Entecavir

Vikipedi, özgür ansiklopedi

Entecavir
Klinik verisi
Uygulama
yolu
Oral
Farmakokinetik veri
Biyoyararlanım% 70
Protein bağlanma% 13
BoşaltımBöbrek (%62-73)
Tanımlayıcılar
  • 2-Amino-9-[(1S,3R,4S)-4-hydroxy-3-(hydroxymethyl)-2-methylidenecyclopentyl]-1H-purin-6-one
CAS Numarası
PubChem CID
DrugBank
CompTox Bilgi Paneli (EPA)
ECHA Bilgi Kartı100.111.234 Bunu Vikiveri'de düzenleyin
Kimyasal ve fiziksel veriler
FormülC12H15O3N5

Entekavir (ETV) Hepatit B virüsü sebepli (HBV) enfeksiyonu tedavisinde kullanılan bir ilaçtır.[1] HIV/AIDS tedavisinde de yer almıştır.[1] Entecavir, tablet veya solüsyon olarak ağızdan kullanılır.[1]

Yaygın yan etkiler arasında baş ağrısı, mide bulantısı, yüksek kan şekeri ve azalmış böbrek fonksiyonu bulunur.[1] Şiddetli yan etkileri arasında karaciğer büyümesi, yüksek kan laktat seviyeleri ve ilaç kesilmesiyle olabilecek karaciğer iltihabı bulunur.[1] Hamilelik sırasında kullanımın bir zararı yok gibi görünse de, bu kullanım yeterince araştırılmamıştır. Entecavir, nükleozid reverse (ters) transkriptaz inhibitörleri (NRTI'ler) ilaç ailesindedir.[1][2] Ters transkriptazı bloke ederek hepatit B virüsünün çoğalmasını engeller.[1]

Entecavir, 2005 yılında tıbbi kullanım için onaylanmıştır.[1] Dünya Sağlık Örgütü'nün Temel İlaçlar Listesi'nde yer almaktadır.[3] Türkiye'de jenerik bir ilaç olarak vardır.[4]

Tıbbi kullanımlar[değiştir | kaynağı değiştir]

Entecavir esas olarak aktif viral replikasyon ve karaciğer enzimlerinde yükselmeler ile aktif hastalık kanıtı olan yetişkinlerde ve iki yaş ve üzerindeki çocuklarda kronik hepatit B enfeksiyonunu tedavi etmek için kullanılır.[5] Ayrıca karaciğer naklinden sonra HBV'nin yeniden enfeksiyonunu önlemek için [6] ve HBV ile enfekte olmuş HIV hastalarını tedavi etmek için kullanılır. Entecavir, HIV'e karşı zayıf bir şekilde etkindir. O nedenle tamamen baskılayıcı bir anti-HIV rejimi olmaksızın HIV-HBV ko-enfekte hastalarda kullanılması önerilmez [7][8]

Entecavir'in etkinliği birkaç randomize, çift kör, çok merkezli çalışmada incelenmiştir. Entecavir ağız yoluyla etkilidir ve genellikle iyi tolere edilen bir tedavidir.[9]

Hamilelik ve emzirme[değiştir | kaynağı değiştir]

Gebe kadınlarda yeterli ve iyi kontrollü çalışma bulunmamaktadır.

Yan etkiler[değiştir | kaynağı değiştir]

Entecavir kullanan kişilerin çoğunda yan etkisi çok azdır veya hiç yoktur.[10] En sık görülen yan etkiler baş ağrısı, yorgunluk, baş dönmesi ve mide bulantısıdır.[5] Daha az yaygın etkiler arasında uyku sorunları ve mide rahatsızlığı, ishal ve kusma gibi gastrointestinal semptomlar bulunur.[11]

Entecavir'in ciddi yan etkileri arasında laktik asidoz, karaciğer sorunları, karaciğer büyümesi ve karaciğerde yağlanma bulunur.[5]

Laboratuvar testlerinde alanin transaminaz (ALT) artışları, hematüri, glikozüri, ve lipaz artışı gözlenebilir.[5] Hepatik fonksiyon ve kan değerlerinin periyodik olarak izlenmesi önerilir.[5]

Etki mekanizması[değiştir | kaynağı değiştir]

Entecavir, bir nükleozid analoğudur [12] Viral replikasyon sürecinde revers transkripsiyonu, DNA replikasyonunu ve transkripsiyonu inhibe eden bir deoksiguanozin analoğudur. Diğer nükleosid ve nükleotid analogları arasında lamivudin, telbivudin, adefovir dipivoksil ve tenofovir bulunur .

Entecavir, virüsün çoğalma ve yeni hücreleri enfekte etme yeteneğini azaltarak HBV enfeksiyonunu önlemeye çalışır.[13]

Kullanım[değiştir | kaynağı değiştir]

Entecavir, tablet veya solüsyon olarak ağızdan alınır. Dozlar kişinin kilosuna göre ayarlanabilir.[5] Entecavir, genellikle her gün aynı saatte olmak üzere, yemekten en az 2 saat önce veya sonra aç karnına önerilir. 2 yaşından küçük çocuklarda kullanılmaz. Böbrek fonksiyonu azalmış kişiler için doz ayarlamaları da gereklidir.[5]

Tarihçe[değiştir | kaynağı değiştir]

  • 1992: Squibb'de SQ-34676, anti-herpes virüs programının bir parçası olarak çıktı [14]
  • 1997: BMS 200475, BMS farmasötik araştırma enstitüsünde antiviral nükleozid analoğu olarak geliştirildi. Hücre dizilerinde HBV, HSV-1, HCMV, VZV'ye karşı gösterilen aktivite ve HIV veya influenzaya karşı yok veya çok azdı [15]
  • HBV'ye karşı gözlemlenen üstün aktivite, araştırmaları HepG2.2.15 hücre hattında BMS 200475'yi baz analoglarına ve HBV'ye karşı enantiyomerine doğru gelişimine yönlendirdi [15]
  • Diğer NA'larla karşılaştırıldığında, Guanine NA olması nedeniyle HBV'nin daha seçici güçlü bir inhibitörü olduğu kanıtlanmıştır [16]
  • 1998: Hepadnaviral polimerazların inhibisyonu, bir dizi NAs-TP'ye göre daha güçlü olduğu in vitro olarak gösterildi [17]
  • Metabolik çalışmalar, trifosfat aktif formuna daha verimli fosforilasyon gösterdi [18]
  • KHB'nin dağ sıçanı modelinin 3 yıllık tedavisinde sürekli antiviral etkinlik ve saptanabilir bir direnç ortaya çıkmadan uzun yaşam süreleri gözlendi [19]
  • Etkinlik; LVD dirençli HBV için in vitro gösterildi [20]
  • Hem HBeAg+ hem de HBeAg− hastaları için in vivo LVD'ye kıyasla üstün aktivite [21][22]
  • LVD refrakter KHB hastalarında etkinlik [23]
  • Entecavir, Mart 2005'te ABD Gıda ve İlaç Dairesi (FDA)onayı.[24]

Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]

  1. ^ a b c d e f g h "Entecavir". The American Society of Health-System Pharmacists. 20 Aralık 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Kasım 2016. 
  2. ^ Chronic Viral Hepatitis: Diagnosis and Therapeutics (İngilizce). Springer Science & Business Media. 2009. s. 34. ISBN 9781597455657. 26 Ağustos 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Ağustos 2021. 
  3. ^ World Health Organization model list of essential medicines: 21st list 2019. Cenevre: World Health Organization. 2019. WHO/MVP/EMP/IAU/2019.06. License: CC BY-NC-SA 3.0 IGO. 
  4. ^ "Quantavir". 10 Nisan 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Ağustos 2021. 
  5. ^ a b c d e f g "Baraclude- entecavir tablet, film coated Baraclude- entecavir solution". DailyMed. 25 Haziran 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Ocak 2021. 
  6. ^ Fung (2011). "Entecavir Monotherapy is Effective in Suppressing Hepatitis B Virus After Liver Transplantation". Gastroenterology. 141 (4): 1212-9. doi:10.1053/j.gastro.2011.06.083. PMID 21762659. 
  7. ^ "Guidelines for the use of antiretroviral agents in HIV-1-infected adults and adolescents" (PDF). Panel on Antiretroviral Guidelines for Adults and Adolescents. 1 Kasım 2016 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Mart 2015. 
  8. ^ McMahon (21 Haziran 2007). "The Anti-Hepatitis B Drug Entecavir Inhibits HIV-1 Replication and Can Select HIV-1 Variants Resistant to Antiretroviral Drugs". N Engl J Med. 356 (25): 2614-2621. doi:10.1056/NEJMoa067710. PMC 3069686 $2. PMID 17582071. 
  9. ^ Scott (2009). "Entecavir". Drugs. 69 (8): 1003-1033. doi:10.2165/00003495-200969080-00005. PMID 19496629. 8 Ekim 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Mart 2010. 
  10. ^ "Entecavir: Indications, Side Effects, Warnings - Drugs.com". www.drugs.com. 7 Kasım 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Kasım 2016. 
  11. ^ "Entecavir Side Effects in Detail - Drugs.com". www.drugs.com. 10 Kasım 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Kasım 2016. 
  12. ^ "Entecavir: a new nucleoside analog for the treatment of chronic hepatitis B infection". Pharmacotherapy. 26 (12): 1745-57. December 2006. doi:10.1592/phco.26.12.1745. PMID 17125436. 
  13. ^ "Entecavir: Indications, Side Effects, Warnings - Drugs.com". www.drugs.com. 7 Kasım 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Kasım 2016. 
  14. ^ "4-Hydroxy-3-(hydroxymethyl)-2-methylenecyclopentyl purines and pyrimidines, a new class of anti-herpesvirus agents". Antiviral Research. 17: 98. 1992. doi:10.1016/0166-3542(92)90200-o. 
  15. ^ a b Bisacchi (1997). "BMS-200475, a novel carbocyclic 29-deoxyguanosine analog with potent and selective antihepatitis B virus activity in vitro". Bioorg. Med. Chem. Lett. 7 (2): 127-132. doi:10.1016/s0960-894x(96)00594-x. 
  16. ^ "Identification of BMS-200475 as a Potent and Selective Inhibitor of Hepatitis B Virus". Antimicrob Agents Chemother. 41 (7): 1444-8. July 1997. doi:10.1128/AAC.41.7.1444. PMC 163937 $2. PMID 9210663. 
  17. ^ "In vitro inhibition of hepadnavirus polymerases by the triphosphates of BMS-200475 and lobucavir". Antimicrob Agents Chemother. 42 (12): 3200-8. December 1998. doi:10.1128/AAC.42.12.3200. PMC 106023 $2. PMID 9835515. 
  18. ^ "Metabolic studies on BMS-200475, a new antiviral compound active against hepatitis B virus". Antimicrob Agents Chemother. 43 (1): 190-3. January 1999. doi:10.1128/AAC.43.1.190. PMC 89048 $2. PMID 9869593. 
  19. ^ Colonno (2001). "Long-term entecavir treatment results in sustained antiviral efficacy and prolonged life span in the woodchuck model of chronic hepatitis infection". J. Infect. Dis. 184 (10): 1236-1245. doi:10.1086/324003. PMID 11679911. 
  20. ^ "Efficacies of entecavir against lamivudine-resistant hepatitis B virus replication and recombinant polymerases in vitro". Antimicrob Agents Chemother. 46 (8): 2525-32. August 2002. doi:10.1128/aac.46.8.2525-2532.2002. PMC 127388 $2. PMID 12121928. 
  21. ^ "A comparison of entecavir and lamivudine for HBeAg-positive chronic hepatitis B". N. Engl. J. Med. 354 (10): 1001-10. March 2006. doi:10.1056/nejmoa051285. PMID 16525137. 
  22. ^ "Entecavir versus Lamivudine for Patients with HBeAg-Negative Chronic Hepatitis B". The New England Journal of Medicine. 354 (10): 1011-20. 9 Mart 2006. doi:10.1056/NEJMoa051287. PMID 16525138. 
  23. ^ "Entecavir for treatment of lamivudine-refractory, HBeAg-positive chronic hepatitis B". Gastroenterology. 130 (7): 2039-49. June 2006. doi:10.1053/j.gastro.2006.04.007. PMID 16762627. 
  24. ^ "Drug Approval Package: Baraclude (Entecavir) NDA #021797 & 021798". U.S. Food and Drug Administration (FDA). 28 Aralık 2011. 24 Mart 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Ocak 2021.