Üniter Ulusal Kurtuluş Cephesi
Vikipedi, özgür ansiklopedi
| Üniter Ulusal Kurtuluş Cephesi Jedinstveni narodnooslobodilački front | |
|---|---|
| Kısaltma | JNOF |
| Kuruluş | 1941 |
| Tür | Halk cephesi |
| Amaç | -Anti-faşizm -Marksizm-Leninizm |
| Hizmet bölgesi | Yugoslavya Cephesi |
| Önemli kişiler | Josip Broz Tito |
| Ana kurum | Yugoslavya Komünistler Birliği |
| Siyaset serisinden |
| Yugoslav Sosyalizmi |
|---|
.svg) |
Üniter Ulusal Kurtuluş Cephesi (Sırp-Hırvatça: Jedinstveni narodnooslobodilački front; JNOF), Ulusal Kurtuluş Cephesi ya da Halk Kurtuluş Cephesi, II. Dünya Savaşı yıllarında Yugoslavya Cephesi'ne ait anti-faşist politik ve askeri cephe.[1]
Yugoslavya Komünistler Birliği'nin liderlik ettiği hareket, işgal altındaki yerlerde bulunan tüm krallık karşıtı, cumhuriyetçi, federalist ve solcu organizasyonları Yugoslavya Krallığı'na karşı tek çatı altında toplamıştır. Politik yapısı itibarıyla birleştirici ve geniş kapsamlı bir organizasyon olmuştur.
Hakkında[değiştir | kaynağı değiştir]
II. Dünya Savaşı öncesi[değiştir | kaynağı değiştir]
Burjuvazi ve faşizm yanlılarına karşı birleşik bir halk cephesi kurulması fikri ilk 1934 yılında Yugoslavya Komünist Partisi'nin Ljubljana'daki toplantısında önerilmişti. Ardından Haziran 1935 tarihinde düzenlenen toplantıda Parti merkez komitesi, krallık rejimine karşı bir halk cephesinin kurulmasını ve egemen sınıf olan burjuvaziye çeşitli gruplarla ortak karşı mücadele etme kararı aldı. Diğer Avrupa ülkelerinin aksine, Halk Cephesi bir koalisyon değil, anti-faşist koordinatör kuruluşu olmuştur.[1]
II. Dünya Savaşı yılları ve sonrası[değiştir | kaynağı değiştir]
Savaş yıllarında Yugoslav Partizanları siyasi destek sağlamıştır. Cephe'nin savaş yıllarındaki amaçları şu şekildeydi;[2]
- Yugoslavya'nın işgalden kurtuluşu
- Yugoslavya tüm halkların ulusal ve sosyal kurtuluşu
- Yugoslavya halklarının eşitliğinin güçlendirilmesi, kardeşliği ve birliği. Aynı zamanda ideolojik olarak temellendirilmesi
- Yenilenmiş ekonomik ve siyasi program ile yeni bir devletin kurulması
Savaşın kazanılmasından sonra "Ulusal Cephe" olarak adını değiştirmiş ve bu isimle seçimlere girerek kazanmıştır. Ulusal Cephe, seçimi kazanmasının ardından "Yugoslavya Emekçileri Sosyalist İttifakı" (Sırp-Hırvatça: Socijalistički savez radnog naroda Jugoslavije; SSRNJ) adını almıştır.[2]
Birimleri[değiştir | kaynağı değiştir]
1944-45 yılların arasında Yugoslavya'yı oluşturan bölgelerde Cephe'ye ait birimler oluşturulmuştur. İsimleri ve kuruluş tarihleri şu şekildedir;
| Birim adı | Bölge adı | İlk kongre tarihi |
|---|---|---|
| Hırvatistan Birleşik Halk Kurtuluş Cephesi | 18 Mayıs 1944. | Hırvatistan |
| Bosna-Hersek Halk Kurtuluş Cephesi | 3 Temmuz 1944. | Sanski Most, Bosna-Hersek |
| Karadağ Halk Kurtuluş Cephesi | 16 Temmuz 1944. | Kolaşin, Karadağ |
| Sırbistan Ortak Halk Kurtuluş Cephesi | 14 Kasım 1944. | Sırbistan |
| Makedonya Halk Kurtuluş Cephesi | 26 Kasım 1944. | Üsküp, Kuzey Makedonya |
| Voyvodina Halk Kurtuluş Cephesi | 11 Aralık 1944. | Novi Sad, Voyvodina |
| Kosova Halk Kurtuluş Cephesi | 11 ve 12 Nisan 1945. | Kosova ve Metohiya Özerk Bölgesi |
| Sloven Milleti Kurtuluş Cephesi | 15 ve 16 Temmuz 1945 | Slovenya |