Zekeriya Kitabı
Vikipedi, özgür ansiklopedi
Yahudi felsefesi Dinî metinler Kutsal Şehirler Önemli şahsiyetler Yahudi hayatı Okullar Dinî roller Dinî yapılar Etnik bölünmeler Yahudi mezhepleri Dinî objeler Diğer dinler ve Yahudilik |
Zekeriya kitabı, Tanah ve Kutsal Kitap'taki oniki küçük peygamber kitaplarından sondan bir öncekidir ve peygamber Zekeriya'ya dayandırılmaktadır.
Tarihsel içerik
[değiştir | kaynağı değiştir]Zekeriya'nın vaizliği Darius'un iktidarlık dönemine[1] ve Kudüs'ün MÖ 586'da düşüşünün ardından gelen Babil Sürgünü sonrasında Hagay ile aynı zamana denk gelir.[2] Hezekiel ile Yeremya'nın kahinlik dönemi, Kudüs'ün yıkılmasından önce başlayıp sürgün döneminin başlangıcında devam etmiştir. Uzmanların inancına göre Hezekiel'in tören ve görümleri Zekeriya'nın öngörüm çalışmalarında etki sahibi olmuştur.[3] Zekeriya kitabı MÖ 520 - MÖ 518 arası yazılmıştır.
Sürgün döneminde Yahudiler alınıp Babil'e görütüldü; burada, peygamberler kendilerine bir ev yapmalarını söyledi,[4] bu da, burada uzun bir süre yaşanacağını ima etmekteydi. En nihayetinde, Büyük Kiros Babil'i fethettiği zaman MÖ 539'da İsrailoğulları özgürlüklerine kavuştu. MÖ 538'de ünlü Kiros Bildirisi yayınlandı ve ilk geri dönüş Şeşbazar hakimiyetinde gerçekleşti. MÖ 530'da Kiros'un ölümünden sonra Darius gücünü sağlamlaştırıp MÖ 522'de başa geçti. Sistemi gereğince imparatorluk valiler önderliğinde eyaletlere ayrıldı. Yehud (Yahudiye) bölgesinin valiliğine Darius tarafından atanan Zerubbabel getirildi.
Darius hakimiyetinde, tapınağın tekrar inşa edilmesi görüşünü destekleyen Zekeriya ortaya çıktı. Babillilerin aksine, Pers İmparatorluğu, uydu eyaletlerle kral arasındaki "samimi ilişkilerini" devam ettirmek için çaba sarf etti. Yerel açıdan yetkilerinin güçlendirilmesini uman imparatorluk liderleri tapınağın tekrar inşasını destekledi. Perslerin Yahudiler için olumlu olan bu politikaları Yahudiler tarafından Tanrı'nın bir kutsaması olarak kabul edildi.[5]
Peygamber
[değiştir | kaynağı değiştir]Zekeriya isminin anlamı "Yehova hatırladı"dır. Kitaptan çıkarılan anlamlar dışında Zekeriya'nın yaşamıyla ilgili fazla bilgi mevcut değildir. Atasının, Zerubbabel ile geri dönen rahipler ailesinin başı olan İddo olduğu[6] ve Zekeriya'nın peygamber oluşunun yanı sıra rahip olduğu da tahmin edilmektedir. Bu tahminlerin sebebi hem Zekeriya'nın Tapınağa ve rahipliğe olan ilgisi hem de İddo'nun Tarihler kitabında verdiği vaazdır.
Yazar
[değiştir | kaynağı değiştir]Bazı uzmanlar kitabın tek bir birey tarafından yazıldığını kabul eder. Örneğin, George Livingstone Robinson'ın 9-14 konularıyla ilgili tezine göre,[7] bu bölümler MÖ 518 ile MÖ 516 arası tamamlanmış olup 1-8 konularıyla yakından ilintilidir bu sebeple kitabın tamamı Zekeriya'nın kendisi tarafından yazılmıştır. Fakat modern uzmanların inancına göre kitap en az iki kişi tarafından yazılmıştır.[8] Bazen Birinci Zekeriya da denilen Zekeriya 1-8, MÖ 6. yüzyılda yazılmıştır.[8] İkinci Zekeriya denen Zekeriya 9-14'ün ise, kitapta her ne kadar ne zaman yazıldığıyla ilgili veri bulunmasa da MÖ 5. yüzyılda yazıldığı düşünülür.[9] Bazı uzmanların görüşüne göre, ikinci Zekeriya kitabı, Yeşaya, Yeremya, Hezekiel kitapları, Tesniyesel Tarih ve birinci Zekeriya'nın temasından faydalanmıştır. Bu nedenle ikinci Zekeriya'nın peygamber Zekeriya'nın havarilerinden biri tarafından ele alındığı savunulur.[10] Ayrıca bazı uzmanlar, her bir bölüm bir kehanetle başladığı için ikinci Zekeriya'yı ikiye bölüp 9-11 arasını ikinci Zekeriya ve 12-14 arasını üçüncü Zekeriya olarak ele alır.[9]
Kompozisyon
[değiştir | kaynağı değiştir]Sürgünden dönüş, peygamberin 1 ila 6. konuları arasında yaptığı önermelerin nedeni olarak gösterilir. 7 ve 8. konular, Tanrı'nın, yenilenmiş halkının söz verdiği yaşam kalitesinin tadını çıkarmasını istemesiyle ilgilidir. 9 ila 14. konular, ileride olacak "kehanetleri" içerir.
1 ila 6. konular
[değiştir | kaynağı değiştir]Kitabın önsözü olan Zekeriya 1:1-6, tarihten alıntı yaparak zamanın nesline yapılan uyarıdan ibarettir. Bunu, hepsi bir gecede ardı ardına gerçekleşecek olan sekiz kehanet takip eder (Zekeriya 1:7-6:8); bu kehanetler, halka umut vermek için İsrail tarihinin semboliklemiş şekli olarak ele alınabilir. Yeşu'nun taç giyimi (Zekeriya 6:9-15) dünya krallıklarının Tanrı'nın mesihinin krallığına dönüşmesinin sembolüdür.
7 ve 8. konular
[değiştir | kaynağı değiştir]Zekeriya 7 ve Zekeriya 8, iki yıl sonra sunulmuştur. Şehrin yıkılışından kaynaklanan yas döneminin devam edip etmemesi sorusuna cevap verir, halkı cesaretlendirici demeçler sunar ve Tanrı'nın varlığı ve kutsamasını içerir.
9 ila 14. konular
[değiştir | kaynağı değiştir]Bu bölüm iki "kehanet" veya "sorumluluk" içerir:
- İlk kehanet (Zekeriya 9-11) Tanrı'nın, mesih gelene kadar, halkıyla olan ilahi ilişkisinin ana hatlarını sunar.
- İkinci kehanet (Zekeriya 12-14), "son günlerde" İsrail'i bekleyen görkemden, son anlaşmazlıktan ve Tanrı'nın krallığının zaferinden bahseder.
Tema
[değiştir | kaynağı değiştir]Kitabın amacı tarihsel olmaktan ziyade teolojik ve pastoraldir. Ana vurgu, Tanrı'nın halkıyla birlikte tekrar Kudüs'te yaşama planını gerçekleştirmek için yaptığı çalışma üzerindedir. Tanrı, halkını düşmanlarına karşı koruyacak ve günahlarını temizleyecektir.
Valinin etkisinin azalıp yerini başrahibe bırakması ve tapınağın mesihçi görüşün tamamlanması için merkez haline gelmesi için tapınakta, rahiplikte ve yaşamın her alanında saflık Zekeriya'nın odak noktasını oluşturmaktaydı. Zekeriya'daki kehanetin şöhreti açıktır ve Hagay ile birlikte rahipliğin yolunu açmaktadır. Bu durum özellikle Yeşaya kitabının 55-66. konuları olan "Üçüncü Yeşaya" kitabında öne çıkmaktadır.
Çoğu Hristiyan yorumcular 7 ila 14. konuların direkt ya da dolaylı olarak İsa'nın mesihliğinden bahsettiğini kabul eder.[11] Bu konular, İsa'nın son günlerinde gerçekleştiği acı çekme, ölüm ve yeniden canlanma olaylarının yazılmasına yardımcı olmuştur.[12] Tarihin akıbetini anlatan Vahiy kitabı, Zekeriya'daki betimlemelerle renklendirilmiştir.
Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- Özel
- ^ Zekeriya 1:1
- ^ Carol L. Myers and Eric M. Myers, Haggai, Zechariah 1-8: The Anchor Bible. Garden City, Doubleday and Company Inc., 1987. ISBN 978-0385144827. Page 183.
- ^ Myers, p. 30.
- ^ Yeremya 29
- ^ Myers, pp. 31-2.
- ^ Nehemya 12:4
- ^ Published in The American Journal of Semitic Languages and Literatures, Vol. 12, No. 1/2 (Oct 1895 - Jan 1896), pp. 1-92.
- ^ a b Coogan, M. A Brief Introduction to the Old Testament: The Hebrew Bible in its Context. (Oxford University Press: Oxford 2009), p. 346.
- ^ a b Coogan, M. A Brief Introduction to the Old Testament: The Hebrew Bible in its Context. (Oxford University Press: Oxford 2009), p. 355.
- ^ Meyers, Eric. "Zechariah Introduction." The New Interpreter's Study Bible. (Abingdon Press: Nashville, 2003), p. 1338.
- ^ Petterson, A. R., Behold Your King: The Hope for the House of David in the Book of Zechariah (LHBOTS 513; London: T&T Clark, 2009).
- ^ For example, see allusion to Zechariah 9:9 in Matthew 21:5; also Zechariah 12:10 in John 19:37. These and other references between Zechariah and the New Testament are described in Gill, John, Exposition of the Entire Bible: Introduction to Zechariah, 4 Haziran 2009 tarihinde kaynağından arşivlendi, erişim tarihi: 27 Aralık 2008
- Genel
- The Student Bible, NIV. Michigan: Zondervan Publishing House, 1992.
- D. Guthrie, (ed.) New Bible Commentary. New York: Eerdmans Publishing Company, 1970.
- Stephen G. Dempster, Dominion And Dynasty: A Theology Of The Hebrew Bible. Illinois: Intervarsity Press, 2003. ISBN 978-0830826155
- Carroll Stuhlmueller, Haggai and Zechariah: Rebuilding With Hope. Edinburgh: The Handsel Press Ltd., 1988. ISBN 978-0905312750.
Dış bağlantılar
[değiştir | kaynağı değiştir]- Tercümeler
- Zechariah (Judaica Press) translation [with Rashi's commentary] at Chabad.org
- Online Bible at GospelHall.org28 Eylül 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. (ESV, KJV, Darby, American Standard Version, Bible in Basic English)