Юр’ева горка
| Юр'ева горка | |
|---|---|
 | |
| Асноўная інфармацыя | |
| Тып | лесапарк |
| Размяшчэнне | |
| 55°11′25″ пн. ш. 30°09′57″ у. д.HGЯO | |
| Краіна | |
| Вобласць | Віцебская вобласць |
 | |
Юр'ева горка — лесапарк у паўночна-заходняй частцы горада Віцебска.
Плошча 22 гектары. Абсалютная вышыня выгаецца ў дыяпазоне 175 метраў над узроўнем мора. Адносная вышыня - 15-20 м. Лясісты ўзгорак з вузкім і доўгім адгор'ем (Залатая горка), які працягнуўся ўздоўж вуліцы Карла Маркса. Растуць сасна, бяроза пушыстая, клён вастралісты, клён чырвоны, таполя канадская, бэз. З канца 1890-х гг. месца адпачынку працоўных ільнапрадзільнай фабрыкі «Дзвіны». На Юр'евай горцы бярэ пачатак Янавіцкі ручай, які ўпадае ў Заходнюю Дзвіну.
Назва
[правіць | правіць зыходнік]У сярэдзіне XIX стагоддзя града мела шэраг назваў асобных сваіх частак. У раёне Маркаўскай слабады, напрыклад, існавалі найменні — гара пад Іванам, Траецкая гара, Залатая горка. Яшчэ неўсталяванай была сённяшняя назва разглядаемага аб’екта, мясцовыя жыхары называлі яе і Сасоннікам, і Елагамі, і Юр’еўкай.
Вуліцы
[правіць | правіць зыходнік]Захаваліся гістарычныя тапонімы: Падгорная, Пасочная, Інжынерная вуліцы, Пясочны завулак. Большая частка была перайменавана ў савецкі час[1].
| Сучасная назва | Гістарычная назва |
|---|---|
| 1-я вуліца Бебеля | Нова-Манастырскі завулак |
| 1-я вуліца Войкава | Ламаны завулак |
| 1-я Прыгарадная вуліца | Прыказная вуліца |
| 2-я вуліца Войкава | Папярэчна-Елагская вуліца |
| 2-я Гарадоцкая вуліца | Варварынскі завулак |
| 2-я Полацкая вуліца | Садовая вуліца |
| 2-я Прыгарадная вуліца | Слабадская вуліца |
| 3-я вуліца Бебеля | Паркавая вуліца |
| 3-я вуліца Войкава | вуліца Сінякова |
| 4-я вуліца Войкава | Емельянаўскі завулак |
| 4-я Полацкая вуліца | Георгіеўская вуліца |
| 5-я вуліца Свярдлова | 4-ы Елагскі завулак |
| 6-я вуліца Бебеля | 2-я лінія |
| 6-я вуліца Свярдлова | 6-ы Елагскі завулак |
| 6-я Гарадоцкая вуліца | Сярэбраная вуліца |
| 6-я Полацкая вуліца | Палявая вуліца |
| 7-я вуліца Бебеля | 3-я лінія |
| 7-я вуліца Свярдлова | 6-ы Елагскі завулак |
| 8-я вуліца Свярдлова | Сямёнаўская вуліца |
| 8-я Полацкая вуліца | Лугавы завулак |
| 9-я вуліца Свярдлова | Казарынаўскі завулак |
| 9-я Полацкая вуліца | Нагорная вуліца |
| 10-я вуліца Свярдлова | Жураўлёў завулак |
| 11-я вуліца Свярдлова | Юр’еўская вуліца |
| 13-я Гарадоцкая вуліца | Межавая вуліца |
| 14-я Гарадоцкая вуліца | Лагерная вуліца |
| вуліца Арджанікідзэ | Кацярынінская вуліца |
| вуліца Бумагіна | 2-гі Елагскі завулак |
| вуліца Еўдакіі Лось | 1-я лінія |
| вуліца Карла Маркса | Нова-Манастырская вуліца |
| вуліца Князева | Залатая вуліца |
| вуліца Лявонава | 3-ы Елагскі завулак |
| вуліца Някрасава | Вялікая Елагская вуліца |
| вуліца Цітова | Полацкая вуліца |
Апісанне
[правіць | правіць зыходнік]Ля падножжа грады раёна былых Елагаў сёння размешчаны стадыён «Лакаматыў» і парк чыгуначнікаў (былы сад Елагі ў савецкі час насіў, акрамя адзначанага, найменні — «Сад камуны» і «Парк імя Л. Кагановіча»).
Сёння разглядаемая града, пачынаючы ад Дзвіны да мяжы Старасямёнаўскіх могілак, забудавана ў асноўным прыватным жыллём, якое асобнымі ўчасткамі існуе і на паўднёвых схілах Юр'евай Горкі, а таксама ў раёне Загаранскіх вуліц і па суседству з Залатой Гарой. 3 паўднёвага боку да сярэдняй часткі гары яшчэ даваеннай парой шчыльна прытуліўся навукова-даследчы ветэрынарны інстытут (зараз — завод ветэрынарных прэпаратаў). На крутых схілах вышэй завода захавалася былая лекавая крыніца. Вышэй пустуе невялікая пляцоўка пад векавымі соснамі, дзе паўстагоддзя таму ўзвышалася Юрава цэркаўка. Правей, па суседству з Старасямёнаўскімі могілкамі, значную плошчу Юр'евай Горкі займае «раслінны гадавальнік» трэста зялёнай гаспадаркі горада.
Зноскі
Літаратура
[правіць | правіць зыходнік]- Витебск: Энциклопедический спавочник / Белорусская Советская Энциклопедия; Редколлегия: И. П. Шамякин (главный редактор) и другие. Мн.: БелСЭ, 1988. — 408 с. [12] л. ил.
- Никифоровский Н. Я. Странички из недавней старины города Витебска: Воспоминания старожила (репринт издания 1899 года с комментариями А. М. Подлипского). — Мн.: Полымя, 1995. — 149 с.: ил. — (Лит. памятники Беларуси) — ISBN 985-07-0015-7
- Пасанен В. Э., Дикусар Е. А., Стёпин С. Г. Горные вершины Витебской области. — Минск: Право и экономика, 2016. — 162 с. — ISBN 978-985-552-569-2. С.120, 130.
