Νις (Σερβία)

Το λήμμα δεν περιέχει πηγές ή αυτές που περιέχει δεν επαρκούν. Μπορείτε να βοηθήσετε προσθέτοντας την κατάλληλη τεκμηρίωση. Υλικό που είναι ατεκμηρίωτο μπορεί να αμφισβητηθεί και να αφαιρεθεί. Η σήμανση τοποθετήθηκε στις 22/06/2015.

Συντεταγμένες: 43°19′9″N 21°53′46″E / 43.31917°N 21.89611°E / 43.31917; 21.89611

Νις
Σημαία Έμβλημα
Νις 43°19′9″N 21°53′46″E
Χώρα	Σερβία
Διοικητική υπαγωγή	Πάντελεϊ
Διοίκηση
• Δήμαρχος	Ντάρκο Μπουλάτοβιτς
• Μέλος του/της	Σύνδεσμος Ιστορικών Πόλεων[1]
Έκταση	597 km²
Υψόμετρο	195 μέτρα
Πληθυσμός	183.164 (2011)
Ταχ. κωδ.	18000
Τηλ. κωδ.	018
Ζώνη ώρας	UTC+01:00 ώρα Κεντρικής Ευρώπης
Ιστότοπος	Επίσημος ιστότοπος
Σχετικά πολυμέσα
δεδομένα (π • σ • ε )

Η Νις (σερβικά κυριλλικά: Ниш, σερβικά λατινικά: Niš), παλαιότερα γνωστή ως Ναϊσσός ή Νίσσα, είναι η τρίτη μεγαλύτερη πόλη της Σερβίας, μετά το Βελιγράδι και το Νόβι Σαντ και το διοικητικό κέντρο της Επαρχίας Νισάβα. Σύμφωνα με την απογραφή του 2011 η πόλη της Νις έχει πληθυσμό 187.544 κατοίκους, ενώ ο δήμος της 278.867 κατοίκους.

Είναι μια από τις παλαιότερες πόλεις στα Βαλκάνια και την Ευρώπη και από την αρχαιότητα θεωρείται πύλη μεταξύ Ανατολής και Δύσης. Ιδρύθηκε από τους Σκορδίσκους το 279 π.Χ., μετά από την εισβολή τους στα Βαλκάνια. Η πόλη ήταν μεταξύ των πολλών που καταλήφθηκαν κατά τη Ρωμαϊκή κατάκτηση το 75 π.Χ. Οι Ρωμαίοι κατασκεύασαν τη Via Militaris τον 1ο αιώνα μ.Χ., με τη Ναϊσσό μια από τις βασικές πόλεις-κόμβους της. Υπήρξε επίσης η γενέτειρα του Μεγάλου Κωνσταντίνου, του πρώτου Χριστιανού Αυτοκράτορας και ιδρυτή της Κωνσταντινούπολης και του Κωνστάντιου Γ΄ και του Ιουστίνου Α΄. Διαθέτει μία από τις παλαιότερες εκκλησίες της Σερβίας, που χρονολογείται από τον 4ο αιώνα και βρίσκεται στο προάστιο Mέντιανα. Τα Βαλκάνια περιήλθαν στην Ανατολική Ρωμαϊκή (Βυζαντινή) Αυτοκρατορία. Τον 6ο αιώνα άρχισαν να εγκαθίστανται στα Βαλκάνια οι Σλάβοι, ενώ η πόλη ανήκε στους Βυζαντινούς μέχρι τον 9ο αιώνα, οπότε περιήλθε υπό τη Βουλγαρική κυριαρχία. Η πόλη άλλαζε χέρια μεταξύ των δύο αυτών κρατών, πριν αποδοθεί από τους Βυζαντινούς στους Σέρβους τον 12ο αιώνα. Η Νις ήταν η πρωτεύουσα του Στέφανου Νεμάνια. Καταλήφθηκε από τους Οθωμανούς τον 15ο αιώνα και έγινε έδρα σαντζακίου, αρχικά του Βιλαετίου της Ρουμελης (1385-1443, 1448-1846), αργότερα του Βιλαετίου της Νις (1846-1864) και τέλος του Βιλαετίου του Δούναβη (1864-1878). Απελευθερώθηκε από το Σερβικό Στρατό το 1878 κατά το Σερβοτουρκικό Πόλεμο (1876-78).

Η Νις είναι ένα από τα σημαντικότερα βιομηχανικά κέντρα της Σερβίας, κέντρο ηλεκτρονικής βιομηχανίας, βιομηχανίας μηχανοκατασκευών, κλωστοϋφαντουργίας και καπνοβιομηχανίας. Το Αεροδρόμιο Νις Κωνσταντίνος ο Μέγας είναι το διεθνές της αεροδρόμιο. Το 2013 η πόλη φιλοξένησε τον εορτασμό των 1700 χρόνων από το Διάταγμα των Μεδιολάνων του Μεγάλου Κωνσταντίνου.

Η πόλη, μαζί με τα Λουτρά Ναϊσσού και 68 προάστια, καλύπτει μια έκταση περίπου 597 τετραγωνικών χιλιομέτρων.

Η πόλη πήρε το όνομά της από τον ποταμό Νίσαβα, που τη διαρέει και ονομάστηκε Νάβισος από τους Κέλτες τον 3ο αιώνα π.Χ. Στη συνέχεια έγινε γνωστή ως Ρωμαϊκή Ναϊσσός, Βυζαντινή Νυσός και Σλαβική Νις. Ο θρύλος λέει ότι η Νις ιδρύθηκε από κάποιο Πρίγκηπα Nίσα, που την έχτισε χρησιμοποιώντας την κοντινή πέτρα Χούμσκα Τσούκα. Έχει ονομαστεί Πόλη του Αυτοκράτορα.

Αρχαιολογικές μαρτυρίες φανερώνουν νεολιθικούς οικισμούς στην πόλη και την περιοχή που χρονολογούνται από το 5.000 ως το 2.000 π.Χ. Ένας σημαντικός αρχαιολογικός χώρος είναι η ΄Χούμσκα Τσούκα. Η εθνογένεση των Θρακών ξεκίνησε την Εποχή του Σιδήρου και μια από τις κύριες πόλεις τους ήταν η Αἰάδαβα, η Ρωμαϊκή Ρεμεσιάνα. Συγκεκριμένα στην περιοχή αυτή κατοικούσαν οι Τριβαλλοί, που αναφέρεται ήδη από το 424 π.Χ. Το 279 π.Χ., κατά τη Γαλατική εισβολή στα Βαλκάνια, η φυλή των Σκορδίσκων νίκησε τους Τριβαλλούς και εγκαταστάθηκαν, τότε που η πόλη ήταν γνωστή ως Nάβισσος. Την εποχή της κατάκτησης των Βαλκανίων από τη Ρώμη το 168-75 π.Χ. η Ναϊσσός χρησιμοποιήθηκε ως βάση για τις επιχειρήσεις. Η Ναϊσσός αναφέρεται για πρώτη φορά σε Ρωμαϊκά έγγραφα στις αρχές του 2ου αι. μ.Χ. και θεωρήθηκε τόπος αξιομνημόνευτος στη Γεωγραφία του Κλαύδιου Πτολεμαίου.

Οι Ρωμαίοι κατέλαβαν την πόλη κατά το «Δαρδανικό Πόλεμο» (75-73 π.Χ.) και ίδρυσαν στρατόπεδο λεγεωναρίων. Η πόλη (αποκαλούμενη refugia και vici), εξαιτίας της στρατηγικής της θέσης (οι Θράκες είχαν τη βάση τους νότια αυτής) αναπτύχθηκε ως σημαντικό φρούριο και εμπορική πόλη της επαρχίας της Ανω Μοισίας. Το 272 μ.Χ. ο μελλοντικός Αυτοκράτορας Μέγας Κωνσταντίνος γεννήθηκε στη Ναϊσσό. Ο Κωνσταντίνος ίδρυσε την επαρχία της Μεσογειακής Δακίας, που πρωτεύουσα της ήταν η Ναϊσσός και περιλάμβανε επίσης τη Ρεμεσιάνα της Via Militaris και τις πόλεις Παουτάλια και Γερμάνια. Εζησε στη Ναϊσσό μικρά διατήματα από το 316 ως το 322. Το 364 μ.Χ. η Αυτοκρατορική Βίλα Μεντιάνα, 3 χλμ. από τη Ναϊσσό, ήταν ο τόπος όπου οι αυτοκράτορες Ουαλεντινιανός και Ουάλης συναντήθηκαν και χώρισαν τη Ρωμαϊκή Αυτοκρατορία και κυβερνούσαν ως συν-αυτοκράτορες.

Πολιορκήθηκε από τους Ούννους το 441 και καταστράφηκε και πάλι το 448 και το 480, όταν η μερικώς ανοικοδομημένη πόλη ισοπεδώθηκε από τους βαρβάρους. Ο Βυζαντινός Αυτοκράτορας Ιουστινιανός Α´ ανοικοδόμησε την πόλη αλλά καταστράφηκε για άλλη μια φορά από τους Αβάρους. Οι Σλάβοι, κατά την εκστρατεία του εναντίον του Βυζαντίου, κατέλαβαν τη Νις και εγκαταστάθηκαν εδώ το 540. Το 805 η πόλη και τα περίχωρά της καταλήφθηκαν από το Βούλγαρο Αυτοκράτορα Κρούμο. Το 11ο αιώνα το Βυζάντιο ανέκτησε και πάλι τον έλεγχο της Νις και της γύρω περιοχής.

Κατά τη Σταυροφορία του Λαού, στις 3 Ιουλίου 1096, ο Πέτρος ο Ερημίτης συγκρούστηκε με τις Βυζαντινές δυνάμεις στη Νις. Ο Μανουήλ οχύρωσε την πόλη, αλλά ο διάδοχός του Ανδρόνικος Α' , δεν μπόρεσε να την κρατήσει, έτσι η Νις καταλήφθηκε από τον Ούγγρο βασιλιά Μπέλα Γ΄. Η πόλη πέρασε ξανά σε ελληνικά χέρια για κάσποιο διάστημα και στη συνέχεια, το 1185, στον έλεγχο της Σερβίας. Το 1188 η Νις έγινε πρωτεύουσα του Νεμάνια. Στις 27 Ιουλίου 1189 ο Νεμάνια δέχθηκε το Γερμανό αυτοκράτορα Φρειδερίκος Βαρβαρόσσα και τους 100.000 σταυροφόρους του στη Νις. Η αναφορά της Νις κατά την περιγραφή της Σερβίας επί του ηγεμόνα Βουκάν το 1202, φανερώνει το ιδιαίτερο καθεστώς της. Το 1203 ο Καλογιάν της Βουλγαρίας προσάρτησε τη Νις. Ο Στέφανος ο Πρωτόστεπτος ανέκτησε αργότερα την περιοχή. Η κατάλυση του Σερβικού κράτους από το Σουλτάνο Μουράτ Α΄ το 1385, έκρινε επίσης τη μοίρα της Νις. Μετά από πολιορκία 25 ημερών η πόλη έπεσε στους Τούρκους. Επανήλθε στην κυριαρχίατων Σέρβων το 1443, αλλά υπέκυψε στους Οθωμανούς και πάλι το 1448 και παρέμεινε έτσι για τα επόμενα 241 χρόνια. Την περίοδο της Οθωμανικής κυριαρχίας η Νις ήταν μία από τις έδρες της τουρκικής στρατιωτικής και πολιτικής διοίκησης. Ένας περιηγητής από τη Σιλεσία δήλωσε το 1596 ότι ο δρόμος του ταξιδιού του από τη Σόφια στη Νις ήταν γεμάτος με πτώματα και περιέγραψε τις πύλες της Νις μπροστά στα φρεσκοκομμένα κεφάλια φτωχών Βουλγάρων αγροτών από τον Οθωμανικό στρατό. Το 1689 η Νις καταλήφθηκε από τον Αυστριακό στρατό κατά το Μεγάλο Τουρκιό Πόλεμο, αλλά οι Τούρκοι την ανέκτησαν το 1690. Το 1737 η Νις καταλήφθηκε πάλι από τον Αυστριακό στρατό, στην εκστρατεία του εναντίον των Τούρκων. Οι Τούρκοι υποχώρησαν και οι Αυστριακοί ανακατέλαβαν το Φρούριο. Ωστόσο, τον ίδιο χρόνο, οι Τούρκοι προέλασαν ξανά και η Νις υποτάχθηκε σε αυτούς χωρίς αντίσταση.

Κατά την Πρώτη Σερβική Εξέγερση οι Σέρβοι επαναστάτες προσπάθησαν να απελευθερώσουν τη Νις το 1809, όταν έλαβε χώρα η περίφημη Μάχη του Τσέγκαρ. Μετά την ήττα των Σερβικών δυνάμεων ο Οθωμανός διοικητής της Νίς διέταξε να στηθούν τα κεφάλια των σκοτωμένων Σέρβων σχηματίζοντας πύργο για παραδειγματισμό. Ο πύργος είναι γνωστός ως Πύργος των Κρανίων (Ćele Kula). Το 1821 οι Οθωμανοί συνελήφθησαν τον Επίσκοπο Νις Μιλέντιγια και 200 ​​Σέρβους πατριώτες με την κατηγορία της προετοιμασίας μιας εξέγερσης στην περιοχή της Νις για την υποστήριξη της Ελληνικής Επανάστασης. Στις 13 Ιουνίου του ίδιου έτους ο Επίσκοπος Μιλέντιγια και άλλοι Σέρβοι ηγέτες απαγχονίστηκαν δημόσια.

Το 19ο αιώνα η Νις ήταν σημαντική πόλη, αλλά κατοικείτο από Βουλγάρους, όταν ξέσπασε η εξέγερση της Νις το 1841. Σύμφωνα με τις Οθωμανικές στατιστικές κατά τη διάρκεια του Τανζιμάτ ο πληθυσμός του Σαντζακίου της Νις θεωρείτο Βουλγαρικός, όπως και σύμφωνα με Γάλλους περιηγητές όπως ο Ζερόμ-Αντόλφ Μπλανκί και ο Αμί Μπουέ το 1837/1841. Σύμφωνα με όλους τους συγγραφείς μεταξύ 1840 και 1872 η οριοθέτηση μεταξύ Βουλγάρων και Σέρβων είναι αδιαμφισβήτητη και διέρχεται βόρεια της Νις, αν και κάποιος συγγραφέας Σίπριεν Ρόμπερτ ισχυρίζεται ότι ο μισός πληθυσμός της πόλης αποτελείται από Σέρβους. Οι Σέρβοι χαρτογράφοι (όπως ο Ντιμίτρι Νταβίντοβιτς το 1828 και ο Μίλαν Σάβιτς το 1878) δέονταν επίσης τον ποταμό Νότιο Μοράβα ως τέτοια οριοθέτηση και έθεταν τη Νις εκτός των ορίων του Σερβικού λαού. Ο αστικός Μουσουλμανικός πληθυσμός της Νις αποτελείτο κυρίως από Τούρκους, μέρος των οποίων ήταν Αλβανικής καταγωγής και οι υπόλοιποι ήταν Μουσουλμάνοι Αλβανοί και Μουσουλμάνοι Ρομά.

Το 1870 η Νις συμπεριλήφθηκε στη Βουλγαρική Εξαρχία, ενώ μέχρι τότε η περιοχή ανήκε στο Οικουμενικό Πατριαρχείο της Κωνσταντινούπολης και παλαιότερα στο Σερβικό Πατριαρχείο του Πετς. Η πόλη συνομολογήθηκε επίσης να παραχωρηθεί στη Βουλγαρία σύμφωνα με τη Διάσκεψη της Κωνσταντινούπολης το 1876. Η Νις όμως τελικά απελευθερώθηκε από τους Σέρβους κατά το Σερβοτουρκικό Πόλεμο. Η μάχη για την απελευθέρωση της Νις ξεκίνησε στις 29 Δεκεμβρίου 1877 και ο Σερβικός στρατός μπήκε στις 11 Ιανουαρίου 1878 στην πόλη, που εντάχθηκε στο Σερβικό κράτος. Κατά το Σερβοτουρκικό Πόλεμο (1876-1878) η Αλβανική συνοικία κάηκε και μέρος του Μουσουλμανικού πληθυσμού της Νις διέφυγε στο Οθωμανικό Βιλαέτι του Κοσσυφοπεδίου και μετεγκαταστάθηκε στην Πρίστινα, όπου κυριάρχησαν στο εμπόριο ενώ άλλοι πήγαν στα Σκόπια. Ο αριθμός των Μουσουλμάνων που απέμειναν ήταν 1.168, πολλοί από αυτούς Ρομά, από τους περίπου 8.500 πριν τον πόλεμο. Η δημογραφική σύνθεση της πόλης άλλαξε και οι Σέρβοι που αποτελούσαν το μισό αστικό πληθυσμό πριν το 1878, έγιναν το 80% το 1884.

Τα επόμενα χρόνια η πόλη βίωσε γρήγορη ανάπτυξη. Η βιβλιοθήκη της πόλης ιδρύθηκε το 1879. Το πρώτο ξενοδοχείο, Ευρώπη, χτίστηκε το 1879. λίγο μετά το νοσοκομείο και η πρώτη τράπεζα άρχισε να λειτουργεί το 1881. Το 1878 το πρώτο Γυμνάσιο, το 1882 η Παιδαγωγική Σχολή και το 1894 ιδρύθηκε στη Νις το Παρθεναγωγείο. Το 1895 η πόλη είχε ένα δημοτικό σχολείο για κορίτσια και τρία για αγόρια. Το Δημαρχείο χτίστηκε από το 1882-87.

Το 1883 ο Kόστα Τσέντας ίδρυσε το πρώτο τυπογραφείο. Το 1884 εκδόθηκε η πρώτη εφημερίδα στην πόλη Niški Vesnik. Το 1884 ο Γιόβαν Απελ κατασκεύασε ένα ζυθοποιείο. Μια σιδηροδρομική γραμμή προς τη Νις έγινε το 1884, καθώς και ο σιδηροδρομικός σταθμός της πόλης. Στις 8 Αυγούστου 1884 έφθασε το πρώτο τρένο από το Βελιγράδι. Από το 1885 η Νις ήταν ο τελευταίος σταθμός του Οριάν Εξπρές, μέχρι την κατασκευή της σιδηροδρομική γραμμής μεταξύ Νις και Σόφιας το 1888. Το 1887 ο Μιχαήλο Ντίμιτς ίδρυσε το "Θέατρο της Νις Σίντελιτς".

Το 1897 η Μίτα Ρίστιτς ίδρυσε το εργοστάσιο κλωστοϋφαντουργίας ¨Νίτεξ". Το 1905 η ζωγράφος Ναντέζντα Πέτροβιτς δημιούργησε τον οικισμό καλλιτεχνών του Σίτσεβο. Η πρώτη ταινία προβλήθηκε το 1897 και η πρώτη μόνιμη κινηματογραφική αίθουσα άρχισε να λειτουργεί το 1906. Το υδροηλεκτρικό φράγμα στο Φαράγγι του Σίτσεβο στο Νίσαβα κατασκευάσθηκε το 1908. Τότε ήταν το μεγαλύτερο στη Σερβία. Το αεροδρόμιο κατασκευάστηκε το 1912 και το πρώτο αεροπλάνο έφτασε στις 29 Δεκεμβρίου 1912. Το Δημοτικό Μουσείο ιδρύθηκε το 1913, φιλοξενώντας αρχαιολογικές, εθνογραφικές και καλλιτεχνικές συλλογές.

Κατά τον Α΄ Βαλκανικό Πόλεμο η Νις ήταν έδρα του Αρχηγείου του Σερβικού Στρατού, που ηγήθηκε των στρατιωτικών επιχειρήσεων κατά της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας. Κατά τον Α΄ Παγκόσμιο Πόλεμο η Νις ήταν προσωρινή πρωτεύουσα της Σερβίας, φιλοξενώντας την Κυβέρνηση και την Εθνοσυνέλευση, έως ότου οι Κεντρικές Δυνάμεις κατέλαβαν τη Σερβία τον Νοέμβριο του 1915, οπότε η πόλη παραχωρήθηκε στη Βουλγαρία. Μετά τη διάσπαση του Μετώπου της Θεσσαλονίκης η Πρώτη Σερβική Στρατιά υπό τη διοίκηση του στρατηγού Πέταρ Μπόγιοβιτς απελευθέρωσε τη Νις στις 12 Οκτωβρίου 1918.

Τα πρώτα χρόνια μετά τον πόλεμο η Νις ανάκαμψε από τις καταστροφές. Το 1921 η πόλη έγινε το κέντρο της Επαρχίας (όμπλαστ). Από το 1929 ως το 194141, η Νις ήταν η πρωτεύουσα της Μπανόβινας του Μοράβα του Βασιλείου της Γιουγκοσλαβίας. Το τραμ στη Νις άρχισε να λειτουργεί το Νοέμβριο του 1930. Η εθνική αεροπορική εταιρεία Αεροπούτ περιέλαβε τη Νις ως κανονικό προορισμό της διαδρομής Βελιγράδι-Νις-Σκόπια-Θεσσαλονίκη το 1930. Κατά τη Γερμανική κατοχή στο Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο, το πρώτο Ναζιστικό στρατόπεδο συγκέντρωσης στη Γιουγκοσλαβία δημιουργήθηκε στη Νις. Περίπου 30.000 άνθρωποι πέρασαν από αυτό το στρατόπεδο, εκ των οποίων πάνω από 10.000 εκτελέσθηκαν στο γειτονικό λόφο Μπούμπαν. Στις 12 Φεβρουαρίου 1942 147 κρατούμενοι πραγματοποίησαν μαζική απόδραση. Το 1944 η πόλη υπέστη σφοδρούς βομβαρδισμούς από τους Συμμάχους.

Στις 14 Οκτωβρίου 1944, μετά από μια μακρά και εξαντλητική μάχη, η 7η Γερμανική Μεραρχία των Ες Ες Prinz Eugen ηττήθηκε και η Νις απελευθερώθηκε από το Βουλγαρικό Στρατό και τους Παρτιζάνους. Η πόλη ήταν επίσης ο τόπος μιας μοναδικής και εκ λάθους αερομαχίας στις 7 Νοεμβρίου 1944 μεταξύ των (συμμαχικών) αεροπορικών δυνάμεων των Ηνωμένων Πολιτειών και της Σοβιετικής Ένωσης. Στις 23 Ιουνίου 1948 στη Νις συνέβη καταστροφική πλημμύρα, κατά την οποία η στάθμη της στάθμης του ποταμού Nišava ανυψώθηκε από άνευ προηγουμένου κατά 5,5 μέτρα.

Μετά το Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο, το Πανεπιστήμιο της Νιςιδρύθηκε στις 15 Ιουνίου 1965.

Κατά τους Νατοϊκούς βομβαρδισμούς κατά της Γιουγκοσλαβίας το 1999, η Νις υπέστη αεροπορικές επιθέσεις σε 40 περιπτώσεις. Στις 7 Μαΐου 1999 η πόλη αποτέλεσε στόχο επιδρομής του ΝΑΤΟ με βόμβες διασποράς, που σκότωσαν 16 πολίτες. Μέχρι το τέλος των Νατοϊκών βομβαρδισμών 56 άτομα στη Νις είχαν σκοτωθεί από αεροπορικές επιδρομές.

Τον Απρίλιο του 2012 ιδρύθηκε στη Νις το Ρωσοσερβικό Ανθρωπιστικό Κέντρο.

Ο δρόμος που διατρέχει από βορρά προς νότο την κοιλάδα του ποταμού Μοράβα διχάζεται στη Νις σε δύο μεγάλες γραμμές: τη νότια, που οδηγεί στη Θεσσαλονίκη και την Αθήνα, και την ανατολική, που οδηγεί στη Σόφια και την Κωνσταντινούπολη.

Η Νις βρίσκεται σε γεωγραφικό πλάτος 43 ° 19 ' Β και 21 ° 54' γεωγραφικό μήκος Α, στην κοιλάδα του Νίσαβα, κοντά στο σημείο όπου εκβάλλει στο Νότι Μοράβα. Η κεντρική πλατεία της πόλης βρίσκεται στα 194 μέτρα πάνω από την επιφάνεια της θάλασσας. Το υψηλότερο σημείο στην περιοχή της πόλης είναι το "Σόκολοβ κάμεν" (Γερακόπετρα) στη Σούβα Πλάνινα (Ξερό Βουνό) (1.523 μ.)) ενώ το χαμηλότερο σημείο βρίσκεται στο Τρούπαλε, κοντά στην εκβολή του Νίσαβα (173 μ.). Η πόλη έχει έκταση 596,71 τετραγωνικά χιλιόμετρα. Κάτω από τη Νίσκα Μπάνια και τη Νις, υπάρχει υπόγεια φυσική πηγή ζεστού νερού, με μοναδικό δυναμικό καθαρής και ανανεώσιμης γεωθερμικής ενέργειας επιφάνειας 65 τετραγωνικών χιλιομέτρων. Η φυσική δεξαμενή έχει βάθος από 500 έως 800 μέτρα και η εκτιμώμενη χωρητικότητα είναι περίπου 400 εκατομμύρια κυβικά μέτρα θερμικού μεταλλικού νερού.

Η μέση ετήσια θερμοκρασία στην περιοχή της Νις είναι 11,9 ° C (53,4 ° F). Ο Ιούλιος είναι ο θερμότερος μήνας του έτους, με μέσο όρο 22,5 ° C. Ο πιο κρύος μήνας είναι ο Ιανουάριος, κατά μέσο όρο με 0,6 ° C. Ο μέσος όρος των ετήσιων βροχοπτώσεων είναι 580,3 χιλιοστά. Η μέση βαρομετρική πίεση είναι 992,74 mb. Κατά μέσο όρο υπάρχουν 134 ημέρες με βροχή και η χιονοκάλυψη διαρκεί 41 ημέρες.

Σύμφωνα με τα τελικά αποτελέσματα της απογραφής του 2011, ο πληθυσμός της πόλης της Νις ήταν 183.544,^[4], ενώ η μητροπολιτική περιοχή της 260.237.^[4]

Εξακολουθούν να υπάρχουν πολλές διαφωνίες σχετικά με τον πραγματικό πληθυσμό της πόλης, καθώς υπάρχουν δεκάδες χιλιάδες Σέρβοι πρόσφυγες του Κοσσυφοπεδίου που επίσημα δεν ζουν στην πόλη, αλλά στην πράξη ζουν εκεί.

Εθνοτική σύνθεση της πόλης της Νις:^[5]

Η πόλη Νις είναι το διοικητικό, βιομηχανικό, εμπορικό, οικονομικό και πολιτιστικό κέντρο του νοτιοανατολικού τμήματος της Δημοκρατίας της Σερβίας. Η θέση της είναι στρατηγικά σημαντική, στη διασταύρωση των ευρωπαϊκών οδικών και σιδηροδρομικών δικτύων που συνδέουν την Ευρώπη με την Ασία. Η Νις είναι εύκολα προσβάσιμη, έχοντας αεροδρόμιο - το αεροδρόμιο Νις Κωνσταντίνος ο Μέγας και αποτελεί σημείο διασταύρωσης αυτοκινητοδρόμων και σιδηροδρομικών γραμμών.

Στη Νις ότι ο δρόμος-κορμός που διατρέχει από το βορρά την κοιλάδα του ποταμού Μοράβα διχάζεται σε δύο μεγάλες γραμμές:

• τη νότια, που οδηγεί στη Θεσσαλονίκη και την Αθήνα, κατά μήκος της κοιλάδας του ποταμού Αξιού
• και την ανατολική, κατά μήκος του Νίσαβα και του Εβρου, που οδηγεί προς τη Σόφια και την Κωνσταντινούπολη και, στη συνέχεια, προς την Εγγύς Ανατολή.

Αυτοί οι δρόμοι είναι ευρέως γνωστοί από την αρχαιότητα, διότι αντιπροσώπευαν τις πεπατημένες διαδρομές κατά μήκος των οποίων μετακινήθηκαν λαοί, αγαθά και στρατεύματα. Γνωστός ως «Via Militaris» κατά τη Ρωμαϊκή και Βυζαντινή περίοδο, ή «δρόμος της Κωνσταντινούπολης» το Μεσαίωνα, αυτοί οι δρόμοι εξακολουθούν να αποτελούν μεγάλες ευρωπαϊκές κυκλοφοριακές αρτηρίες. Η Νις βρίσκεται σε σημείο τομής των οδών που συνδέουν τη Μικρά Ασία με την Ευρώπη και τη Μαύρη Θάλασσα με τη Μεσόγειο. Το Νις ήταν μια αρκετά αναπτυγμένη πόλη στην πρώην Γιουγκοσλαβία. Το 1981 το κατά κεφαλήν ΑΕΠ της ήταν 110% του μέσου όρου της Γιουγκοσλαβίας.

Η Νις είναι ένα από τα σημαντικότερα βιομηχανικά κέντρα της Σερβίας, γνωστό για τη βιομηχανία καπνού, ηλεκτρονικών ειδών, κατασκευών, μηχανουργίας, κλωστοϋφαντουργίας, μη σιδηρούχων μετάλλων, βιομηχανίας τροφίμων και καουτσούκ.

Το Καπνεργοστάσιο της Νις κατασκευάστηκε και λειτούργησε το 1930 στην σημερινή θέση του στο Τσρβένι Κρστ. Βασικά της προϊόνται είναι καπνός, τσιγάρα, φίλτρωα, εξαρτήματα και εξοπλισμός της καπνοβιομηχανίας, κόλλες, κ.λπ.

Το 1995 ιδρύθηκε ένα ινστιτούτο επιστημονικής έρευνας. Το Ινστιτούτο επιλέγει, παράγει και προστατεύει τον καπνό, δημιουργεί και σχεδιάζει νέα προϊόντα. Κατά τους Νατοϊκούς βομβαρδισμούς κατά της Γιουγκοσλαβίας η εταιρεία καταστράφηκε, επιτρέποντας στη Philip Morris να την αγοράσει με χαμηλή τιμή. Τον Αύγουστο του 2003 η Philip Morris Corporation αγόρασε το Καπνεργοστάσιο της Νις(DIN) μέσω της διαδικασίας ιδιωτικοποίησης. Η συνολική επένδυση της Philip Morris ύψους 580 εκατ. ευρώ την κατέστησε το μεγαλύτερο ξένο επενδυτή στη Σερβία τη Χρονιά 2003.

Πανοραμική άποψη της πόλης.

Πανοραμική άποψη της Πλατείας του Βασιλιά Μίλαν Α΄.

Η Gradjevinar, μετοχική εταιρεία, που προήλθε από την κατασκευαστική εταιρεία της Επαρχίας Νις Grapon το 1961, έχει κατασκευάσει μεγάλα συγκροτήματα όπως εμπορικά κέντρα, πολυκατοικίες, ολόκληρα πανεπιστήμια και συνοικίες στη Νις, το Βελιγράδι, την Ανατολική Σερβία, τη Ρωσία, τη Βουλγαρία, το Ισραήλ, την Ιορδανία και τα Ενωμένα Αραβικά Εμιράτα. Η εταιρεία έχει κατασκευάσει:

• περισσότερα από 30.000 διαμερίσματα, περίπου 180.000 τετραγωνικών μέτρων,
• κλινικές, υποδομές υγείας και νοσοκομεία, συνολικής επιφάνειας περίπου 80.000 τετραγωνικών μέτρων,
• πολυκαταστήματα, εμπορικά κέντρα περίπου 50.000 τετραγωνικών μέτρων,
• ξενοδοχεία, τουριστικά αξιοθέατα, τράπεζες, σχολεία, θέατρα, αθλητικές εγκαταστάσεις περίπου 50.000 τετραγωνικών μέτρων,
• διάφορες αποθήκες, εργοστάσια, αγροκτήματα και ψυκτικές εγκαταστάσεις περίπου 150.000 τετραγωνικών μέτρων.

Η εταιρεία Elektronska Industrija Niš - Holding Corporation, προήλθε από το ιδρυθέν το 1948 Ινστιτούτο Παραγωγής Ραδιοφωνικών Συσκευών και Ακτίνων Χ "RR Niš". Η βασική παραγωγή περιλαμβάνει ακουστικό εξοπλισμό, ηλεκτρονικούς σωλήνες, ειδικές εγκαταστάσεις, εκτυπωτές, ηλεκτρονικά στοιχεία μηχανών, υδραυλικά, αεροσυμπιεστές, συσκευές, κλιματιστικά, ιατρικό εξοπλισμό, μηχανές ακτίνων Χ

Η Vulkan, μετοχική εταιρεία που λειτούργησε το 1937. Η παραγωγή της είναι μεγάλης εμβέλειας και περιλαμβάνει διάφορα τεχνικά είδη από καουτσούκ με πολλές εφαρμογές στην εξορυκτική και την κατασκευαστική βιομηχανία (μεταφορείς και γερανοί).

NISSAL - Μετοχική εταιρεία αλουμινίου παράγει εργαλεία, μεταλλικά αναπαραγωγικά υλικά, μεταλλικές, ξύλινες και άλλων ειδών κατασκευές και συλλέγει και επεξεργάζεται βιομηχανικά απόβλητα.

Το Εργοστάσιο Αντλιών "Jastrebac" που ιδρύθηκε το 1910, παράγει πάνω από 1.000 διαφορετικούς τύπους και μεγέθη μηχανικών αντλιών.

Η μετοχική εταιρεία Mašinska Industrija Niš (Βιομηχανία Μηχανημάτων της Νις), που ιδρύθηκε το 1884, παράγει διάφορα μηχανήματα, διάφορους τύπους εξοπλισμού: χημικά, πετροχημικά, μεταλλείων, μεταλλουργίας, σιδηροδρομικών μεταφορών, ντίζελ, αντλίες, υδρο- και θερμοπυρηνικά, και επεξεργασίας νερού και αερίων. Το 1993 η MIN μετατράπηκε σε εταιρεία χαρτοφυλακίου με 37 εταιρείες, 24 από τις οποίες ασχολούνται με τη βασική παραγωγή, έξι με υπηρεσίες και επτά με εξειδικευμένες επιχειρήσεις.

Η Κλωστοϋφαντουργία Nitex - Niš παράγει υφάσματα, πλεκτά, κεντήματα, ρούχα κλπ. Η εταιρεία ιδρύθηκε το 1897 από τον κεφαλαιούχο της Νις Μίτα Ρίστιτς και τους γιους του (Ντούσαν και Ντράγκολιουμπ). Το 2011, η Nitex - Niš πωλήθηκε στη Benetton.

Η Žitopek, μετοχική εταιρεία παραγωγής και εμπορίας προϊόντων αρτοποιίας, ιδρύθηκε στις 3 Μαρτίου 1947, όταν 14 αρτοποιοί υπέγραψαν επισήμως μια σύμβαση με την οποία συγχώνευσαν τα εργαστήριά τους στο "Žitopek".

Η Ζυθοποιία της Νις, μετοχική εταιρεία που παράγει μπύρα και μη αλκοολούχα ποτά. Ιδρύθηκε το 1884 από τον Γιόβαν Απελ.

Η Νις διαθέτει το Εθνικό Θέατρο της Νις, που ιδρύθηκε ως Θέατρο "Σίντελιτς" το 1889.

Από το 1981 η Νις φιλοξενεί το Διεθνές Μουσικό Φεστιβάλ Τζαζ Νίσβιλ, που αρχίζει στα μέσα Αυγούστου και διαρκεί 4 μέρες. Οι Γκάλιγια, Κέρμπερ και Εγιοτ θεωρούνται τα σημαντικότερα μουσικά συγκροτήματα, που προέρχονται από τη Νις. Αλλα αξιόλογα μουσικά συγκροτήματα της Νις είναι τα Ντάλτονι, Ντόμπρι Ισακ, Λουτάγιουτσα Σρτσα, Μάμα Ροκ, Χάζαρι, Νόβεμπαρ, Τρίβαλια και άλλα.

• Τσέγκαρ - Ο τόπος όπου έγινε η Μάχη στον ομώνυμο λόφο στις 19 Μαΐου 1809.
• Στρατόπεδο συγκέντρωσης Τσρβένι Κρστ - Ένα από τα λίγα σωζόμενα ναζιστικά στρατόπεδα συγκέντρωσης στην Ευρώπη. Βρίσκεται στη Λεωφόρο 12ης Φεβρουαρίου.
• Μνημείο του Μεγάλου Κωνσταντίνου - ανεγέρθηκε στο κέντρο της πόλης το 2013, σε μνήμη του Μεγάλου Κωνσταντίνου που γεννήθηκε στην πόλη, για την επέτειο του Διατάγματος των Μεδιολάνων.
• Μπούμπαν - Μνημείο για τους πεσόντες Γιουγκοσλάβους μαχητές του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου, που αποτελείται από τρεις σφιγμένες γροθιές. Ο τόπος όπου 10.000 πολίτες όμηροι από τη Νις και τη νότια Σερβία δολοφονήθηκαν κτηνωδώς ​​από τους Γερμανούς Ναζί.
• Kάλτσα, Διάβαση της Πόλης και Γκόρτσα - Εμπορικά κέντρα που βρίσκονται στην οδό Μίλανα Ομπρενόβιτσα.
• Παρεκκλήσι Μνήμης στη μνήμη των θυμάτων των Νατοίκών βομβαρδισμών - Το παρεκκλήσι ανεγέρθηκε από τις τοπικές αρχές, ενώ το μνημείο από την κρατική κυβέρνηση το 1999. Βρίσκονται στην οδό Σουματόβατσκα κοντά στο Κάστρο της Νις.
• Κάστρο της Νις - Η σωζόμενη οχύρωση κατασκευάσθηκε από τους Τούρκους και χρονολογείται από τις πρώτες δεκαετίες του 18ου αιώνα (1719-23). Βρίσκεται στο κέντρο της πόλης.
• Τα καφέ του κάστρου - Βρίσκονται κοντά στην πύλη του Σταμπόλ (την κύρια πύλη του κάστρου).
• Mέντιανα - Αρχαιολογικός χώρος, αυτοκρατορική έπαυλη, από την ύστερη Ρωμαϊκή εποχή που βρίσκεται στο δρόμο που οδηγεί στη Σόφια της Βουλγαρίας, κοντά στην EI Nis.
• Νίσκα Μπάνια (Λουτρά της Νις) - Πολύ δημοφιλή κατά τη θερινή περίοδο. Βρίσκεται σε απόσταση 10 χιλιομέτρων από το κέντρο της πόλης, στο δρόμο που οδηγεί στη Σόφια, κάτω από την Οροσειρά Σούβα Πλάνινα.
• Δρόμος των Γανωματήδων - Μια ζώνη στο κέντρο της παλιάς πόλης, στη σημερινή οδό Κοπιτάρεβα, του πρώτου μισού του 18ου αιώνα. Ήταν ένας δρόμος γεμάτος γανωματήδες και άλλους τεχνίτες, αλλά σήμερα είναι γεμάτος καφετέριες και εστιατόρια.
• Πύργος των Κρανίων (Ćele Kula) - Μνημείο για τους Σέρβους επαναστάτες (1804-13). Πύργος που κατασκευάσθηκε από κρανία των Σέρβων εξεγερθέντων, που σκοτώθηκαν και αποκεφαλίστηκαν από τους Οθωμανούς. Βρίσκεται στη Λεωφόρο Ζόραν Τζίντζιτς, στον παλιό δρόμο της Κωνσταντινούπολης που οδηγεί στη Σόφια.

Η Νις είναι η δεύτερη πόλη μετά το Βελιγράδι σε αριθμό πολυόροφων κτιρίων. Το Ambasador Hotel είναι ένα από τα ψηλότερα κτίρια στη Νις, αλλά υπάρχουν και άλλα όπως ο Πύργος TV5.

Η πόλη της Νις αποτελείται από πέντε δήμους. Οι τέσσερις βρίσκονται στην αστική περιοχή της Νις, ενώ η Νίσκα Μπάνια είναι προαστιακός δήμος. Πριν το 2002 η πόλη της Νις είχε μόνο δύο δήμους, τη "Νις" και τη "Νίσκα Μπάνια".

Οι άνθρωποι που αναφέρονται παρακάτω γεννήθηκαν, κατοίκησαν ή με άλλο τρόπο ήταν στενά συνδεδεμένοι με την πόλη Νις και τη γύρω περιοχή

• Κωνσταντίνος Α΄, ο Μέγας, (Φλάβιος Βαλέριος Αυρήλιος Κωνσταντίνος)– βασίλεψε 306 - 337
• Κωνστάντιος Γ΄, (Φλάβιος Κωνστάντιος) – βασίλεψε 421
• Ιουστίνος Α΄, (Φλάβιος Ιουστίνος) – βασίλεψε 518 - 527
• Στέβαν Σίντελιτς, πολεμικός ηγέτης (βοεβόδας), πέθανε το 1809 στη Μάχη του Τσέγκαρ.
• Στέβαν Σρέματς (1855–1906), συγγραφέας, ήρθε στη Νις λίγο μετά την απελευθέρωσή της από τον Τουρκικό ζυγό. Εγραψε για τη ζωή στην παλιά Νις (Ivkova slava, Zona Zamfirova).
• Νίκολα Ουζούνοβιτς (1873-1954), πρωθυπουργός του Βασίλειου της Γιουγκοσλαβίας 1926 - 1927.
• Ντράγκισα Τσβέτκοβιτς (1893–1969), πρωθυπουργός του Βασίλειου της Γιουγκοσλαβίας 1939 - 1941.
• Ντούσαν Ράντοβιτς (1922–84), δημοσιογράφος και συγγραφέας.
• Νάντια Ρέγκιν, (γ. 1931), ηθοποιός.
• Μπράνκο Μίλκοβιτς (1934–61), ποιητής.
• Σάμπαν Μπαϊράμοβιτς (1936–2008), Ρομά τραγουδιστής και συνθέτης.
• Κόρνελιε Κόβατς (γ. 1942), ροκ μουσικός και συνθέτης.
• Γκόραν Πασκάλιεβιτς (γ. 1947), σκηνοθέτης κινηματογράφου, μεγάλωσε με τους παππούδες του στη Νις 1949-63, μετά το διαζύγιο των γονιών του.
• Ντράγκαν Πάντελιτς (γ. 1951), πρώην τερματοφύλακας, πρόεδρος της Ραντνίτσκι Νις.
• Ζόραν Ζίβκοβιτς (γ. 1954), παίκτης και προπονητής χάντμπολ, Ολυμπιακός πρωταθλητής
• Μπίλα Κρστιτς (γ. 1955), ροκ και παραδοσιακή τραγουδίστρια και τραγουδοποιός.
• Ζόραν Ζίβκοβιτς (γ. 1960), πολιτικός, πρώην Πρωθυπουργός της Σερβίας.
• Αλεξάνταρ Σόσταρ (γ. 1964), τερματοφύλακας ουώτερ πόλο, Ολυμπιακός, Παγκόσμιος και Ευρωπαϊκός πρωταθλητής.
• Ντράγκαν Στοίκοβιτς (γ. 1965), ποδοσφαιριστής, Ολυμπιακό χάλκινο μετάλλιο.

• Ιβάν Μίλκοβιτς (γ. 1979), βολεϊμπολίστας, Ολυμπιακός και Ευρωπαϊκός πρωταθλητής.
• Μπογιάνα Πόποβιτς (γ. 1979), Μαυροβούνια παίκτρια του χάντμπολ, Ολυμπιακό ασημένιο μετάλλιο.
• Νικολά Καραμπατίτς (γ. 1984), Γάλλος παίκτης του χάντμπολ, Ολυμπιακός, Παγκόσμιος και Ευρωπαϊκός πρωταθλητής.
• Νεμάνια Ραντούλοβιτς (γ. 1985), βιολονίστας.

• Στέφαν Γιόβιτς (γ. 1990), μπασκετμπολίστας, Ολυμπιακό, Παγκόσμιο και Ευρωπαϊκό ασημένιο μετάλλιο
• Σάβα Ραντζέλοβιτς (γ. 1993), παίκτης, ουώτερ πόλο, Ολυμπιακός, Παγκόσμιος και Ευρωπαϊκός πρωταθλητής.

• Αντρια Ζίβκοβιτς (γ. 1996), ποδοσφαιριστής, Παγκόσμιος πρωταθλητής Νέων U-20.

Η Νις βρίσκεται σε στρατηγική θέση ανάμεσα στην κοιλάδα του ποταμού Μοράβα στο βορρά και την κοιλάδα του ποταμού Αξιού στο νότο, στο βασικό δρόμο μεταξύ Ελλάδας και Κεντρικής Ευρώπης. Στην περιοχή της Νις αυτός ο μεγάλος άξονας μεταφορών και επικοινωνιών συνδέεται με το φυσικό διάδρομο που σχηματίζεται από την κοιλάδα του ποταμού Νίσαβα, που οδεύει προς ανατολάς προς τη Σόφια και την Κωνσταντινούπολη.

Ιστορικά, λόγω της τοποθεσίας της, η πόλη είχε πάντα μεγάλη σημασία στην περιοχή. Ο πρώτος που την εκμεταλλεύτηκε ήταν η Ρωμαϊκή Αυτοκρατορία που κατασκεύασε το σημαντικό δρόμο Via Militaris, που συνέδεε την πόλη με το Singidunum (σημερινό Βελιγράδι) προς βορρά και την Κωνσταντινούπολη στα νοτιοανατολικά. Σήμερα η πόλη συνδέεται με τον αυτοκινητόδρομο Ε75 με το Βελιγράδι και την Κεντρική Ευρώπη στα βόρεια και με τα Σκόπια, τη Θεσσαλονίκη και την Αθήνα στο νότο. Ο δρόμος E80 συνδέει τη Νις με τη Σόφια, την Κωνσταντινούπολη προς τη Μέση Ανατολή και την Πρίστινα, το Μαυροβούνιο και την Αδριατική Θάλασσα προς τη Δύση. Ο δρόμος E771 συνδέει την πόλη με το Ζάγετσαρ, το Κλάντοβο και το Ντρομπέτα-Τούρνου Σεβερίν στη Ρουμανία.

Η πόλη είναι επίσης σημαντική περιφερειακή σιδηροδρομική διασταύρωση που συνδέει τη Σερβία με τη Σόφια και την Κωνσταντινούπολη. Το αεροδρόμιο "Νις Κωνσταντίνος ο Μέγας" είναι το δεύτερο σημαντικότερο αεροδρόμιο της Σερβίας. Το πρώτο αεροδρόμιο κατασκευάστηκε το 1910. Η δημόσια συγκοινωνία της πόλης αποτελείται σήμερα από 13 λεωφορειακές γραμμές. Ένα δίκτυο τραμ υπήρχε στη Νις μεταξύ 1930 και 1958. Ο σταθμός λεωφορείων της Νις προσφέρει τόσο αστικές όσο και υπεραστικές μεταφορές σε διεθνείς προορισμούς. Ο μεγαλύτερος μεταφορέας υπεραστικών λεωφορείων που είναι εγκατεστημένος στην πόλη είναι η Niš-Ekspres, που τη συνδέει με διάφορες πόλεις και χωριά της Σερβίας, του Μαυροβουνίου και της Βοσνίας και Ερζεγοβίνης.

π • σ • ε Πόλη του Νις
Δήμος της Παλίλουλα	Μπερμπάτοβο • Μπούμπανι • Βουκμάνοβο • Γκάμπροβατς • Γκόρνιε Μετζούροβο • Ντέβετι Μάι • Ντόνιε Βλάσε • Ντόνιε Μετζούροβο • Κρούστσε • Λάλινατς • Μράμορ • Μράμορσκι Πότοκ • Νις (τμηματικά) • Πάσι Πόλιανα • Σούβι Ντο • Τσόκοτ
Δήμος της Μέντιανα	Μπρζι Μπροντ • Νις (ιστορικό κέντρο)
Δήμος του Πάντελεϊ	Μπρένιτσα • Βρέλο • Γκόρνια Βρέζινα • Γκόρνι Ματέγιεβατς • Ντόνια Βρέζινα • Ντόνι Ματέγιεβατς • Γιασένοβικ • Καμένιτσα • Κνεζ Σέλο • Μάλτσα • Νις (τμηματικά) • Ορέοβατς • Πάσιατσα • Τσέργιε
Δήμος του Τσρβένι Κρστ	Μπέρτσινατς • Βέλε Πόλιε • Βρτιστε • Γκόρνια Τοπόνιτσα • Γκόρνια Τρνάβα • Γκόρνι Κόμρεν • Ντόνια Τοπόνιτσα • Ντόνια Τρνάβα • Ντόνι Κόμρεν • Κράβλιε • Λέσκοβικ • Μεντόσεβατς • Μέζγκραγια • Μιλίκοβατς • Νις (τμηματικά) • Πάλιγκρατσε • Πάλινα • Πόποβατς • Ρούινικ • Σετσάνιτσα • Σούποβατς • Τρούπακε • Χουμ • Τσαμούρλιγια
Δήμος της Νίσκα Μπάνια	Μπαντσάρεβο • Γκόρνια Στούντενα • Ντόνια Στούντενα • Γιελάσνιτσα • Κόριτνιακ • Κουνόβιτσα • Λαζάρεβο Σέλο • Μάναστιρ • Νίκολα Τέσλα • Νίσκα Μπάνια • Οστρόβιτσα • Πρβα Κούτινα • Πρόσεκ • Ράβνι Ντο • Ραντίκινα Μπάρα • Ράουτοβο • Σίτσεβο • Τσούκλιενικ

π • σ • ε Διοικητική διαίρεση της Σερβίας
Βοϊβοντίνα	Διαμερίσματα Βόρεια Μπάτσκα • Δυτική Μπάτσκα • Νότια Μπάτσκα • Κεντρικό Μπάνατ • Βόρειο Μπάνατ • Νότιο Μπάνατ • Συρμία Πόλεις Ζρένιανιν • Πάντσεβο • Σόμπορ • Νόβι Σαντ • Σρέμσκα Μιτρόβιτσα • Σουμπότιτσα
Κεντρική Σερβία	Διαμερίσματα Πόλη του Βελιγραδίου • Μπορ • Μπρανίτσεβο • Γιαμπλάνιτσα • Κόλουμπαρα • Μάτσβα • ·Μοράβιτσα • ·Νίσαβα • Πτσίνια • Πίροτ • Ποντούναβλιε • Πομόραβλιε • Ράσινα • Ράσκα • Σουμάντιγια • Τόπλιτσα • ·Ζάγιετσαρ • Ζλάτιμπορ Πόλεις Βελιγράδι • Βάλιεβο • Βράνιε • Ζάγιετσαρ • Γιάγκοντινα • Κραγκούγιεβατς • Κράλιεβο • Κρούσεβατς • Λέσκοβατς • Λόζνιτσα • Νις • Νόβι Πάζαρ • Ποζάρεβατς • Σμεντέρεβο • Ούζιτσε • Τσάτσακ • Σάμπατς
Κοσσυφοπέδιο και Μετόχια (διεκδίκηση)	Διαμερίσματα Κόσοβο • Κόσοβο-Πομόραβλιε • Κόσοβσκα Μιτρόβιτσα • Πετς • Πρίζρεν Πόλη Πρίστινα
Το Κόσοβο διακήρυξε την ανεξαρτησία του το 2008, ωστόσο αυτή δεν αναγνωρίζεται παρά μόνο από μέρος των κρατών-μελών του ΟΗΕ.