Eduard Mijit

Vikipedi, özgür ansiklopedi

Eduard Mijit
Эдуард Мижит
Doğum22 Nisan 1961(1961-04-22)
Torgalıg, SSCB Sovyetler Birliği
Ölüm29 Kasım 2023 (62 yaşında)
MeslekYazar, Şair, Edebi çevirmen, eleştirmen
MilliyetTıva
Örgül adlı tiyatro eseri

Eduard Mijit (Tıva Türkçesi: Эдуард Баирович Мижит; 22 Nisan 1961, Tıva - 29 Kasım 2023[1]), Tuva asıllı Rus yazar, şair, akademik çevirmen, piyes yazarıdır.[2] Rusyanın Yazarlar ve Tiyatro Çalışanları Cemiyetinin üyesi ve Tuva Cumhuriyetinin Yazarlar Cemiyetinin başkanıdır.[3] "Ulug-Hem" (Yenisey) adlı edebiyat dergisinin baş redaktörü. Tuva Türkçesi ve Rusça dillerini bilmektedir.[4]

Yaşamı[değiştir | kaynağı değiştir]

22 Nisan 1961 yılında Tuva Özerk Sovyet Sosyalit Cumhuriyetinin Ulug-Hem bölgesinin Torgalıg yerleşiminde doğmuştur. A. M. Gorki adlı Edebiyat Enstitüsünü 1993 yılında bitirmiştir. Tıva yayınevinde (Tıvanıñ Nom Ündürer Çeri / Тываның ном үндүрер чери) «Ulug-Hem» dergisinde editörlük yapmakta olup «Tıvanıñ anıyaktarı» (Tıva'nın gençleri / Тываның аныяктары) gazetesinin baş redaktörü olup, Tıva Milli Tiyatorosu V. Kök-ool adlı Sanat-Piyes Tiyatrosunun edebi denetiminde görev almış, Tıva Cumhuriyeti cumhurbaşkanlığı sarayının yanında yer alan Tıva'nın Sosyal Araştırmalar Enstitüsü'nün edebiyat bölümünde eğitim vermektedir.

«Kezerniñ baldızı» (1990), «Buzundular» (1992), «Bödüün оduruglаr» (2006), «Kаzırgılıg kuduktuñ kıygızı» (2002), «Kаrа-Dаgnıñ kаzırgızı» (2004), «Tumаn öttür оtçugаştаr» (2010), adlarında ve başka da kitapları yazmıştır. Tıva Türkçesine A. Puşkinin, A. Çehov'un, A. Ostrovski'nin, V. Şekspir'in, M. tikamatsu'nun, R. Toma'nın, L. Bernstayn'ın, E. Pon'un ve başka yazarların edebi eserlerini çevirmiştir. «Çirgilçinner», «Kım sen, Subedey-Maadır?», «Örgül», «Kara-Dagnıñ kazırgızı», «Kültеgin», «Оytulааş», «Sıın-Çürее» adında piyesleri yazmış, «Оttug-Mıyıstıñ ujurаldаrı» adıyla tiyatroya uyarlanan masal-destanın yazarıdır.[5] Bu eserleri Tıva'nın V. Ş. Kök-ool adlı Sanat Merkezinde sunmuştur.[6] 7 şiir antolojisinin yazarıdır.[7][8][9] Yazarın Türkiye Türkçesine Anne Mukaddestir ve Ana dilim adlı şiirleri İbrahim Atabey ile Aygulya Chuldum-ool tarafından çevrilmiştir.[10]

Bütün Eserleri[değiştir | kaynağı değiştir]

  • «Kezerniñ baldızı» (1990),
  • «Buzundular» (1992),
  • «Bödüün оduruglаr» (2006),
  • «Kаzırgılıg kuduktuñ kıygızı» (2002),
  • «Kаrа-Dаgnıñ kаzırgızı» (2004),
  • «Tumаn öttür оtçugаştаr» (2010),
  • «Çirgilçinner»,
  • «Kım sen, Subedey-Maadır?»,
  • «Örgül»,
  • «Kara-Dagnıñ kazırgızı»,
  • «Kültеgin»,[11]
  • «Оytulааş»,
  • «Sıın-Çürее»,
  • «Оttug-Mıyıstıñ ujurаldаrı»

Ödül,mükafat[değiştir | kaynağı değiştir]

  • Uluslararası Türk Dili Konuşan Tiyatrolar Festivali Grand Prix'si ödülü sahibi (2000)
  • Tuva Cumhuriyeti Kültür ve Sinema Bakanlığı Ödülü sahibi (2004)
  • "Kultura" gazetesinin ödülü (Moskova)
  • Tuva Cumhuriyeti'nin Onurlanmış Kültür İşçisi
  • Tuva Halk Yazarı (2011)

Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]

  1. ^ "Скончался Народный писатель Тувы Эдуард Мижит - Сибирь || Интерфакс Россия". www.interfax-russia.ru (Rusça). 29 Kasım 2023. 29 Kasım 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Kasım 2023. 
  2. ^ "Arşivlenmiş kopya". 16 Ekim 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Ekim 2014. 
  3. ^ Tuva Yazarlar cemiyeti başkanı Eduard Mijit'in telefonları ve adresi http://www.rusprofile.ru/id/4338143 16 Ekim 2014 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
  4. ^ Yazarın biyografisi (Rusça) http://www.sibogni.ru/writers/363/ 16 Ekim 2014 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
  5. ^ "Arşivlenmiş kopya". 18 Ekim 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Ekim 2014. 
  6. ^ Yazarın piyes çalışmaları (Tuvaca) http://shyn.ru/?q=article/huler-turaskaal-eves-dirig-kizhi 18 Ekim 2014 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
  7. ^ Kütüphane veri tabanında Yazarın bazı kitapları http://www.tuvsu.ru:7888/cgi-bin/irbis64r_12/cgiirbis_64.exe?LNG=&Z21ID=&I21DBN=KNIGI&P21DBN=KNIGI&S21STN=1&S21REF=&S21FMT=fullwebr&C21COM=S&S21CNR=20&S21P01=0&S21P02=1&S21P03=A=&S21STR=%D0%9C%D0%B8%D0%B6%D0%B8%D1%82,%20%D0%AD%D0%B4%D1%83%D0%B0%D1%80%D0%B4%20%D0%91%D0%B0%D0%B8%D1%80%D0%BE%D0%B2%D0%B8%D1%87 17 Ekim 2014 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
  8. ^ "Arşivlenmiş kopya" (PDF). 24 Şubat 2015 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Mart 2015. 
  9. ^ http://тывадыл.рф/index.php?option=com_content&view=article&id=249%3A2013-03-18-13-52-57&catid=5%3A2011-12-14-01-09-28&Itemid=1[ölü/kırık bağlantı]
  10. ^ Yazarın Türkçeye çevrilen şiirleri http://www.kardeskalemler.com/temmuz2013/anne_kutsaldir.htm 17 Ekim 2014 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
  11. ^ "Arşivlenmiş kopya" (PDF). 2 Nisan 2015 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Mart 2015. 

Dış bağlantılar[değiştir | kaynağı değiştir]