Kurtaczki

Kurtaczki
Pittidae[1]
Swainson, 1831
Ilustracja
Przedstawiciel rodziny – kurtaczek tęczowy (Pitta iris)
Systematyka
Domena

eukarionty

Królestwo

zwierzęta

Typ

strunowce

Podtyp

kręgowce

Gromada

ptaki

Podgromada

Neornithes

Infragromada

ptaki neognatyczne

Rząd

wróblowe

Podrząd

tyrankowce

Rodzina

kurtaczki

Typ nomenklatoryczny

Pitta Vieillot, 1816

Rodzaje

zobacz opis w tekście

Kurtaczki[2] (Pittidae) – rodzina ptaków z rzędu wróblowych (Passeriformes). W zależności od ujęcia systematycznego zalicza się do niej od niespełna trzydziestu[2] do ponad czterdziestu gatunków ptaków[3][4].

Występowanie

[edytuj | edytuj kod]

Kurtaczki zamieszkują Afrykę Subsaharyjską, tropiki Azji, Australii i Oceanii, a jeden z gatunków (kurtaczek blady) także Japonię i Półwysep Koreański[4][3][5].

Charakterystyka

[edytuj | edytuj kod]

Nazwa kurtaczków w języku angielskim, pittas, pochodzi z okolic Madrasu w południowych Indiach od słowa pitta i oznacza po prostu ptaka. Po raz pierwszy użyto tej nazwy w 1713 roku.

Długość ciała 15–29 cm; masa ciała 42–207 g[4]. Upierzenie w większości przypadków bardzo barwne. Środowisko życia stanowią lasy wiecznie zielone, namorzyny, zarośla bambusów, zadrzewione wąwozy, lasy wtórne oraz plantacje.

Gniazdo stanowi kulista, niestaranna konstrukcja z gałązek i korzonków, często z wplecionym mchem. Posiada boczne wejście. W lęgu 1–7 jaj, zwykle 2–5. Cechuje je okrągły kształt, barwa biała do płowożółtej z szarym lub liliowym kreskowaniem albo czerwonawymi lub fioletowawymi plamkami. Masa jaja wynosi 5–10 g. Inkubacja trwa 12–21 dni, młode pozostają w gnieździe 12–21 dni, stają się samodzielne po kolejnych 5 do 24 dniach.

Systematyka

[edytuj | edytuj kod]

Rodzina kurtaczków najbliżej spokrewniona jest z oliwczykami (Sapayoidae)[2].

Podział systematyczny

[edytuj | edytuj kod]

Do rodziny należą następujące rodzaje[2][3]:

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. Pittidae, [w:] Integrated Taxonomic Information System (ang.).
  2. a b c d Systematyka i nazwy polskie za: P. Mielczarek & M. Kuziemko: Rodzina: Pittidae Swainson, 1831 – kurtaczki – Pittas (wersja: 2020-12-24). [w:] Kompletna lista ptaków świata [on-line]. Instytut Nauk o Środowisku Uniwersytetu Jagiellońskiego. [dostęp 2022-01-05].
  3. a b c F. Gill, D. Donsker & P. Rasmussen (red.): IOC World Bird List (v11.2). [dostęp 2022-01-05]. (ang.).
  4. a b c D.W. Winkler, S.M. Billerman & I.J. Lovette: Pittas (Pittidae), version 1.0. W: S.M. Billerman, B.K. Keeney, P.G. Rodewald & T.S. Schulenberg (red.): Birds of the World. Ithaca, NY: Cornell Lab of Ornithology, 2020. DOI: 10.2173/bow.pittid1.01. [dostęp 2022-01-05]. (ang.). Publikacja w zamkniętym dostępie – wymagana rejestracja, też płatna, lub wykupienie subskrypcji
  5. Pittas (Pittidae). IBC: The Internet Bird Collection. [dostęp 2020-11-21]. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-03-16)]. (ang.).

Bibliografia

[edytuj | edytuj kod]
  • A. Kemp & M.D. Bruce: Kurtaczki. Pittidae. W: Ptaki. Wszystkie rodziny świata. Warszawa: Buchmann, 2012, s. 656. ISBN 978-83-7670-263-6.