Anket
Vikipedi, özgür ansiklopedi
| Makale serilerinden |
| Sosyoloji |
|---|
 |
| Konular |
Anket, kişilerin belli konulardaki tutumlarını, düşünce ve duygularını, önerilerini almak üzere yazılı olarak hazırlanmış soru listeleridir. Bilimsel değer taşıması için, geçerli ve güvenli sonuç vermesi beklenir. Burada sosyal gruplar dikkate alınmalı farklı gruptaki bireylerin anketlere vereceği cevapların farklılık arzedeceği değerlendirmelerde dikkate alınmalıdır. Anketler şirketlerin yatırımlarını yapmadan önce insanlardan aldıkları bilgi kaynağıdır. Şirketler bu anketler aracılığıyla yatırım yapmakta ve anket sonuçlarına bakarak var olan riski minimum seviyeye çekerler. Ayrıca anketler sorunların çözümü, gruplaşmalar ve seçim sonucu tahminleri için kullanılır.
Anketler birçok bilim ve araştırma disiplininde kullanılan bir yöntemdir. İnsanların tutumları, görüşleri, bilgileri ve davranışları hakkında sistematik olarak bilgi edinmek için kullanılır. Sözlü veya yazılı olarak (örneğin bir anket kullanılarak), standartlaştırılmış veya serbest olarak gerçekleştirilebilir. Röportaj terimi, özellikle gazetecilikte ve bilimde sözlü anket yöntemleri için de yaygın olarak kullanılmaktadır. Anket ya da kamuoyu yoklaması terimleri özellikle siyaset ya da iş dünyasında gruplara ya da bir bütün olarak nüfusa ilişkin temsili ifadeler elde etmek amacıyla yaygın olarak kullanılmaktadır. Bunlar sözlü (örneğin telefon anketi) veya yazılı olarak da gerçekleştirilebilir. Giderek yaygınlaşan bir biçim de internet üzerinden yapılan çevrimiçi anketlerdir.
Anketlerin önemi[değiştir | kaynağı değiştir]
Anketler birçok bilimsel disiplinde, örneğin ampirik sosyal bilimlerde, ekonomide, eğitimde, psikolojide, dilbilimde (dil atlası, lehçe araştırması), folklor çalışmalarında (muhbirler, sözlü tarih) ve tarihte (çağdaş tanıklar, teknoloji tarihi, sosyal tarih) klasik bir araçtır. Röportajlar belirli konular, güncel sorunlar veya ürünler hakkında daha büyük bir nüfusun (örneğin bir bölgenin veya tüm ülkenin nüfusu) görüşünü almak için kamuoyu araştırması ve pazar araştırmasında da kullanılır.
ABD'de Gallup Enstitüsü tarafından 1920'lerde ortaya konan ve eskisinden farklı olarak artık görüşülen kişilerin çokluğuna değil, görüşülen kişilerin mümkün olan en temsili şekilde seçilmesine vurgu yapan yöntem önem kazanmıştır.
Sosyal bilimlerde anket formları[değiştir | kaynağı değiştir]
Anket formları (bir anket çerçevesinde) için temel ayırt edici kriter iletişim ortamı iken, standardizasyon ve yapı derecesi, nitel ve nicel araştırma arasındaki ayrıma ek olarak öncelikle soru sorma tekniği (soruların türü ve yapısı) ile ilgilidir. Bir ankette kapsanan konuların sayısına göre uzmanlaşmış anketler ve omnibus anketler arasında bir ayrım yapılır.
Katılımcılarla iletişim türüne bağlı olarak, yüz yüze, telefonla, yazılı ve çevrimiçi anketler arasında bir ayrım yapılır. Her birinin kendine özgü avantaj ve dezavantajları vardır.
Çok konulu anket (Omnibus anketi)[değiştir | kaynağı değiştir]
Omnibus anketi (Latince omnibus - herkes için, herkesle birlikte) olarak da bilinen çok konulu anket, pazar ve sosyal araştırmalarda farklı müşterilerden gelen soruların tek bir ankette özetlendiği bir birincil anket türüdür.
Bu nedenle sorular çok farklı konu alanlarından gelebilir, ancak görevlendiren şirketlerin hedef grupları aynı olmalıdır. Omnibus anketleri bu nedenle genellikle nüfusun temsili bir kesitinin araştırılmasında kullanılır, bu da istatistiksel yöntemlerin elde edilen verilere güvenilir ve istikrarlı bir şekilde uygulanabileceği anlamına gelir.[1]
Bu anket türü müşteri için mali açıdan faydalıdır çünkü anketin yüksek sabit organizasyon maliyetleri paylaşılmaktadır. Ayrıca, omnibus anketleri sabit programları nedeniyle (bazı sağlayıcılar haftalık anketler sunmaktadır), özellikle kısa sürede ortaya çıkan ve görüş durumuna hızlı bir genel bakış gerektiren sorunlar söz konusu olduğunda idealdir.[1]
Bununla birlikte, örneklemin bir kısmının anketin belirli alanlarıyla daha az ilgilenmesi ve yanlış veya yetersiz düşünülmüş cevaplar vermesi durumunda bu anket biçimi de sorunlu olabilir.[1]
Anket uygulamanın yöntemleri[değiştir | kaynağı değiştir]
Anket uygulamanın çeşitli yolları vardır. Bunlar geleneksel ve modern olmak üzere iki ayrı konu başlığı altında incelenebilir.
Geleneksel[değiştir | kaynağı değiştir]
Cevaplayıcının yönettiği anketler[değiştir | kaynağı değiştir]
- Postayla
- Faksla
- Elden bırakılıp almayla
Araştırmacının yönettiği anketler[değiştir | kaynağı değiştir]
- Telefonla
- Biçimsel mülakat aracılığıyla
Modern[değiştir | kaynağı değiştir]
- E-posta ile
- İnternet üzerinden
Görüşme yöntemlerini kullanarak çok detaylı veriler elde edilebilir. Ancak bu yöntem özel bir eğitim gerektirir. Ayrıca ayrıntılı verilerin analiz ve yorumu güç olacaktır. Yazılı anketler ise daha az detaylı veri sağlamalarına rağmen, kısa zamanda büyük miktarlarda veri toplanmak için uygundurlar.
Yüz yüze görüşme[değiştir | kaynağı değiştir]
Yüz yüze görüşmelerde, görüşmeci genellikle görüşülen kişiyi ziyaret eder ve onunla konuşur. Bazı yüz yüze görüşme durumlarında, görüşmeci görüşülen kişiyle başka bir yerde de buluşur.
Avantajlar: Görüşme için yardımcılar (liste şablonları, resim sayfaları, gerekirse ürün örnekleri) kullanılabilir. Görüşmeci gözlemleri mümkündür (örneğin, görüşülen kişinin ilgili veya ilgisiz görünüp görünmediği ankete not edilir). Kişisel görüşmeler nispeten uzun olabilir.
Dezavantajlar: Yüz yüze görüşmeler nispeten pahalıdır çünkü materyallerin gönderilmesi ve ülke çapında bir görüşmeci ağının organize edilmesi gerekebilir. Bu nedenle görüşmecilerin yönetimi ve yönlendirilmesi karmaşık ve zaman alıcıdır. Anketlerin anketörlere gönderilmesi ile sonuçların geri dönmesi arasında geçen süre nispeten uzundur. Bilgisayar destekli kişisel görüşmeler bu süreyi kağıt anket kullanımına kıyasla kısaltabilir.
Telefon anketi[değiştir | kaynağı değiştir]
Avantajlar: Telefon anketi, bir çağrı merkezindeki basit görüşmeci rehberliği nedeniyle nispeten hızlı ve daha ucuzdur. Yüz yüze görüşmelere kıyasla anonimlik daha yüksektir. Sonuç olarak, hassas sorular için katılımcının çekingenliği daha düşük olabilir.
Dezavantajlar: Yüz yüze görüşmeye göre daha az katılım isteği. Birçok yardımcı görsel araç kullanılamaz. Yardımcıların eksikliği ve tamamen sözlü iletişim nedeniyle görüşme, görüşülen kişi tarafından kolayca monoton veya yorucu olarak algılanabilir. Görüşmeler, diğer sorgulama biçimlerine göre önemli ölçüde daha kısa olmalıdır.
Posta yoluyla veya yazılı anketler[değiştir | kaynağı değiştir]
Yazılı anketler genellikle standartlaştırılmış bir soru formu kullanılarak gerçekleştirilir.
Avantajları vardır: Posta anketleri nispeten ucuzdur, yüksek derecede anonimlik sağlar ve uygulanması kolaydır (anketör veya çağrı merkezi yoktur).
Dezavantajlar: Posta anketlerinin yanıt oranı düşüktür (yaklaşık %5). Ayrıca çevresel etkiler üzerinde çok az kontrol vardır.
Çevrimiçi anket[değiştir | kaynağı değiştir]
Yaklaşık 2005 yılına kadar, çevrimiçi anketler özellikle İnternet bağlantısı ve bilgisayar becerileri olan belirli bir nüfusun üyelerine anket yapmak için uygundu (örneğin, öğrenciler, üniversite çalışanları, web yöneticileri anketleri).
Avantajlar: Online anketler nispeten ucuzdur. Bilgisayar destekli kullanıcı rehberliği anketör hatalarını önler. Resim sayfaları, listeler vb. gibi yardımcılar mümkündür. Basit ve hızlı değerlendirme, kısa geri bildirim süresi.
Dezavantajlar: Katılımcıların ankete birden fazla kez katılamayacağından emin olunmalıdır. Özellikle web sitelerindeki anketler için katılımcıların kendi kendilerini seçme olasılığı. Sadece özel bir motivasyonu olan internet kullanıcılarının yanıt vermesi (posta anketlerindeki sorunla karşılaştırılabilir). İstenmeyen anket e-postaları kullanıcıları rahatsız edebilir. Araştırmacının katılımcılar üzerinde çok az kontrolü vardır (posta anketlerine benzer).
 | Bu madde bir taslaktır. Bu maddeyi geliştirerek veya özelleştirilmiş taslak şablonlarından birini koyarak Vikipedi'ye katkıda bulunabilirsiniz. |
Sık yapılan hatalar[değiştir | kaynağı değiştir]
Anketler, bir araştırma sürecinde temel bir veri toplama aracı olarak yaygın şekilde kullanılır. Ancak, anket hazırlarken yapılan sık hatalar, elde edilen verilerin doğruluğunu ve anlamını ciddi şekilde etkileyebilir[2].
Anket hazırlarken çok sık yapılan hatalar şunlar olabilir:
- İki soruyu bir arada sormak: İki farklı konuyu veya sorunu aynı soruda birleştirmek, katılımcıların yanıtlarını belirsizleştirir ve verilerinizi yetersiz hale getirebilir.
- Yönlendirici sorular: Katılımcıları belirli bir cevaba yönlendiren veya önyargılı hale getiren sorular. Bu tür sorular, gerçek düşünceleri ölçmek yerine istenilen cevabı alma eğilimindedir.
- Muğlak sorular: Belirsiz veya çok genel sorular, katılımcıların kafasını karıştırabilir ve tutarsız yanıtlara yol açabilir. Herkesin aynı şekilde anlaması gereken net ve spesifik sorular tercih edilmelidir.
- Anlaşılması zor seçenekler: Seçeneklerin açık olmaması veya birbiriyle çakışması, katılımcıların doğru cevabı seçmesini zorlaştırabilir veya yanıtları karıştırabilir.
- Ölçek tutarsızlıkları: Farklı ölçekler kullanmak veya ölçekler arasında tutarlılık sağlamamak, verilerinizi karşılaştırılabilir hale getirmeyi zorlaştırabilir.
- Uygunsuz dil kullanımı: Anket sorularının karmaşık veya bilimsel dil içermesi, katılımcıların anlamasını engelleyebilir ve yanıtların güvenilirliğini azaltabilir.
Galeri[değiştir | kaynağı değiştir]
-
Likert ölçeğiyle hazırlanmış bir anket örneği -
Thurstone ölçeğiyle hazırlanmış bir anket örneği
Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]
- ^ a b c Marketing, Deutsches Institut für; Foerster, Bastian (29 Kasım 2016). "Omnibusbefragung in der Marktforschung | DIM-Blog". DIM-Marketingblog ✚ Marketingnews ✚ Tipps & Tricks ✚ Marketing-Tools ✚ Jetzt zum Marketing-Blog! - DIM-Marketingblog (Almanca). 26 Aralık 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Aralık 2023.
- ^ "Digital Institute | Çalışan Bağlılığı Anketi Kılavuzu" (PDF). Çalışan Bağlılığı Anketi Kılavuzu. 15 Nisan 2024. Erişim tarihi: 15 Nisan 2024.