Şah Sultan (III. Mustafa'nın kızı)
Vikipedi, özgür ansiklopedi
| Şah Sultan | |
|---|---|
| Doğum | 20 Nisan 1761 Topkapı Sarayı, İstanbul, Osmanlı İmparatorluğu |
| Ölüm | 11 Mart 1803 (41 yaşında) Cağaloğlu Sarayı, İstanbul, Osmanlı İmparatorluğu |
| Defin | Şah Sultan Türbesi, Eyüp, İstanbul |
| Eş(ler)i | Seyyid Mustafa Paşa |
| Çocuk(lar)ı | Şerife Havva Hanımsultan |
| Babası | III. Mustafa |
| Annesi | Mihrişah Kadın |
| Dini | İslam |
Şah Sultan (20 Nisan 1761 - 11 Mart 1803, İstanbul), Osmanlı Padişahı III. Mustafa'nın kızı, III. Selim'in üvey kız kardeşiydi.
İlk yılları
[değiştir | kaynağı değiştir]Şah Sultan 20 Nisan 1761'da Topkapı Sarayı'da doğdu.[1][2] Babası Sultan III. Mustafa ve annesi Mihrişah Kadın idi (ö. 1799).[3][4]
24 Nisan 1764'te Şah dört yaşındayken Sadrazam Köse Bahir Mustafa Paşa ile nişanlandı. Görevinden alındı ve 1765'te öldürüldü.[5][2]
2 Ocak 1768'te Şah yedi yaşındayken Yağlıkçızade Mehmed Emin Paşa ile nişanlandı. Aynı yıl Sadrazam oldu ve 1769 öldürüldü.[5][2]
Evlilik
[değiştir | kaynağı değiştir]6 Kasım 1778'de, Şah on yedi yaşındayken amcası I. Abdülhamid döneminde vezir Nişançı Seyyid Mustafa Paşa ile evlendi. Düğün alayı, gelini Divanyolu caddesi üzerinde bulunan Cağaloğlu Sarayı'na kadar takip etti. Düğün töreni ertesi gün gerçekleşti. Çiftin 1780 doğumlu ve altı ay sonra ölen Şerife Havva Hanımsultan adında bir kızı oldu ve III.Mustafa'nın türbesine gömüldü.[6][7][3][8]
Hayır Kurumları
[değiştir | kaynağı değiştir]1792'de Şah Sultan, Yeşildirek'te Kasım Gönanî Camii yakınında bir çeşme yaptırdı. 1800 yılında Eyüp'te Zal Mahmud Paşa'nın türbesinin yanında kendi türbesini, bir okulu, sebili, ikisi türbe cephesinde, birisi avluda olmak üzere üç çeşmeyi yaptırdı.[9][10]
Külliyenin cephesi doğu yönünde cadde üzerinde yer alır. Solda her iki yanında birer küçük çeşmesi olan türbe, türbenin sağında avlu kapısı ve en sağda üzerinde sıbyan mektebi bulunan sebil yer alır. Avlu cephesinin en solundaki kesme taş örgülü, bir kapı ile dikdörtgen formlu, lokma demirli üç pencere açıklığına sahip bezemesiz bölüm dışında bütün cephe mermerdendir.[11]
Ölüm
[değiştir | kaynağı değiştir]Şah Sultan 11 Mart 1803'te Çağaloğlu Sarayı'nda öldü,[12] ve Eyüp'te bulunan kendi türbesine gömüldü.[10][3] Annesi, mozolesine gömüldü.[8] Kocası, 1813'te eşinin ölümünden on yıl sonra öldü.[6]
Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ Sakaoğlu 2008, s. 468-9.
- ^ a b c Uluçay 2011, s. 153.
- ^ a b c Haskan, Mehmed Nermi (2008). Eyüp Sultan Tarihi - Volume 2. Eyüp Belediyesi Kültür Yayınları. s. 583. ISBN 978-9-756-08704-6.
- ^ Sak, Osman; Çalışkan, İrfan (2002). Beşinci Eyüpsultan Sempozyumu. Eyüp Belediyesi Kültür ve Turizm Müdürlüğü. s. 124. ISBN 978-9-759-38441-8.
- ^ a b Sakaoğlu 2008, s. 469-70.
- ^ a b Sakaoğlu 2008, s. 470.
- ^ Uluçay 2011, s. 153-4.
- ^ a b "Şah Sultan Türbesi". Eyüpsultan Belediyesi. 3 Aralık 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Ağustos 2020.
- ^ Sakaoğlu 2008, s. 471-2.
- ^ a b Uluçay 2011, s. 154.
- ^ "ŞAH SULTAN KÜLLİYESİ Eyüp'te XVIII. yüzyılın sonunda inşa edilen külliye". İslam Ansiklopedisi. 14 Ekim 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Ağustos 2020.
- ^ Sakaoğlu 2008, s. 471.
Dış bağlantılar
[değiştir | kaynağı değiştir]- M. Cağatay, Uluçay (2011). Padişahların kadınları ve kızları. Ankara: Oğlak Yayınları.
- Necdet, Sakaoğlu (2008). Bu mülkün kadın sultanları: Vâlide sultanlar, hâtunlar, hasekiler, kadınefendiler, sultanefendiler. Oğlak Yayınları. 978-9-753-29623-6.