Tokyo Bombardımanı

Tokyo Bombardımanı
Pasifik Savaşı

Amerika Birleşik Devletleri'ne ait B-29 tipi savaş uçakları Tokyo kentini bombalarken.
Tarih10 Mart 1945
Bölge
Tokyo
Sonuç Şehir hasara uğradı. Binlerce sivil öldü
Taraflar
Amerika Birleşik Devletleri ABD Japonya Japon İmparatorluğu
Güçler

325 Bombardıman Uçağı havalandı

Sadece 275 tanesi Tokya'ya ulaştı

638 Uçaksavar Bataryası

90 Avcı uçağı
Kayıplar
14 Uçak imha edildi

80.000 ile 185.000 arası sivil öldü. 49.000+ kişi yaralandı 267.171 bina yıkıldı

1 Milyon kişi evsiz kaldı


B-29 uçaklarıyla USAAF'nin Tokyo'ya bombardımanı.
Bombardımandan önce ve sonra Tokyo.

Tokyo Bombardımanı, 10 Mart 1945'te, ABD'nin Tokyo'yu Napalm bombalarıyla yüklü 275 tane B-29 uçağıyla bombalaması. Bu, tarihteki en çok insanın öldüğü hava saldırısıdır. Kayıplar 185.000'e kadar çıkmaktadır. Tokyo'nun %7'sine tekabül eden 41 kilometrekaresi yok oldu.[1]

II. Dünya Savaşı sırasında, ABD 14 Kasım 1944'ten itibaren toplam 106 kez Tokyo Bombardımanı düzenlemişti. Özellikle 10 Mart 1945 tarihli hava saldırısı Tokyo Büyük bombardıman saldırısı olarak adlandırıldı ve sivillerin hasar gördükleri hava saldırısı olarak bilinmektedir.

9 Mart 1945, saat 22 sularında Tokyo'da hava saldırısı sirenleri çalar ve halk paniğe kapılır. Ancak iki bombardıman uçağı da herhangi bir saldırı yapmadan gözden kaybolur. İki saat sonra 24 sularında Tokyo semalarından ilk bomba bırakılır. Tokyo'da askeri kuvvetler bombardımanın farkına ancak saat 00:15 'te farkına varır ve sirenler çalmaya başlar. 2,5 saat boyunca Tokyo halı bombardımanı şeklinde Napalm bombalarıyla bombalanır. Bu bombardımanda önce şehrin çevresi yangın bombalarıyla bombalanır. Amaç halkı bir ateş çemberine almaktır.

10 Mart 1945'ten önceki Tokyo Bombardımanları

[değiştir | kaynağı değiştir]

ABD'nin Tokyo'ya ilk hava saldırısı, 18 Nisan 1942'de Amerikan Uçak gemisi USS Hornet (CV-8)'ten kalkan Yarbay Jimmy Doolittle komutasındaki on altı B-25 tipi bombardıman uçak ile düzenlendi.

Temmuz 1944'te ABD'nin Saipan adası başta olmak üzere Mariana adalarını işgal ettikten sonra bu adaları hava üssü olarak kullanarak B-29 bombardıman uçağıyla Japonya'nın ana kısmına hava saldırısını başlattı.

ABD 24 Kasım 1944'te Nakajima Uçak Fabrikasına ilk stratejik hava saldırısı düzenledi. Ondan sonra hava saldırıları devam etti ve 27 Ocak 1945'te Tokyo'nun merkez semtlerinden Yurakucho ve Ginza mahalleleri hedef oldu ve Yurakucho istasyonu sivillerin ölüleriyle dolduruldu.

10 Mart 1945 tarihli Tokyo Büyük Bombardımanı

[değiştir | kaynağı değiştir]

Amerika, Japon küçük ve orta ölçekli silah firmaların üretim merkezi olduğu gerekçesi ile şehir merkezi ve sivilleri de hedef almıştı. Saldırı; ABD Hava Kuvvetleri'nin 73, 313 ve 314'üncü hava birliklerine bağlı B-29 bombardıman uçakları ile alçak irtifadan bombardıman şeklinde gerçekleştirilmişti.

9 Mart 1945'i 10 Mart'a bağlayan gece bombardıman başladı. Saldırıda 279'u bombardıman ile görevli 325 B-29 bombardıman uçağı görev aldı. 00:07'de ilk bomba Fukagawa mahallesine atıldıktan sonra Jôtô (Saray batısı) mahallesine de hava saldırısı başladı. 00:20'de Asakusa mahallesi de bombalanmaya başlandı. Yangından çıkan duman 7000 metre yüksekliğe ulaştı ve saniyede 20 metrelik bir fırtına esmeye başladı.

Japonya'nın hava savunmasının zayıf olacağını öngören Amerika, B-29 bombardıman uçaklarını makineli tüfekleri çıkarılmış olarak normalin 2 katı olan 6 tonluk Napalm taşıyacak şekilde düzenlemişti.

Atılan bomba çeşitleri; E46 tipi Cluster Napalm başta olmak üzere 'yağlı Napalm', 'Beyaz fosforlu Napalm' ve 'Elektron Napalmı' olup toplam miktar 1.700 ton'a ulaştı.

O gece alçak basınçlı cephe geçtiği için kuzey-batı istikametinden kuvvetli rüzgâr esiyordu ve bu rüzgâr da hasarları büyütmüştü.

Kuvvetli esen rüzgâr antenlerini salladığı için Japon radarları B-29'leri yakalamakta ve ikaz vermekte gecikmişlerdi. İlk ikaz bombardımanın başladıktan sonra ancak 00:15'te yapılabilmişti.

Harekâtta 'Alçak İrtifalı Giriş' denilen uçuş manevrası ilk defa denedi. Öncü 'Pass Finder' uçakları alçaktan 'Elektron Napalm'ları atarak işaretleme yaptılar. Daha sonra bombardıman birlikleri de alçaktan bölgeye girerek Elektron Napalm'larının oluşturduğu ışık noktalarını kuşatacak şekilde E-46 tipi Cluster napalm'larını attılar.[2]

Tokyo'nun savunucuları bir saldırı bekliyorlardı ama zamanında ve yeterli müdahaleyi yapamadılar. Tokyo'nun etrafında konuşlandırılan Japon gece avcı uçakları kalktılar ise de şiddetli yangın, ısınan havanın yukarıya yükselmesi ve duman hücum hareketine zorluk çıkardı. Zamanla hava meydanları duman ve kül ile doldu ve uçakların kalkışları olanaksız hale geldi. Uçaksavar bataryalarının ateşi sonucu 12 uçak düştü.

Bombardımanda 80.000 üzeri kişi hayatını kaybetti ve yaklaşık 278.000 ev yandı. Tokyo'nun üçte birine tekabül eden 40 km² yerleşim alanı kül oldu. 1 milyon kişi evsiz kaldı. Saldırı sonucu şehirdeki 13 hastane yıkıldı veya kullanılamaz hale geldi.[3]

Hasar Gören Tıbbi tesisler

  • Tokyo Üniversitesi Hastanesi
  • Jikei Üniversitesi Tıp Fakültesi Hastanesi
  • Koto Hastanesi
  • Keio Üniversite Hastanesi
  • Nihon Üniversitesi Itabashi Hastanesi
  • Mitsui Memorial Hastanesi
  • Tokyo Metropolitan Fukagawa Hastanesi
  • Joto Hastanesi
  • Dojinkai Tokyo Hastanesi (Meiwa Hastanesi)
  • Kamio Memorial Hastanesi
  • Aoyama Beyin Hastanesi
  • Matsuzawa Hastanesi
  • Migita Hastanesi (Hachioji)

Saldırı günü olan 10 Mart, 1905 yılında Japonya'nın Rus'lara karşı Mukden Meydan Muharebesi'ni kazandığı tarih ve Japon Kara Kuvvetleri günü idi.

Tokyo Büyük Bombardımanı'na katılan 325 B-29 bombardıman uçağın 12'si düşürüldü ve 42'si hasar gördü.[4]

Bombardımanın bilançosu

[değiştir | kaynağı değiştir]

Marunouchi mahallesi civarında, dönemin Tokyo Büyükşehir Belediyesi binasının hasar görmesi dışında bombardımanın hedefi olmamış bloklar az değildi. Japonya'yı işgal ederken bu blokların askerî tesis olarak kullanılmalarını öngörüldüğü söylenmektedir. Tsukiji civarlarının hedef olmayışın sebebi ise Amerika Kilisesi'ne bağlı 'St. Luka's International Hospital (Aziz Luka Uluslararası Hastanesi)'ın bulunması olduğu söylenmektedir. Kampüs içinde Rockefeller Vakfı'nın bağışıyla kurulan kütüphanesinin bulunduğu Tokyo İmparatorluk Üniversitesi civarı da hedefi olmadı. Kanada'da The Salvation Army (Kurtuluş Ordusu)'in 'genel karargâhı'nın bulunmasından dolayı hedefi seçilmediği söyleniyorsa da kesin bilgi yoktur. İmparatorluk Sarayı da hedefinden muaf ediliyordu. Fakat 25 Mayıs 1945 tarihli bombardıman ile etrafından yayan yangınlarla Meiji Sarayı da yanmıştı. Bu olayın sorumluluğunu tutarak Saray İşleri Bakanı Tsuneo Matsudaira istifa etmişti.

Bombardımandan sonra ABD, Japonya savaş sanayiinin fabrikalardan, evlere ve küçük atölyelere kaydığını, bombardımanın bu yüzden doğrudan şehre yapıldığını açıklamıştır. Bu bombardıman insanlık tarihinin şahit olduğu en büyük katliamlarından biridir. ABD, 10 Mart tarihli 'Tokyo Büyük bombardımanı'ndan sonra yine Tokyo'ya hava saldırılarını sürdürmüştür. Aralarında büyük hasarı veren saldırı ise 25 Mayıs 1945'te gerçekleştirildi. 470 B-29 bombardıman uçağıyla o zamana kadar bombardımanın hedefi olmamış Yamanote'ye saldırdı.

10 Mart'ta Tokyo'nun bombalanmasında öldürülen insan sayısının tahminleri farklı. Baskından sonra 79.466 ceset bulundu ve kaydedildi. Diğer birçok ceset bulunamadı ve şehrin sağlık müdürü 83.600 kişinin öldüğünü ve 40.918 kişinin de yaralandığını tahmin etti.  Tokyo itfaiyesi zayiatı 97.000 ölü ve 125.000 yaralı olarak verdi ve Tokyo Büyükşehir Polis Departmanı 124.711 kişinin öldüğünü veya yaralandığını tespit etti. Savaştan sonra, Amerika Birleşik Devletleri Stratejik Bombalama Araştırması kayıpları 87.793 ölü ve 40.918 yaralı olarak tahmin etti. Araştırma ayrıca zayiatların çoğunun kadınlar, çocuklar ve yaşlılar olduğunu belirtti. Tarihçi Frank Richard 1999'da tarihçilerin genellikle 90.000 ila 100.000 arasında ölüm olduğuna inandığını yazdı.[5] Tarihçi Edwin P. Hoyt Bombalamada 200.000 kişinin öldürüldüğünü yazdı. 2009'da Tarihçi Mark Selden ölüm sayısının Japon ve Birleşik Devletler hükûmetleri tarafından kullanılan 100.000 tahminin birkaç katı olabileceğini yazdı. Hatta bunu bir holokost olarak adlandırdı.[6] İngiliz Askeri tarihçi Basil Liddel Hart'a göre bombalamada 185.000 sivil öldü.[7]

Yanarak ölmüş japon sivillerin cestleri
Enkaz altından çıkarılan komürleşmiş cesetler
Yanarak ölmüş bir kadın ve bebeği
  • 80.000 ila 185.000 arası kişi hayatını kaybetti
  • 40.918 kişi yaralandı.
  • 270.000 üzeri ev yıkıldı veya hasar gördü.
  • 1 Milyon kişi evsiz kaldı
  • Tokyonun 41 Kilometrekaresi yok oldu
Tokyo Bombardımanı'nın da ölenler anısına yapılan anıt mezar, Tokyo

Sonrası

[değiştir | kaynağı değiştir]

Japon hükûmeti başlangıçta 10 Mart baskınının kapsamıyla ilgili haberleri sansürlerlemeye çalıştı, ancak daha sonra bunu propaganda amacıyla kullandı. Japonya Başbakanı Kuniaki Koiso hava saldırısını "en acımasız ve barbar Amerikalı saldırısı" olarak kınadı ve halka "Tokyo vatandaşlarının hava saldırılarından korkmadan gittikçe daha fazla birleştiğini" söyledi.

10 Mart'ta İmparatorluk Karargahı tarafından yayınlanan bir bildiride, "şehir içinde sadece çeşitli yerlerin ateşe verildiği" belirtildi.  Ancak, yıkım söylentileri hızla ülke geneline yayıldı. Saldırı ile ilgili haberler, 11 Mart'ta tüm Japon gazetelerinin ön sayfasında yer aldı. Raporlama, saldırının ahlaksızlığına ve imha edilen B-29'ların sayısına odaklandı. Sonraki gazete haberleri, zayiatların ölçeğine çok az atıfta bulundu ve yayınlanan birkaç fotoğraf çok az fiziksel hasar gösterdi.  Japon Hükûmetinin resmi yayın kuruluşu Hava saldırılarının neden olduğu hasarı küçümseme şeklindeki olağan uygulamadan vazgeçerek halkı ABD'ye karşı öfkeyi motive etmek amacıyla medyayı yıkımın kapsamlı ölçeğini vurgulamaya teşvik etti. Tokyo Radyosu, saldırıyı "katliam bombalaması" olarak adlandırdı ve bu bombalamanın bir soykırım olduğunu söyledi. Radyo bombalama emrini veren Lemay'i Romayı yakan İmparator Neroya benzetti. Diğer radyo yayınları, B-29 kayıplarına ve Japon sivillerin savaşı sürdürme arzusuna odaklandı. Amerikan gazeteleri Tokyo'daki fiziksel hasara odaklandı, kayıplara çok az atıfta bulundu ve ölü sayısı tahminlerini içermiyordu. Bu, USAAF bildirilerinin ve raporlarının içeriğinden kaynaklanmıştır.[8]

Saldırı, Japon sivillerin moraline önemli ölçüde zarar verdi ve Mart ayındaki diğer yangın bombası baskınları, çoğu kişinin savaş durumunun hükûmetlerinin kabul ettiğinden daha kötü olduğuna ikna oldu. Japon Hükûmeti, sadakatsizlik veya dedikodu yaymakla suçlanan kişilere ağır cezalar da dahil olmak üzere bir baskı kombinasyonu ve ülkenin hava ve sivil savunma önlemlerine olan güveni yeniden sağlamaya odaklanan bir propaganda kampanyası ile karşılık verdi. Bu önlemler genellikle başarısız oldu.[9]

İlgili filmler

[değiştir | kaynağı değiştir]

İlgili belgeseller

[değiştir | kaynağı değiştir]

Ayrıca bakınız

[değiştir | kaynağı değiştir]
Wikimedia Commons'ta Tokyo Bombardımanı ile ilgili ortam dosyaları bulunmaktadır.

Kaynakça

[değiştir | kaynağı değiştir]
  1. ^ Liddel Hart, ikinci dünya savaşı. 
  2. ^ "Craven, Wesley; Cate, James, eds. (1953). The Pacific: Matterhorn to Nagasaki. The Army Air Forces in World War II. Volume V. Chicago: The University of Chicago Press. OCLC 256469807". 16 Mart 2002 tarihinde kaynağından arşivlendi. 
  3. ^ Keio Üniversitesi Yüzüncü Yıl Tarihi: Betsu Üniversitesi ed. P147 (745). 
  4. ^ "Karacas, Cary (January 2011). "Fire Bombings and Forgotten Civilians: The Lawsuit Seeking Compensation for Victims of the Tokyo Air Raids". Asia-Pacific Journal: Japan Focus. 9 (3)". 4 Haziran 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. 
  5. ^ Frank Richard B. (1999). Düşüş: Japon İmparatorluğunun Sonu . New York: Penguin Books. ISBN 0-14-100146-1. 
  6. ^ Selden, Mark (2009). "Unutulmuş Bir Holokost: ABD Bombalama Stratejisi, Japon Şehirlerinin Yıkımı ve Pasifik Savaşından Irak'a Amerikan Savaş Yolu". Tanaka, Yuki; Young, Marilyn B. (editörler). Sivilleri Bombalamak: Yirminci Yüzyıl Tarihi . New York: New Press. sayfa 77–96. ISBN 978-1-59558-363-5. 
  7. ^ Liddel Hart İkinci Dünya Savaşı. 
  8. ^ Craven, Wesley; Cate, James, eds. (1953). The Pacific: Matterhorn to Nagasaki. The Army Air Forces in World War II. Volume V. Chicago: The University of Chicago Press. OCLC 256469807. 
  9. ^ Bradley, F. J. (1999). No Strategic Targets Left. Nashville, Tennessee: Turner Publishing Company. ISBN 978-1-56311-483-0. 

Dış bağlantılar

[değiştir | kaynağı değiştir]
"https://tr.wikipedia.org/w/index.php?title=Tokyo_Bombardımanı&oldid=32652053" sayfasından alınmıştır