NS 5500

NS 5500
NS 5539 bij Werkspoor te Amsterdam.
NS 5539 bij Werkspoor te Amsterdam.
Aantal 55
Nummering HSM: 701-755
NS: 5501-5555
Fabrikant Sharp Stewart and Company, Werkspoor
In dienst 1898-1905
Uit dienst 1954
Asindeling 2'B 1'
Spoorwijdte 1435 mm
Massa locomotief 63 ton
Diameter drijfwielen 1800 mm
Diameter loopwielen voor: 991 mm, achter: 1067 mm
Lengte over buffers 12.461 mm
Hoogte 4191 mm
Maximumsnelheid 90 km/u
Vuurkist 10 m2
Vlampijpen 88 m2
Roosteroppervlak 2,04 m2
Maximum stoomspanning 10,5 kg/cm2
Aantal cilinders 2
Diameter × slaglengte cilinders 457 x 610 mm
Stoomverdeling Stephenson
Waterinhoud 5,9 m3
Brandstofvoorraad 2 ton kolen (na 1932: 4 ton kolen)
Trekkracht 5200 kg
Remsysteem Westinghouserem
Soortmerk HSM: T
NS: PT3
Aantal bewaarde exemplaren 0
Portaal  Portaalicoon   Verkeer & Vervoer

De serie NS 5500 was een serie tenderlocomotieven van de Nederlandse Spoorwegen (NS) en diens voorganger Hollandsche IJzeren Spoorweg-Maatschappij (HSM).

Na de goede ervaringen met de door de fabriek Sharp Stewart and Company geleverde personentreinlocomotieven 350-398 en goederentreinlocomotieven 601-616 besloot de HSM om bij dezelfde fabriek ook een serie tenderlocomotieven te bestellen. De van de NRS overgenomen 309-310 voldeden op zich goed, maar waren te licht voor de zwaarder wordende treinen. Daarop werden de grotere en sterkere serie 701-724 besteld, welke tussen 1898 en 1900 werd afgeleverd. Diverse onderdelen kwamen overeen met de andere genoemde series. Ook deze serie voldeed goed, zodat er, in navolging van de nabestelde goederentreinlocomotieven 617-647, een vervolgbestelling bij Werkspoor werd geplaatst. Dit betrof de serie 725-755, welke tussen 1903 en 1905 werd geleverd. Evenals bij de van een goederentreinlocomotieven waarvan de vervolgserie 671-685 met oververhitter werd besteld, werd ook van deze tenderlocomotieven een vervolgorder met oververhitter besteld, welke in 1907 en 1913 werden geleverd als de serie 771-776.

Bij de samenvoeging van het materieelpark van de HSM en de SS in 1921 kregen de locomotieven van deze serie de NS-nummers 5501-5555. Om de kolenvoorraad te verdubbelen werd de kolenbak achter het machinistenhuis in 1932 verhoogd, waardoor de locomotieven ook voor langere diensten geschikt werden. Omdat de watervoorraad niet vergroot werd, werd in de oorlogsjaren een waterwagen achter de locomotief gehangen, welke met een slang verbonden was met de locomotief.

De 5540 werd tijdens de Duitse inval in mei 1940 zwaar beschadigd en werd daarop afgevoerd. De resterende 54 bleven tot de spoorwegstaking van 1944 in dienst. Tijdens de staking werd een groot aantal naar Duitsland weggevoerd of zwaar beschadigd. Na de oorlog waren slechts tien rijvaardige exemplaren in Nederland achtergebleven. De laatste exemplaren werden in 1954 buiten dienst gesteld. Er is geen exemplaar bewaard gebleven.

HSM nummers NS nummers Aflevering Fabrikant Bijzonderheden
701-708 5501-5508 1898 Sharp Stewart and Company
709-719 5509-5519 1899 Sharp Stewart and Company
720-724 5520-5524 1900 Sharp Stewart and Company
725-734 5525-5534 1903 Werkspoor
735-749 5535-5549 1904 Werkspoor
750-755 5550-5555 1905 Werkspoor