Κλεινοβός

Συντεταγμένες: 39°40′N 21°27′E / 39.667°N 21.450°E / 39.667; 21.450

Κλεινοβός ή Κλεινό
Κλεινοβός ή Κλεινό is located in Greece
Κλεινοβός ή Κλεινό
Κλεινοβός ή Κλεινό
Διοίκηση
ΧώραΕλλάδα
ΠεριφέρειαΘεσσαλίας
Περιφερειακή ΕνότηταΤρικάλων
ΔήμοςΜετεώρων
Δημοτική ΕνότηταΚλεινοβού
Γεωγραφία
Υψόμετρο854
Πληθυσμός
Μόνιμος160
Έτος απογραφής2021
Πληροφορίες
Παλαιά ονομασίαΚλινοβός
Τηλ. κωδικός24320
Commons page Σχετικά πολυμέσα
δεδομένα

Ο Κλεινοβός, επισήμως γνωστός ως Κλεινό,[1][2][3] παλαιότερα γνωστός ως Κλινοβός, είναι ορεινή κοινότητα του δήμου Μετεώρων και ανήκει στην περιφερειακή ενότητα Τρικάλων. Βρίσκεται στη νότια Πίνδο σε υψόμετρο 860 μέτρα[3] ανάμεσα στις κορυφές Τριγγία, Κορίτιανος και Αμουτζέλος σε απόσταση 35 χλμ. από την Καλαμπάκα και 56 χλμ. από τα Τρίκαλα. Την κοινότητα αποτελούν τέσσερις οικισμοί, ο Κλεινοβός (Κλεινός), τα Αμπέλια, το Χρυσίνο και η Μπάσια.[4] Oι μόνιμοι κάτοικοι ασχολούνται κυρίως με την κτηνοτροφία, την υλοτομία και τον αγροτικό τομέα, ενώ ο πληθυσμός κατά τους καλοκαιρινούς μήνες διπλασιάζεται λόγω του παραθερισμού.

Ιστορία

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Με βάση κώδικά της μονής Βαρλαάμ των Μετεώρων, το χωριό φαίνεται να υπήρχε ήδη από τον 10ο αιώνα[5]. Ο οικισμός αναφέρεται ως Κλινοβίστα σε έγγραφο του 1340, επομένως είναι οικισμός της βυζαντινής εποχής. Στην τουρκική απογραφή του 1454/55, ως Klinova, μνημονεύεται μεταξύ των τιμαρίων τρικαλινών σπαχήδων. Σε πηγές της Τουρκοκρατίας αναφέρεται ως Κλινοβός, Κληνοβός, Κλυνοβός, Κλεινοβός, Κλοινοβός, Κλήνοβον, Κλεινοβούς αλλά και ως Κλινοβόπολις, Κλεινοβόπολις.[6]

Οι οικισμοί που αποτελούσαν τον Κλεινοβό φαίνεται να κατοικούνται μέσα σε όλη την Τουρκοκρατία και αναφέρεται και ως τόπος καταγωγής του βλαχόφωνου Πατριάρχη Κωνσταντινουπόλεως του Ματθαίου του Β’ (1596-1602). Από τον ίδιο αναφέρεται ως τόπος καταγωγής του και του επισκόπου Σταγών, Σηλυβρίας και αργότερα της Φιλιππούπολης Παΐσιου Β’ (1740-1822). Κατά την διάρκεια που ο Παΐσιος ήταν επίσκοπος Σταγών με μέριμνα του, αγιογραφήθηκε ο ναός του μοναστηρίου των Αγίων Αποστόλων, όπου βρίσκουμε τοιχογραφημένη την αυτοβιογραφία του, καθώς και οι ναοί της Αγίας Παρασκευής και του Αγίου Γεωργίου[7]. Επιπρόσθετα από το χωριό κατάγονται ο Πατριάρχης Αλεξανδρείας Ιερόθεος Α’ και ο αγωνιστής της επανάστασης, αρματολός της περιοχής του Ασπροποτάμου Γρηγόρης Λιακατάς (1795-1825).

Ιερά Μονή Αγίων Αποστόλων Κλεινού.

Ένα από τα παλιότερα δείγματα βλάχικου γραπτού λόγου βρίσκεται βρίσκεται σε μοναστήρι του χωριού, την Μονή Αγίων Αποστόλων, από τον ζωγράφο Μιχαήλ Αναγνώστου Δημητρίου από τη Σαμαρίνα με χρονολογία 1789. Οι στίχοι της επιγραφής είναι γραμμένοι σε τρεις διαφορετικές μορφές: καθαρεύουσα, δημοτική και βλάχικη (με ελληνικούς χαρακτήρες):

  • Ελληνική — καθαρεύουσα:

ΦΟΒΩ ΠΡΟΒΑΙΝΕ ΤΗΝ ΠΥΛΗΝ ΤΗΣ ΕΙΣΟΔΟΥ. ΤΡΟΜΩ ΛΑΜΒΑΝΕ ΤΩΝ ΘΕΙΩΝ ΜΥΣΤΗΡΙΩΝ. ΙΝΑ ΜΗ ΚΑΤΑΦΛΕΧΘΗΣ ΠΥΡΙ ΤΩ ΑΙΩΝΙΩ.

  • Ελληνική — δημοτική:

ΣΚΙΑΖΟΥ Κ΄ ΕΜΠΑΙΝΕ ΜΕΣΑ ΣΤΗΝ ΕΚΚΛΗΣΙΑΝ. ΤΡΕΜΕ Κ΄ ΕΠΕΡΝΕ ΤΗΝ ΘΕΙΑΝ ΚΟΙΝΩΝΙΑΝ. ΚΟΛΑΣΣΕΣ ΚΑΙ ΦΩΤΙΑΙΣ ΑΝ ΘΕΛΗΣ ΓΙΑ ΝΑ ΦΥΓΗΣ.

  • Βλάχικη:

ΙΝΤΡΑ ΜΠΑΣΙΑΡΕΚΑ ΚΟΥ ΜΟΥΛΤΑ ΠΑΒΡΙΕ. ΤΡΙΑΜΠΟΥΡΑ ΛΟΥΝΤΑΛΟΥΪ ΜΑΡΙΑ ΚΟΥΜΝΙΚΑΤΟΥΡΑ. ΦΩΚΟΛΟΥ ΑΚΣΙ ΣΗ ΚΟΛΑΣΙΑ ΤΡΑ ΣΚΑΚΗ.[8]

Κατά τον 18ο αιώνα αναφέρεται ως ένα από τα σημαντικότερα χωριά του Ασπροποτάμου, ωστόσο το 1831 καταστράφηκε εξαιτίας σφοδρής επιδρομής κλεφτών[9].

Το Κλίνοβο υπήρξε διοικητικό κέντρο του Ασπροποτάμου τόσο στην ύστερη τουρκοκρατία όσο και στην αρχή εντάξεως του στο ελληνικό κράτος, όπου ήταν η χειμερινή πρωτεύουσα του δήμου Χαλκιδέων (ως θερινή αναφέρεται η Κρανιά). Μετά την ενσωμάτωση στην Ελλάδα, το Κλίνοβο συνέχισε να είναι κτηνοτροφικό και εμπορικό κέντρο της περιοχής, είχε δικό του αστυνομικό σταθμό ενώ μετά το σχέδιο Καποδίστριας αποτέλεσε την έδρα του Δήμου Κλεινοβού. Σήμερα στον οικισμό των Αμπελιών βρίσκεται η έδρα του δημοτικού διαμερίσματος Κλεινοβού καθώς και το δημοτικό σχολείο και γυμνάσιο στο οποίο φοιτούν τα παιδιά των κοινοτήτων της δημοτικής ενότητας.

Δημογραφικά στοιχεία[10]

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Ετος 1889 1896 1907 1920 1928 1940 1951 1961 1971 1981 1991 2001 2011
Κάτοικοι 617 980 788 690 864 1062 930 998 860 752 603 599 428

Αξιοθέατα

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
A monastery in Greece
Ιερά Μονή Παναγίας Χρυσίνου

Ο Κλεινός διαθέτει πολύ σημαντικά θρησκευτικά αξιοθέατα, με κυριότερα την ενεργή μονή της Χρυσίνου (ή Ι.Μ. Κοιμήσεως Θεοτόκου Χρυσίνου[11]), τη μονή των Αγίων Αποστόλων (έχει χαρακτηριστεί ιστιρικό διατηρητέο μνημείο[12]), των οποίων η εορτή είναι και το πανηγύρι του χωριού και την κεντρική εκκλησία του χωριού της Αγίας Παρασκευής. Επιπλέον υπάρχουν αρκετά εξωκλήσια όπως της Αγίας Κυριακής, του Αγίου Παντελεήμονος, του Ιωάννη του Προδρόμου (κοιμητήριο), του Προφήτη Ηλία, του Αγίου Γεωργίου και της κοιμήσεως της Θεοτόκου. Στη θέση «Μπάλτα» στους πρόποδες της Τριγκίας, σε υψόμετρο 1.315 μέτρα, βρίσκεται το εξωκλήσι του Αγίου Πνεύματος που χτίστηκε με την συνεισφορά της ΠΕΦΟ, και γι' αυτό είναι γνωστό ως η εκκλησιά του Ολυμπιακού[13]. Στο συνοικισμό των Αμπελιών βρίσκεται και ο ναός του Αγίου Τρύφωνος.

Στη περιοχή υπάρχει και λειτουργεί ως και σήμερα η πετρόχτιστη βρύση του “Γκιγκόρι”, που παλιότερα αποτελούσε τη κεντρική βρύση του χωριού. Επιπρόσθετα το ορεινό τοπίο αφήνει τεράστια περιθώρια πεζοπορίας και γενικότερων φυσιολατρικών περιηγήσεων όλες τις εποχές του χρόνου.

Οι πηγές Καζάνι, Γκούρα και Λάκος τροφοδοτούν τον Κλεινοβίτικο, παραπόταμο του Πηνειού, ενώ ξεχωρίζουν οι κορυφές Τριγγία (2.204 μ., με θέα στα Τρίκαλα, τον Όλυμπο και τα Μετέωρα), Κουριτιανός (1.912 μ.), Μπαμπά (1.950 μ.) όπως και το δάσος Αμουτζέλος, σε υψομ. 1.700 μ., κατάφυτο με έλατα, πεύκα και θάμνους.[14] Στη θέση «Ανοιξιάτικα» σε υψόμετρο 1.450 μέτρων, υπάρχει ορειβατικό καταφύγιο χωρητικότητας 35 ατόμων. Στην τοποθεσία αυτή οργανώθηκε το 1999 η 59η Πανελλήνια Ορειβατική Συγκέντρωση της Ελληνικής Ομοσπονδίας Ορειβασίας - Αναρρίχησης. Η περιοχή έχει πλέον καταστεί δημοφιλής ορειβατικός και χιονοδρομικός (ορειβατικό σκι) προορισμός.[15]

Φωτογραφίες

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
  • Ιερός Ναός Αγίας Κυριακής Κλεινού
    Ιερός Ναός Αγίας Κυριακής Κλεινού
  • Μετέωρα η θέα από τη μονή της Χρυσίνου
    Μετέωρα η θέα από τη μονή της Χρυσίνου
  • Κλεινός- Βρύση "Γκιγκόρι"
    Κλεινός- Βρύση "Γκιγκόρι"
  • Κλεινός- Θέση Ανοιξιάτικα
    Κλεινός- Θέση Ανοιξιάτικα
  • Κλεινός- "Αρμένα"
    Κλεινός- "Αρμένα"
  • Κλεινός- Θέση Ανοιξιάτικα
    Κλεινός- Θέση Ανοιξιάτικα

Παραπομπές

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
  1. ↑ Εγκυκλοπαίδεια Νέα Δομή. 17. Αθήνα: Τεγόπουλος - Μανιατέας. 1996. σελ. 226. 
  2. ↑ «ΕΕΤΑΑ-Διοικητικές Μεταβολές των Οικισμών». www.eetaa.gr. Ανακτήθηκε στις 15 Απριλίου 2023. 
  3. ↑ 3,0 3,1 Εγκυκλοπαίδεια Πάπυρος Λαρούς Μπριτάννικα. 34. Εκδοτικός Οργανισμός Πάπυρος. 1996. σελ. 93. 
  4. ↑ «ΕΕΤΑΑ-Διοικητικές Μεταβολές των ΟΤΑ / Κοινότητα Κλεινού». www.eetaa.gr. Ανακτήθηκε στις 15 Απριλίου 2023. 
  5. ↑ Κουκούδης, Αστέριος Ι. (2000). Μελέτες για τους Βλάχους. Β΄. Οι Μητροπόλεις και η Διασπορά των Βλάχων. Θεσσαλονίκη: εκδόσεις Ζήτρος. σελ. 91. 
  6. ↑ Terezakis, George. Δημογραφική διερεύνηση στη Θεσσαλία κατά τον Ύστερο Μεσαίωνα. https://www.academia.edu/1265619/%CE%94%CE%B7%CE%BC%CE%BF%CE%B3%CF%81%CE%B1%CF%86%CE%B9%CE%BA%CE%AE_%CE%B4%CE%B9%CE%B5%CF%81%CE%B5%CF%8D%CE%BD%CE%B7%CF%83%CE%B7_%CF%83%CF%84%CE%B7_%CE%98%CE%B5%CF%83%CF%83%CE%B1%CE%BB%CE%AF%CE%B1_%CE%BA%CE%B1%CF%84%CE%AC_%CF%84%CE%BF%CE%BD_%CE%8E%CF%83%CF%84%CE%B5%CF%81%CE%BF_%CE%9C%CE%B5%CF%83%CE%B1%CE%AF%CF%89%CE%BD%CE%B1. 
  7. ↑ «Παΐσιος Βʹ: ο δραστήριος και φιλεκπαιδευτικός Κλινοβίτης ιεράρχης των Σταγών». www.vlioras.gr. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 28 Σεπτεμβρίου 2021. Ανακτήθηκε στις 28 Σεπτεμβρίου 2021. 
  8. ↑ «Μονή Αγίων Αποστόλων Κλεινού: Η Βλάχικη επιγραφή». Κιβωτός της Ορθοδοξίας. Ανακτήθηκε στις 17 Οκτωβρίου 2021. 
  9. ↑ Κουκούδης (2000). σελ. 121, 137.
  10. ↑ «ΕΕΤΑΑ-Διοικητικές Μεταβολές των ΟΤΑ». www.eetaa.gr. Ανακτήθηκε στις 28 Σεπτεμβρίου 2021. 
  11. ↑ «ΙΕΡΑ ΜΟΝΗ ΠΑΝΑΓΙΑΣ ΧΡΥΣΙΝΟΥ ΚΑΛΑΜΠΑΚΑΣ». Μοναστήρια της Ελλάδος. 26 Σεπτεμβρίου 2014. Ανακτήθηκε στις 15 Απριλίου 2023. 
  12. ↑ «ΔΙΑΡΚΗΣ ΚΑΤΑΛΟΓΟΣ ΚΗΡΥΓΜΕΝΩΝ ΑΡΧΑΙΟΛΟΓΙΚΩΝ ΧΩΡΩΝ ΚΑΙ ΜΝΗΜΕΙΩΝ». listedmonuments.culture.gr. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 15 Απριλίου 2023. Ανακτήθηκε στις 15 Απριλίου 2023. 
  13. ↑ Editors (30 Μαρτίου 2014). «Αγία Τριάδα, η εκκλησία που χτίστηκε σε 1.300 μέτρα υψόμετρο με χρήματα του Ολυμπιακού και είναι αφιερωμένη στον "θεό" του Πειραιά». ΜΗΧΑΝΗ ΤΟΥ ΧΡΟΝΟΥ. Ανακτήθηκε στις 28 Σεπτεμβρίου 2021. 
  14. ↑ sakele1993. «Οικισμός Κλεινού». Infotourist Meteora. Ανακτήθηκε στις 17 Οκτωβρίου 2021. 
  15. ↑ «Στον Κοριτιάνο για την προετοιμασία της 7ης Θεσσαλική Ορειβατικής Συνάντησης - Σύλλογος Πεζοπορίας ΟΡειβασίας ΤρικάλωνΣύλλογος Πεζοπορίας ΟΡειβασίας Τρικάλων». trikalasport.gr. Ανακτήθηκε στις 17 Οκτωβρίου 2021. 

Εξωτερικοί σύνδεσμοι

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

https://blogs.sch.gr/gymamplt/ https://www.dimosmeteoron.com/ https://www.infotouristmeteora.gr/%CE%B1%CF%81%CF%87%CE%B9%CE%BA%CE%AE/

Ανακτήθηκε από "https://el.wikipedia.org/w/index.php?title=Κλεινοβός&oldid=10733635"