Friedrich Nietzsche bibliyografyası
Bu madde, Vikipedi biçem el kitabına uygun değildir. (Nisan 2020) |
Bu madde, Friedrich Nietzsche'nin bibliyografyasını içermektedir.
- Müziğin Ruhundan Tragedya'nın Doğuşu
- Çağa Aykırı Düşünceler
- David Strauss: der Bekenner und der Schriftsteller, 1873 (David Strauss Eleştirisi)
- Vom Nutzen und Nachteil der Historie für das Leben, 1874 (Tarihin Yaşamımıza Etkisi)
- Schopenhauer als Erzieher, 1874 (Eğitmen Olarak Schopenhauer)
- Richard Wagner Bayreuth'da, 1876
- İnsanca, Pek İnsanca
- Böyle Buyurdu Zerdüşt
- İyinin ve Kötünün Ötesinde
- Tan Kızılığı
- Şen Bilim (La Gaya Scienza)
- Ahlakın Soykütüğü Üzerine
- Homeros ve Klasik Dilbilim
- Schopenhauer'ci Felsefe ve Uygarlığı
- Yunanların Trajik Çağında Felsefe
- Zerdüşt Şiirine Eklemeler[1]
- Ecce Homo
- Mektuplar
Müziğin Ruhundan Trajedinin Doğuşu
[değiştir | kaynağı değiştir]Nietzsche ilk kitabını 1872 de yazdı. Kitap Müziğin Ruhundan Tragedya'nın Doğuşu(Die Geburt der Tragödie aus dem Geiste der Musik) adını taşıyordu ve 1886 de Trajedi'nin Doğuşu, Hellenizim ve Pessimizm (Die Geburt der Tragödie, Oder: Griechentum und Pessimismus) adıyla tekrar düzenlendi.
Bu eserleri, Yunan kültürünün aydınlanma çağına etkilerini konu alıyordu.[2] Nietzsche'nin ana karakterleri Apollon ve Dionysos idi.
Kitabında yazar önce bir filozofa sonra da peygambere dönüşüyor gibi görünüyordu. Bu eseri akademik çevrelerce oldukça sert eleştirildi. Ulrich von Wilamowitz-Moellendorff en ağır eleştirileri yapanlardan biriydi. Bu eleştiriler Nietzsche'nin felsefesinin daha da koyulaşmasına sebep oldular.
Çağa Aykırı Düşünceler
[değiştir | kaynağı değiştir]Nietzsche yazmaya 1873 yılında başladı ve eserini 1876'da bitirdi. Bu çalışması Avrupa, özellikle Alman kültürü aleyhinde yazdıklarının bir derlemesi idi. İlk bölümünde yazar "Biz Filologlar" diye başlıyor ve "Filologun Görevleri"ni anlatıyordu.[3] Kitap dört ciltten oluşmaktadır;
- David Strauss: der Bekenner und der Schriftsteller, 1873 (David Strauss Eleştirisi)
- Vom Nutzen und Nachteil der Historie für das Leben, 1874 (Tarihin Yaşamımıza Etkisi)
- Schopenhauer als Erzieher, 1874 (Eğitmen Olarak Schopenhauer)
- Richard Wagner Bayreuth'da, 1876
İnsanca Pek İnsanca
[değiştir | kaynağı değiştir]Nietzsche'nin bu eseri ilk olarak 1878'de yayınlandı. Daha sonra onu eserin ikinci cildi 1879'da takip etti. Eser aslında üç bölümden oluşmaktadır. Karışık Fikirler ve Maximler (Vermischte Meinungen und Sprüche) (İki bölüm), 1880: Gezgin Ve Gölgesi (Der Wanderer und sein Schatten). Üç böüm 1886 yılında İnsanca, Pek İnsanca; özgür ruhlar için bir kitap (Menschliches, Allzumenschliches, Ein Buch für freie Geister) başlığı altında toplandı.
Böyle buyurdu Zerdüşt Nietzsche'nin başeseridir.(Also Sprach Zarathustra, Ein Buch für Alle und Keinen, 1883–1885) Herkes için ve Hiç kimse için bir kitap.[4] Nietzsche bu eserinde aforizmik ve lirik bir üslupla felsefesini sunmaktadır. Felsefesi genel anlamda "Sertlik" ve "Yenilik" üzerine kuruludur. Nietzsche felsefesini "eski levhaları yıkmak" üzerine kurmuştur.[5]
Nietzsche eserini ilk başta üç bölüm halinde yazmıştı. Fakat daha sonra eserine "Zerdüşt Şiirine Eklemeler" adında dördüncü bir bölüm ekledi.
İyinin ve Kötünün Ötesinde
[değiştir | kaynağı değiştir]Jenseits Von Gut und Böse adını taşıyan kitabında, Nietzsche'ye göre insan yaratısı olan iyi ve kötü dünyayı haksız yere şekillendirmiştir. Nietzsche bu kitabında söz konusu tema çerçevesinde "nihilizmi anlama doğrultusundaki herhangi bir çabanın, yalnızca onun septomlarından hareket etmesinin bu anlama çabasını eksik kılacağı fikrinden hareketle, kendinden sonraki felsefeye de bir yöntem olarak büyük bir etkiye sahip olacak olan, “jeneoloji” metodunu geliştirir" ahlakı temeller.
Yayınlanmamış eserleri
[değiştir | kaynağı değiştir]Nietzsche'nin pek çok yayınlanmamış eseri vardır. Bunlar daha sonra toplanmış ve kitaplaştırılmıştır. Genel anlamda, Yunan Felsefesi, aforizmalar esas temayı oluşturur. Nietzsche'nin yayınlanmamış eserleri de kardeşinin tahribatına uğramıştır. Daha sonra "Güç İstenci" adlı kitabında toplanmak istenmişse de, bu kitap şüphelidir.
- 1861 Sarımsak ile Domates
- 1862 Kader ve Tarih
- 1862 İrade ve Kaderde özgürlük
- 1862 Müziğin esası. (üç bölüm)
- 1862 Müzik kompozisyonu: "Ermanarich."
- 1863 Kıskançlar Her Zaman Mutlu Mudur?
- 1864 Hayatım
- 1864 Karamsarlık
- 1867 Leipzig'deki İki Yılıma Bakış.
- 1868 Schopenhauer.
- 1868 Ders notları...(Kant ile ilgili)
- 1869 Konferans metinleri (İngilizce ve Yunanca metinlerinin isimleriyle)SS1869 - WS1869-70:
- Prolegomena to the Choephori of Aeschylus.
- On the Choephori.
- Commentary on the Choephori.
- The Greek Lyricists.
- Lectures on Latin Grammar.
- Aeschylus: Choephori, Verse 1-450.
- Hesiod: Génos kaì bíos Hêsiodou. Certamen. Erga.
- Greek Lyricists.
- 1870 Yunan Kültürü ile ilgili İki Konferans:
- Yunanlarda Müzikli Drama
- Sokrates ve Trajedi
- 1870 Ders notları
- Sofokles Trajedisi ile ilgili 20 ders notu.
- Cicero Akademisi
- 1870 Dionysos Dünya Bakışı
- 1870 Trajedi'nin Doğuşu fikirleri
- 1870 Ders notları
- Yunan Ritmi
- 1870 Ders notları
- Ritim ve ölçü ile ilgili notlar
- Ölçülü Ritim üzerine
- Ritimsel Hareketler
1871 Ders notları (İnilizce metinlerinin isimleriyle)
- Encyclopedia of Class Philology and Introduction to the Study of the Same.
- 1871Ders notları
- Platon diyalogları üzerine çalışmalar
- Latin Epigrafisi üzerine çalışmalar
- 1872 Ders notları
- Platon öncesi filozof
- 1872 Yazılmamış beş kitap için beş önsöz.
- 1872 Ders notları
- History of Greek Eloquence.
- 1873 Yunanların Trajedi Çağında Felsefe
1873 Ders notları
- The Diadochai of the Pre-Platonic Philosophers.
- 1873 Ders notları
- Platon'un hayatı ve eserleri
1874 Ders notları
- Retorik üzerine
- 1874 Ders notları (İngilizce metinlerinin adlarıyla) WS1874-75:
- Outline of the History of Eloquence.
- Introduction to Aristotle's Rhetoric.
- Aristotle's Rhetoric I: Third Book of the Rhetoric.
- 1875 Ders notları SS1875:
- Yunan kültür tarihi (I ve II)
- Aristotele retoriği
- 1875 Ders notları
- Yunan kültür tarihi (III)
- Yunan dini
- 1876 Ders notları
- Plato'nun hayatı ve dersleri
- 1876 Ders notları
- Aristotele retoriği
- Yunan dini üzerine.
- 1878 Ders notları
- Platon
1878 Ders notları
- Yunan şairleri
- Plato derslerine giriş
Bunların dışında, not defterleri, mektupları ve taslakları vardır.
Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ Böyle Buyurdu Zerdüşt ilk başta üç bölümdü. Zerdüşt IV eklemedir (Zerdüşt IV)
- ^ Johann Winckelmann, History of Ancient Art, 1764
- ^ Glenn W. Most, "On the use and abuse of ancient Greece for life" 21 Eylül 2007 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., HyperNietzsche, 2003-11-09 (İngilizce)
- ^ Nietzsche, Friedrich, "Thus Spoke Zarathustra" in the chapter "Why I Write Such Good Books" in Ecce Homo, 1888
- ^ Behler, Ernst, Nietzsche in the Twentieth Century in The Cambridge Companion to Nietzsche, Magnus and Higgins (ed), Cambridge Univ. Press, 1996, pp. 281-319