmesi “gardı geçmek” (passing the guard) olarak isimlendirilir.
Yaygın olarak kullanılan bir gard tekniği; kelebek gard (butterfly guard), farklı bir örnek olarak yukarıda gösterilmiştir.[3]
Binme
[değiştir | kaynağı değiştir]Binme (mount) rakibin yüzüne bakacak şekilde üzerine (karın bölgesine ) oturmak veya dizle, göğüsle bastırarak rakibi yerde tutmak veya sırtına binerek bacak ve kollarla sarmaktır.
Kaplumbağa
[değiştir | kaynağı değiştir]Rakibi kontrol için kullanılan diğer bir BJJ pozisyonudur.
Kırma teknikleri
[değiştir | kaynağı değiştir]Kimura (çift bilek kilidi)
[değiştir | kaynağı değiştir]Omuz kilidi
[değiştir | kaynağı değiştir]Omuz kilidi (omaplata) kimura’da bileklerle yapılan kırış "omuz kilidi"’da bacak yardımı ile yapılır.
İki elinizle kontrol altına aldığınız rakibin sol kolunun üzerine sağ bacağınızı atarak rakibin sol omzunun üzerinden doğrularak yere oturun.
Uçan kilit
[değiştir | kaynağı değiştir]Uçan kilit (Flying armbar) atma tekniği kullanılarak yapılan bir kırıştır. Rakibin sağ koltuk altına diz dayayarak rakibi kendi ağırlığınızla yere çekme ve kol kilidinin uygulanması.
Bacak kilidi veya diz bloku
[değiştir | kaynağı değiştir]Bacak kilidi/ diz bloku(legbar/kneeebar):Sizi garda çekmek isteyen rakibinizin sağ bacağını kontrol ederek bacaklarının arasından geçin ve sertçe karın boşluğuna oturun, solunuza doğru kayarak sağ bacağına dizine baskı yapacak şekilde kilit uygulayın.
Topuk çengeli
[değiştir | kaynağı değiştir]Topuk çengeli (heel hook):
Topuk çengeli için farklı bir uygulama şöyledir:
Bilek kilidi
[değiştir | kaynağı değiştir]Bilek kilidi (Leg lock):
Bacak kilidi
[değiştir | kaynağı değiştir]Bacak kilidi (Leg lock):
Boğma teknikleri
[değiştir | kaynağı değiştir]Arkadan boğma
[değiştir | kaynağı değiştir]Arkadan boğma (rear naked choke): Beyne giden kan dolaşımını baskılayarak rakibi bayıltmayı amaçlar. Rakip seat belt (emniyet kemeri) denilen bir şekilde bir kolunuz omuz üzerinden diğer kolunuz ise rakibin koltuk altından geçecek şekilde kavranır. Omuz üzerinden geçen kolunuz, koltuk altından geçen kolunuzun ön kol kasını tutar ve koltuk altından geçen kolunuzun avuç içi rakibin ensesine bakacak şekilde pozisyon alır.[4]
Üçgen boğma
[değiştir | kaynağı değiştir]Üçgen boğma (triangle choke) gardınız geçmeye çalışan rakibe uygulanır, rakibin boğulmasında kendi kolunun baskısından istifade edilir.
Giyotin boğma
[değiştir | kaynağı değiştir]Giyotin boğma (guillotine choke) genellikle belden aşağıya dalan rakibe uygulanır.
Boğa yılanı boğma
[değiştir | kaynağı değiştir]Boğa yılanı boğma (anaconda choke) rakibin kendi kolunun baskısından istifade edilir.
Atma teknikleri
[değiştir | kaynağı değiştir]Diğer teknikler
[değiştir | kaynağı değiştir]Yer teknikleri
[değiştir | kaynağı değiştir]Makas çevirme
[değiştir | kaynağı değiştir]Makas çevirme (scissor sweep) garda çekilen rakibe üstünlük sağlamak için uygulanan yer tekniğidir. Sıkça rastlanan "Makas Atışı" ile isim benzerliği olmasına rağmen farklı bir tekniktir.
Makas atışı
[değiştir | kaynağı değiştir]Makas atışı (scissor throw) judo'da müsabakalarda uygulanmayan "Kani Basami", Sambo'da "ножницы" (nojnitsı:makas) olarak bilinen atış tekniğidir.[5]
Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ Gomez, Elena (21 Oca 2020). "Brazilian jiu-jitsu: 'A soul-destroying, ego-clipping sport that's sunk deep into my veins'". 21 Ocak 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi – The Guardian vasıtasıyla.
- ^ "What is Brazilian Jiu-Jitsu (BJJ)? – Renzo Gracie Academy". https://renzogracieacademy.com/. 30 Nisan 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Mayıs 2024.
|website=
dış bağlantı (yardım) - ^ "Why I'll always recommend Brazilian Jiu Jitsu for Self Defense". Zebra Athletics. 27 Ağu 2018. 3 Mayıs 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Mayıs 2024.
- ^ Barra, Gracie (3 Kas 2022). "Different Types of Jiu Jitsu Styles". Gracie Barra Tyler. 3 Mayıs 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Mayıs 2024.
- ^ "Guard Passers vs Guard Players: A Guide To Picking Your BJJ Style". Evolve Daily. 7 Nis 2020. 3 Mayıs 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Mayıs 2024.
Dış bağlantı
[değiştir | kaynağı değiştir]- "Enternasyonal Brizilya Jiu-jitsu Federasyonu" resmi websitesi ibjjf.org websitesi International Brazilian jiu-jitsu Federation 13 Şubat 2017 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. (İngilizce) (Erişim:13.12.2017)
- "Oliver Martial Arts" grububna ait Oliverbjj websitesinde BJJ Home (İngilizce) (Erişim:13.12.2017)