Авіяцыя
Авія́цыя (фр.: aviation, ад лац.: avis — птушка) — тэорыя і практыка палёту ў паветры на лятальных апаратах, цяжэйшых за паветра.
Лятальныя апараты
[правіць | правіць зыходнік]Вядомыя наступныя тыпы лятальных апаратаў:
- Ракета,
- Паветраны шар,
- Дырыжабль,
- Самалёт (у т.л. гідрапланы),
- Аўтажыр,
- Верталёт
А таксама: планёр, дэльтаплан, БПЛА.
Гісторыя
[правіць | правіць зыходнік]Авіяцыя пачала развівацца ў пачатку XX ст. Першы паспяховы палёт на самалёце з рухавіком унутранага згарання ажыццявілі 17 снежня 1903 г. амерыканскія механікі браты Уілбур і Орвіл Райт.[1] Услед за гэтым будуюць самалёты Альберта Сантас-Дюмон, Ф. Фербер, Я. М. Гаккель, Д. П. Грыгаровіч, Ігар Сікорскі.
З сярэдзіны 1920-х у самалётабудаванні пачалі выкарыстоўваць дзюралюміній; да сярэдзіны 1930-х адбыўся пераход ад біплана да манаплана.
У канцы 1930-х з'явіўся рэактыўны рухавік. З пачатку 1950-х рэактыўныя самалёты сталі выкарыстоўваць і ў цывільнай авіяцыі, у ваенна-паветраных сілах з'явіліся звышгукавыя самалёты.[2]
К пачатку 1990-х серыйныя самалёты дасягнулі хуткасці 3000-3500 км / г, максімальнай вышыні палёту больш за 30 км і далёкасці да 15 тыс. км.
Гл. таксама
[правіць | правіць зыходнік]Авіяцыя на Вікісховішчы |
Крыніцы
[правіць | правіць зыходнік]- ↑ Telegram from Orville Wright in Kitty Hawk, North Carolina, to His Father Announcing Four Successful Flights, 1903 December 17 . World Digital Library (17 снежня 1903). Архівавана з першакрыніцы 25 ліпеня 2013. Праверана 22 ліпеня 2013.
- ↑ Бізнес авіяцыя
Літаратура
[правіць | правіць зыходнік]- Авія́цыя // Беларуская энцыклапедыя: У 18 т. Т. 1: А — Аршын / Рэдкал.: Г. П. Пашкоў і інш. — Мн. : БелЭн, 1996. — Т. 1. — С. 66—68. — 10 000 экз. — ISBN 985-11-0035-8. — ISBN 985-11-0036-6 (т. 1).
- Шенкин В. П. Авиа́ция // Авиация: Энциклопедия (руск.) / Гл. ред. Г. П. Свищёв. — М.: Большая российская энциклопедия: Центральный аэрогидродинамический институт, 1994. — С. 28—32. — 736 с. — 25 000 экз. — ISBN 5-85270-086-X.
- Авиа́ция / Яковлев А. С. // Т. 1. А — Ангоб. — М. : Советская энциклопедия, 1969. — С. 64—68. — (Большая советская энциклопедия : [в 30 т.] / гл. ред. А. М. Прохоров; 1969—1978). (руск.)