Усеўкраінскі рэферэндум (1991)

Палітыка

Украіна

Артыкул — частка серыі: Палітычная сістэма Украіны

Дзяржаўны лад Канстытуцыя Украіны Прэзідэнт Украіны Уладзімір Зяленскі Кабінет Міністраў Прэм’ер-міністр Дзяніс Шмыгаль Вярхоўная Рада Старшыня Вярхоўнай Рады Руслан Стэфанчук Народныя дэпутаты Судовая сістэма Вярхоўны суд Канстытуцыйны суд Адміністрацыйны падзел Гарады Раёны Палітычная сістэма Палітычныя партыі Перадвыбарныя блокі Усеўкраінскія рэферэндумы 1991 · 2000 Парламенцкія выбары 1994 · 1998 · 2002 · 2006 · 2007 · 2008 · 2012 · 2014 · 2019 Прэзідэнцкія выбары 1991 · 1994 · 1999 · 2004 · 2010 · 2014 · 2019 Унутраная палітыка Знешняя палітыка Замежнаэканамічная палітыка Міжнародныя арганізацыі

Усеўкраінскі рэферэндум (1991) — рэферэндум ва Украіне, які адбыўся 1 снежня 1991 года ў адзін дзень з першымі выбарамі прэзідэнта Украіны.

Рэферэндум быў абвешчаны 24 жніўня 1991 года разам з Актам абвяшчэння незалежнасці Украіны і зацверджаны 11 кастрычніка таго ж года пастановай Вярхоўнай рады Украіны. На рэферэндум было вынесена адно пытанне — «Ці пацвярджаеце Вы Акт абвяшчэння Незалежнасці Украіны?». У бюлетэні для галасавання быў выкладзены такі тэкст (на ўкраінскай мове):

АКТ АБВЯШЧЭННЯ НЕЗАЛЕЖНАСЦІ УКРАІНЫ

Зыходзячы са смяротнай небяспекі, навіслай над Украінай у сувязі з дзяржаўным пераваротам у СССР 19 жніўня 1991 года,
— працягваючы тысячагадовую традыцыю дзяржаўнага будаўніцтва ва Украіне,
— зыходзячы з правы на самавызначэнне, прадугледжанага Статутам ААН і іншымі міжнародна-прававымі дакументамі,
— ажыццяўляючы Дэкларацыю аб дзяржаўным суверэнітэце Украіны,
Вярхоўны Савет Украінскай Савецкай Сацыялістычнай Рэспублікі ўрачыста абвяшчае незалежнасць Украіны і стварэнне самастойнай украінскай дзяржавы — УКРАІНЫ. Тэрыторыя Украіны з'яўляецца непадзельнай і недатыкальнай. З гэтага часу на тэрыторыі Украіны маюць сілу выключна Канстытуцыя і законы Украіны. Гэты акт набывае сілу з моманту яго ўхвалення.

ВЯРХОЎНАЯ РАДА УКРАІНЫ
24 жніўня 1991

«Ці пацвярджаеце Вы Акт абвяшчэння незалежнасці Украіны?»

Арыгінальны тэкст (укр.)  

АКТ ПРОГОЛОШЕННЯ НЕЗАЛЕЖНОСТІ УКРАЇНИ

Виходячи із смертельної небезпеки, яка нависла була над Україною в зв’язку з державним переворотом в СРСР 19 серпня 1991 року,
— продовжуючи тисячолітню традицію державотворення в Україні,
— виходячи з права на самовизначення, передбаченого Статутом ООН та іншими міжнародно-правовими документами,
— здійснюючи Декларацію про державний суверенітет України,
Верховна Рада Української Радянської Соціалістичної Республіки урочисто проголошує незалежність України та створення самостійної української держави — УКРАЇНИ. Територія України є неподільною і недоторканною. Віднині на території України мають чинність виключно Конституція і закони України. Цей акт набирає чинності з моменту його схвалення.

ВЕРХОВНА РАДА УКРАЇНИ
24 серпня 1991 року

«Чи підтверджуєте Ви Акт проголошення незалежності України?»

Напярэдадні галасаванні Прэзідыум Вярхоўнага савета Украіны выступіў са зваротам да народа, у якім былі такія словы:

Сёння не падтрымаць незалежнасць азначае толькі адно — падтрымаць залежнасць. Але тады ўзнікае пытанне: залежнасць ад каго? Дзе тая краіна, ад якой мы горача жадаем быць залежнымі і, такім чынам, працаваць на яе? Наколькі вядома, ніводная з краін-суседзяў і ніводная з краін свету не прэтэндуе на тое, каб абвясціць Украіну залежнай ад сябе. Гэта было б недарэчна.

Такім чынам, незалежнасць. Альтэрнатывы — няма.

Толькі незалежная Украіна зможа, як раўнапраўны партнёр уступаць у любую міждзяржаўную супольнасць з суседзямі, у першую чаргу з найбольш блізкай нам Расіяй.

— Зварот Прэзідыума Вярхоўнага Савета Украіны да народа Украінскай СССР напярэдадні рэферэндуму (1 снежня 1991 года) ва Украіне[1]

Акт абвяшчэння Незалежнасці Украіны быў падтрыманы ва ўсіх 27 адміністрацыйных рэгіёнах Украіны: 24 вобласці, 1 аўтаномная рэспубліка, і 2 горада са спецыяльным статусам. У бюлетэнь было ўнесена пытанне: «Ці пацвярджае Вы Акт абвяшчэння незалежнасці Украіны?». У галасаванні прынялі ўдзел 84,18 % грамадзян Украіны, якія мелі права голасу (31 891 742 чалавека). 28 804 071 (90,32 %) з іх падтрымаў Акт абвяшчэння незалежнасці Украіны. Такім чынам абвяшчэнне незалежнасці Украіны было пацверджана ўсенародным галасаваннем.

Так, падтрымліваю (%)	Не, не падтрымліваю (%)

• На Вікісховішчы ёсць медыяфайлы па тэме Усеўкраінскі рэферэндум (1991)
• Акт абвяшчэння незалежнасці Украіны 24 жніўня 1991
• Пастанова Вярхоўнай рады Украіны пра правядзенне Усеўкраінскага рэферэндуму ад 11 кастрычніка 1991
• Пастанова Вярхоўнай рады Украіны пра ўтрыманне бюлетэня на Усеўкраінскім рэферэндуме ад 11 кастрычніка 1991
• Відомості про результати Всеукраїнського референдуму 1 грудня 1991 року