Bitwa o las Hürtgen
II wojna światowa, front zachodni | |||
Amerykański pojazd półgąsienicowy z 16. Pułku Piechoty w lesie Hürtgen, 15 lutego 1945 roku | |||
Czas | |||
---|---|---|---|
Miejsce | las Hürtgen | ||
Terytorium | |||
Przyczyna | aliancka próba szybkiego przełamania Linii Zygfryda | ||
Wynik | nierozstrzygnięta (po klęsce Niemiec w Ardenach jednostki Wehrmachtu wycofały się z tego obszaru) | ||
Strony konfliktu | |||
| |||
Dowódcy | |||
| |||
Siły | |||
| |||
Straty | |||
| |||
Położenie na mapie Niemiec | |||
50°45′N 6°22′E/50,750000 6,366667 |
Bitwa o las Hürtgen – nazwa serii walk między oddziałami amerykańskimi i niemieckimi w czasie drugiej wojny światowej w okresie od 19 września 1944 do 10 lutego 1945 roku, w lesie Hürtgen, w korytarzu o powierzchni ok. 130 km² na granicy niemiecko-belgijskiej.
Była to najdłuższa bitwa armii amerykańskiej w jej historii, w dużej mierze jednak przyćmiona przez obronę Bastogne w czasie kontrofensywy niemieckiej w Ardenach, w grudniu 1944, gdy armia niemiecka usiłowała zahamować dostawy alianckie z portu w Antwerpii.
Przebieg
[edytuj | edytuj kod]Amerykańskie dowództwo zamierzało wykorzystać sukces lądowania w Normandii i szybko przełamać graniczną obronę niemiecką na linii Zygfryda, po czym wedrzeć się na terytorium Niemiec. W tym celu wysłano w to miejsce kilka dywizji, jednak w trudnym terenie przewaga ilościowa wojsk amerykańskich została w dużym stopniu zneutralizowana i Niemcy zdołali powstrzymać postępy wojsk alianckich przez kilka miesięcy, posługując się stosunkowo niewielkimi siłami i dobrze ulokowaną artylerią.
W czasie bezpośrednich walk straty amerykańskie wyniosły 24 tys. zabitych i rannych oraz 9 tys. żołnierzy wyeliminowanych przez choroby i od tzw. przyjacielskiego ognia. Między 6 października a 13 listopada 1944 amerykańska 9 Dywizja Piechoty w ciągu 10 dni straciła 4500 żołnierzy, posuwając się zaledwie o 3 kilometry, a 28 Dywizja Piechoty utraciła 6184 żołnierzy[1]. Niemcy stracili ok. 28 tys. zabitych i rannych. W bitwie brały udział niektóre jednostki lądujące wcześniej na plaży Omaha – ich żołnierze twierdzili, że bitwa była znacznie bardziej krwawa niż desant w Normandii. Ernest Hemingway porównał ją nawet z bitwą o Paschendale z okresu I wojny światowej.
Sam las został nazwany fabryką śmierci, zielonym piekłem i krwawym lasem, zaś w Niemczech istnieje zastępcza nazwa walk określana jako Bitwa Zaduszna (niem. Allerseelenschlacht).
Ordre de Bataille
[edytuj | edytuj kod]Niemcy
[edytuj | edytuj kod]- 89. Dywizja Piechoty
- 275. Dywizja Piechoty
- 344. Dywizja Piechoty
- 353. Dywizja Piechoty
- 3. Dywizja Strzelców Spadochronowych
- 116. Dywizja Pancerna
- 12. Dywizja Grenadierów Ludowych
- 47. Dywizja Grenadierów Ludowych
- 272. Dywizja Grenadierów Ludowych
Amerykanie
[edytuj | edytuj kod]- 1. Dywizja Piechoty
- 4. Dywizja Piechoty
- 8. Dywizja Piechoty
- 9. Dywizja Piechoty
- 28. Dywizja Piechoty
- 78. Dywizja Piechoty
- 83. Dywizja Piechoty
- 104. Dywizja Piechoty
- 82. Dywizja Powietrznodesantowa
- 3. Dywizja Pancerna
- 5. Dywizja Pancerna
- 7. Dywizja Pancerna
- 2. Batalion Rangersów
Kultura masowa
[edytuj | edytuj kod]- "Gdy milkną fanfary" bądź "Kiedy ucichną działa" (ang. When Trumpets Fade) – film produkcji amerykańsko-węgierskiej w reżyserii Johna Irvina z 1998. Film jest dostępny na YouTube pod tytułem "Las Hurtgen - II WS - CAŁY FILM - Lektor PL" czas 1:25:34 [dostęp 22.01.2018]
- Utwór "Return To Sanity" niemieckiej grupy muzycznej Heaven Shall Burn, opublikowany na albumie Invictus (Iconoclast III) z 2010, dotyczy bitwy o las Hürtgen.
- "Festung Recogne" – jedna z misji w grze Call of Duty odbywa się na obszarze lasu Hürtgen.
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Newton Steven H., Feldmarszałek Walther Model. Ulubiony dowódca Hitlera, Wydawnictwo Amber, Warszawa 2007
Bibliografia
[edytuj | edytuj kod]- "Krwawy las" Gerald Astor (z serii "Na pierwszej linii") – Warszawa 2005. Bellona, Dom Wydawniczy. 416 stron.
- "The Battle of Hurtgen Forest" by Charles Whiting, in "The West Wall Series" Volume 4. 2000. Combined Publishing. 274 pp.
- "A Dark and Bloody Ground: The Hurtgen Forest and the Roer River Dams, 1944-1945" by Edward G. Miller, in the "Military History Series" Volume 39. Texas A&M University Press. 250 pp.
- "Hürtgenwald `44/45 – Die Schlacht im Hürtgenwald" Max von Falkenberg. Förderkreis für deutsche Geschichte e.V.,2004. 272 stron. ISBN 3-936946-18-3.
Linki zewnętrzne
[edytuj | edytuj kod]- 5th Armored Division (ang.)
- The Battle of Hürtgen Forest (ang.)
- The Battle of the Huertgen Forest. home.scarlet.be. [zarchiwizowane z tego adresu (2009-02-08)]. (ang.)