Beta Tauri

Vikipedi, özgür ansiklopedi

β Tauri
β Tauri'nin Boğa'daki konumu (daire içine alınmış)
Gözlem verisi
Dönem J2000      Ekinoks J2000
Takımyıldız Boğa
Sağ açıklık 05sa 26d 17,51312s[1]
Dik açıklık +28° 36′ 26,8262″[1]
Görünür büyüklük (V) 1,65[2]
Özellikler
Tayfsal sınıf B7III[3]
U−B renk ölçeği -0,49[2]
B−V renk ölçeği -0,13[2]
Astrometri
Dikey hız (Rv)9,2[4] km/s
Özdevinim (μ) RA: +22,76[1] mys/y
Dec.: -173,58[1] mys/y
Iraklık açısı (π)24,36 ± 0,34 mys[1]
Uzaklık134 ± 2 ly
(41,1 ± 0,6 pc)
Mutlak büyüklük (MV)-1,42[5]
Ayrıntılar
Kütle5,0±0,1[6] M☉
Yarıçap4,82±0,34[7] – 5,47±0,24[8] R☉
Aydınlatma gücü564±20[8] L☉
Yüzey kütle çekimi (log g)3,63[8] cgs
Sıcaklık13.600±100[7] K
Metallik [Fe/H]+0,2[8] dex
Dönüş hızı (v sin i)59[9] km/s
Yaş100±10[6] Milyon yıl
Katalog belirtmeleri
Elnath, El Nath, Alnath, Gamma Aurigae, 112 Tauri, BD+28°795, FK5 202, GC 6681, HD 35497, HIP 25428, HR 1791, SAO 77168, CCDM 05263+2836
Veritabanı kaynakları
SIMBADveri

Beta Tauri (Latinceden β Tauri, kısaltılmışı Beta Tau, β Tau), Boğa takımyıldızının en parlak ikinci yıldızıdır. Orijinal Gama Aurigae belirtmesi günümüzde çok nadir kullanılır. Kimyasal olarak tuhaf olan bu B7 sınıfı dev yıldız, Güneş'ten 134 ışık yılı uzaklıkta yer alır ve görünür büyüklüğü 1,65 kadirdir.

Adlandırma

[değiştir | kaynağı değiştir]

Bu yıldızın, β Tauri (Latinceleştirilmiş haliyle Beta Tauri) ve γ Aurigae (Latinceleştirilmiş haliyle Gamma Aurigae) olarak iki Bayer belirtmesi vardır. Batlamyus bu yıldızın Arabacı (Auriga) takımyıldızı ile paylaşıldığını düşünmüş ve Johann Bayer de her iki takımyıldız için bir tanım atamıştır. Modern takımyıldız sınırları 1930 yılında belirlendiğinde, γ Aurigae belirtmesi büyük ölçüde kullanım dışı kalmıştır.[10]

El Nath veya Alnath olarak da bilinen geleneksel adı olan Elnath, Arapçada "toslama" (yani "boğanın boynuzları") anlamına gelen النطح (an-naţħ) kelimesinden geçmiştir. Diğer birçok Arapça yıldız isminde olduğu gibi, ال (el) takısı kelimesi kelimesine çevrilir, fakat Arapça telaffuzda bu genellikle n harfiyle kaynaşır ve bu nedenle göz ardı edilir. 2016 yılında Uluslararası Astronomi Birliği (International Astronomical Union - IAU), yıldızlar için özel isimleri kataloglamak ve standartlaştırmak amacıyla bir Yıldız İsimleri Çalışma Grubu (Working Group on Star Names - WGSN) oluşturdu.[11] WGSN'nin Temmuz 2016 tarihli ilk bülteninde bu yıldız için Elnath adı,[12] WGSN tarafından onaylanan ilk iki isim grubu içerisinde yer aldı.[13]

Çincede "Beş Savaş Arabası" anlamına gelen 五車 (Wǔ Chē) β Tauri; ι Aurigae, Capella, β Aurigae ve θ Aurigae'den oluşan bir asterizmi ifade eder. Sonuç olarak β Tauri'nin Çince adı 五車五 (Wǔ Chē Wǔ), yani Beş Savaş Arabasının Beşincisi'dir.[14]

Kaynakça

[değiştir | kaynağı değiştir]
  1. ^ a b c d e Van Leeuwen, F. (2007). "Validation of the new Hipparcos reduction". Astronomy and Astrophysics. 474 (2). ss. 653-664. arXiv:0708.1752 $2. Bibcode:2007A&A...474..653V. doi:10.1051/0004-6361:20078357.  Vizier catalog entry 15 Mayıs 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
  2. ^ a b c Ducati, J. R. (2002). "VizieR Online Data Catalog: Catalogue of Stellar Photometry in Johnson's 11-color system". CDS/ADC Collection of Electronic Catalogues. Cilt 2237. s. 0. Bibcode:2002yCat.2237....0D. 
  3. ^ Garrison, R. F; Gray, R. O (1994). "The late B-type stars: Refined MK classification, confrontation with stromgren photometry, and the effects of rotation". The Astronomical Journal. Cilt 107. s. 1556. Bibcode:1994AJ....107.1556G. doi:10.1086/116967. 
  4. ^ Evans, D. S (1967). "The Revision of the General Catalogue of Radial Velocities". Determination of Radial Velocities and Their Applications. Cilt 30. s. 57. Bibcode:1967IAUS...30...57E. 
  5. ^ Anderson, E.; Francis, Ch. (2012). "XHIP: An extended hipparcos compilation". Astronomy Letters. 38 (5). s. 331. arXiv:1108.4971 $2. Bibcode:2012AstL...38..331A. doi:10.1134/S1063773712050015. 
  6. ^ a b Janson, Markus; ve diğerleri. (Ağustos 2011). "High-contrast Imaging Search for Planets and Brown Dwarfs around the Most Massive Stars in the Solar Neighborhood". The Astrophysical Journal. 736 (2). s. 89. arXiv:1105.2577 $2. Bibcode:2011ApJ...736...89J. doi:10.1088/0004-637X/736/2/89. 
  7. ^ a b Gordon, Kathryn D.; Gies, Douglas R.; Schaefer, Gail H.; Huber, Daniel; Ireland, Michael (2019). "Angular Sizes, Radii, and Effective Temperatures of B-type Stars from Optical Interferometry with the CHARA Array". The Astrophysical Journal. 873 (1). s. 91. Bibcode:2019ApJ...873...91G. doi:10.3847/1538-4357/ab04b2 Özgürce erişilebilir. 
  8. ^ a b c d Baines, Ellyn K.; Thomas Armstrong, J.; Clark, James H.; Gorney, Jim; Hutter, Donald J.; Jorgensen, Anders M.; Kyte, Casey; Mozurkewich, David; Nisley, Ishara; Sanborn, Jason; Schmitt, Henrique R.; Van Belle, Gerard T. (2021). "Angular Diameters and Fundamental Parameters of Forty-four Stars from the Navy Precision Optical Interferometer". The Astronomical Journal. 162 (5). s. 198. arXiv:2211.09030 $2. Bibcode:2021AJ....162..198B. doi:10.3847/1538-3881/ac2431 Özgürce erişilebilir. 
  9. ^ Ghazaryan, S; Alecian, G (2016). "Statistical analysis from recent abundance determinations in HgMn stars". Monthly Notices of the Royal Astronomical Society. 460 (2). s. 1912. Bibcode:2016MNRAS.460.1912G. doi:10.1093/mnras/stw911 Özgürce erişilebilir. 
  10. ^ Ian Ridpath. "Bayer's Uranometria and Bayer letters". 4 Ekim 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Kasım 2017. 
  11. ^ "IAU Working Group on Star Names (WGSN)". 10 Haziran 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Mayıs 2016. 
  12. ^ "Bulletin of the IAU Working Group on Star Names, No. 1" (PDF). 17 Nisan 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 28 Temmuz 2016. 
  13. ^ "IAU Catalog of Star Names". 7 Temmuz 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Temmuz 2016. 
  14. ^ (Çince) 香港太空館 - 研究資源 - 亮星中英對照表 30 Ocak 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., Hong Kong Space Museum. Erişim tarihi: 23 Kasım 2010.

Dış bağlantılar

[değiştir | kaynağı değiştir]


"https://tr.wikipedia.org/w/index.php?title=Beta_Tauri&oldid=33794070" sayfasından alınmıştır