Bosna-Hersek-Sırbistan ilişkileri

Vikipedi, özgür ansiklopedi

Bosna-Hersek–Sırbistan ilişkileri
Haritada gösterilen yerlerde Bosna-Hersek ve Sırbistan

Bosna-Hersek
Sırbistan

Bosna-Hersek-Sırbistan ilişkileri, Bosna-Hersek ile Sırbistan arasındaki dış ilişkilerdir. Günümüz ülkelerinin her ikisi de Yugoslavya'nın kurucu ülkeleriydi. Her iki ülkedeki nüfusun çoğunluğu standart Sırp-Hırvatça'nın çeşitlerinden birini konuşuyor ve Sırbistan, Bosna-Hersek'teki en büyük yatırımcılardan biridir.

Bosna-Hersek'in Belgrad'da bir büyükelçiliği var. Sırbistan'ın Saraybosna'da büyükelçiliği ve Banja Luka, Mostar, Trebinye ve Drvar'da bir başkonsoloslukları bulunuyor. Her iki ülke de Avrupa Konseyi, Avrupa Güvenlik ve İşbirliği Teşkilatı (AGİT) ve Orta Avrupa Serbest Ticaret Anlaşması'nın tam üyesidir. Sırbistan, Avrupa Birliği üyeliğine resmi bir aday devlettir ve Bosna, Avrupa Birliği tarafından potansiyel aday ülke olarak kabul edilmektedir.

Tarihi[değiştir | kaynağı değiştir]

Ayrıca bakınız: Sırbistan-Sırp Cumhuriyeti ilişkileri

Resmi işbirliğinin başlangıcı Bosna Savaşı'na kadar izlenebilir; savaşta Sırp Cumhuriyeti Sırbistan'dan destek aldı.[1] Dayton Antlaşması'nda, Sırbistan Cumhurbaşkanı Slobodan Milošević, Radovan Karadžić'in yokluğu nedeniyle Bosnalı Sırpların çıkarlarını temsil etti. Antlaşma, Bosna-Hersek'teki kuruluşların komşu ülkelerle Bosna-Hersek'in egemenliği ve toprak bütünlüğü ile uyumlu özel paralel ilişkiler kurma hakkını sağladı. Özel Paralel İlişkiler Anlaşması 28 Şubat 1997'de imzalanmış ve 15 Aralık 2010'da uygulanmıştır.[2]

8 Temmuz 2015'te Rusya, Srebrenitsa Katliamı'nı soykırım olarak kınayacak olan Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi kararını veto etti. Sırp Cumhuriyeti ve Sırbistan tarafından yapılan lobinin sonucu olan vetoyu, Sırbistan Cumhurbaşkanı Tomislav Nikolić, Rusya'nın "tüm Sırp ulusunu soykırım olarak karalama girişimini engellediğini" ve gerçek, dürüst bir dost olduğunu kanıtladığını belirterek övdü.[3] Bosna hükûmeti tarafından yıllık Srebrenitsa Soykırım Anıtı'na davet edilen Sırbistan Başbakanı Aleksandar Vučić, saygısını göstermek için 11 Temmuz 2015'te Srebrenitsa'ya seyahat etmeyi kabul etti. Kalabalıktaki bir grup tarafından taş, şişe ve diğer nesnelerle saldırıya uğradı ve olay yerinden kaçmak zorunda kaldı.[4]

Şubat 2021'de Sırbistan 5.000 aşıyı Bosna-Hersek'e bağışladı.[5]

Coğrafya[değiştir | kaynağı değiştir]

Saraybosna'daki Sırbistan Büyükelçiliği.
Mostar'daki Sırbistan Konsolosluğu.

İki ülke batı Balkanlar ve Güneydoğu Avrupa'da yer almaktadır. Kısmen Drina boyunca 357 km'lik kara sınırını paylaşırlar.

Ekonomi[değiştir | kaynağı değiştir]

Mayıs 1994 - Aralık 2013 tarihlerini kapsayan verilere göre Sırbistan, Bosna-Hersek'teki ikinci en büyük yatırımcıdır.

Kültür[değiştir | kaynağı değiştir]

Sırplar ve Boşnaklar, etnolinguistik olarak Güney Slav halklarına aittir. Sırbistan ve Bosna Hersek'te nüfusun çoğunluğu Sırp-Hırvatça konuşuyor. Standart çeşitlerinden biri olan Sırpça, her iki ülkede de resmidir. Bosna-Hersek'teki diğer Sırp-Hırvatça resmi türleri olan Boşnakça ve Hırvatça, Sırbistan'ın azınlık dilleri olarak kabul edilmektedir.

Demografi[değiştir | kaynağı değiştir]

Bosna-Hersek'teki Sırplar[değiştir | kaynağı değiştir]

Ayrıca bakınız: Bosna-Hersek Sırpları

Sırplar, Boşnaklar ve Hırvatlar ile birlikte Bosna-Hersek'in üç kurucu halkından biridir. 2013 nüfus sayımına göre Sırplar 1.086.733 (%30.78) kişi ile ikinci en büyük etnik gruptur. Topluluk, Bosna-Hersek'i oluşturan iki entiteden biri olan Sırp Cumhuriyeti'nde (970.857;%82,95) yoğunlaşmış durumda.

Sırbistan'daki Boşnaklar[değiştir | kaynağı değiştir]

Ayrıca bakınız: Sırbistan Boşnakları

Boşnaklar, Sırbistan'ın tanınmış bir azınlığıdır. 2011 nüfus sayımına göre 145.278 (%2.02) kişi ile dördüncü en büyük etnik gruptur. Topluluk, güneybatı Sırbistan'daki Sandžak bölgesinde yoğunlaşmıştır. Boşnaklar ağırlıklı olarak Sünni Müslüman inancına sahiptir.

Ayrıca bakınız[değiştir | kaynağı değiştir]

Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]

  1. ^ Judah (2009). The Serbs. Yale University Press. ss. 222-224. ISBN 978-0-300-15826-7. 
  2. ^ "Archived copy". 15 Ağustos 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Şubat 2011. 
  3. ^ "Russia blocks U.N. condemnation of Srebrenica as a genocide". Reuters. 10 Temmuz 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. 
  4. ^ "Serbia's president condemns 'savage' attack on PM at Srebrenica". The Guardian. 11 Temmuz 2015. 30 Nisan 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Nisan 2021. 
  5. ^ Војводине, Јавна медијска установа ЈМУ Радио-телевизија. "ФБИХ прихватила Вучићеву понуду - 5.000 вакцина". ЈМУ Радио-телевизија Војводине. 27 Şubat 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Şubat 2021. 
"https://tr.wikipedia.org/w/index.php?title=Bosna-Hersek-Sırbistan_ilişkileri&oldid=32329086" sayfasından alınmıştır