Eyjafjallajökull

Vikipedi, özgür ansiklopedi

Eyjafjallajökull
Ülkeİzlanda
Koordinatlar63°38′K 19°36′B / 63.633°K 19.600°B / 63.633; -19.600
Deniz seviyesinden
yükseklik
1.651 metre
Alan78 kilometrekare

Eyjafjallajökull ([ˈeiːjafjatlajœːkʏtl̥],dinle) ("ada dağ buzulu" diye tercüme edilebilir), İzlanda'nın küçük buzullarından biridir. Daha büyük bir buzul olan Mýrdalsjökull'in batısında ve Skógar'ın kuzeyinde yer almaktadır. Buzulun tepe kısmı, günümüzde göreceli olarak sıklıkla faaliyette olarak yeryüzüne riyolit çıkartan ve 1666 m yüksekliğindeki bir yanardağın üstündedir.[1]

Buzul yaklaşık 100 km2lik bir alana yayılmıştır. Dağın güney ucu bir zamanlar adanın Atlantik kıyı şeridinin bir parçasıydı. Ancak deniz o dönemden bu yana 5 km geri çekilmiştir. Eski kıyı şeridi ise, en iyi bilineni Skógafoss olan birçok güzel şelalenin bulunduğu dimdik uçurumları oluşturmuştur. Güçlü rüzgârlarda küçük şelalelerin suları dağa kadar savrulur.

3–4 km çapta bir krateri olan volkan, 920, 1612 ve yeniden 1821 ile 1823 yılları arasında püskürdü. Bu iki yıllık faaliyet ölümcül lav taşmalarına yol açtı.[2] Volkan son olarak 2010'da 21 Mart ve 14 Nisan tarihlerinde iki defa püskürdü. Mart'taki olay, yörenin yerlisi olan yaklaşık 500 kişinin bölgeyi kısa süreli tahliye etmesine yol açtı.[3][4] Ancak Nisan ayındaki faaliyet on ila yirmi kat daha güçlüydü ve Kuzey Avrupa'da hava trafiğinde önemli ölçüde aksamayı beraberinde getirdi.

Enerji üretim projesi

[değiştir | kaynağı değiştir]
2 Nisan 2010 tarihinde Eyjafjallajökull yanardağı patlarken çekilmiş resmi.

2021'de İngiltere'ye ve 2025'te Hollanda, Belçika ve Fransa'ya elektrik üretmek için düşünülen projenin maliyeti 12 milyar €'dur. Bu bağlamda magma enerjisini kullanacak jeotermal termik santral yapılması ve enerjinin iletilmesi için denizin altına 1500 kilometrelik kablo döşenmesi planlanmaktadır. İlk olarak 5 milyon İngilterelinin bu projeden yararlanması planlanmakta.

Magmanın kullanımı

[değiştir | kaynağı değiştir]

Sıcaklığı 1300 dereceye kadar çıkan erimiş kayaların oluşturduğu magmada;

  • Jeotermik sondajın yapıldığı bölgenin üzeri kayalarla kaplanacak.
  • Altında magma toplama depoları bulunacak ve su geçirmez bir madde ile üzeri örtülecek.
  • Magmanın ısısı bir kaynaktan geçilerek soğuk yağmur suyunun bulunduğu üçüncü bir depoda şoklandırılacak.
  • Bu işlemlerden sonra akım kablolarına şarj olarak enerjiye dönüşecek.[5]
  1. ^ "Increasing signs of activity at Eyjafjallajökull in Iceland : Eruptions". Scienceblogs.com. 17 Ocak 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Nisan 2010. 
  2. ^ ""Last Eyjafjallajökull Eruption Lasted Two Years", Iceland Review". 13 Temmuz 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Nisan 2010. 
  3. ^ ""Iceland's hottest ticket - volcano tourism", The Guardian". 30 Nisan 2010 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Nisan 2010. 
  4. ^ ""Volcano erupts in Iceland" Hundreds of people evacuated from areas near glacier but no immediate reports of damage or injuries, The Guardian". 30 Nisan 2010 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Nisan 2010. 
  5. ^ "İzlanda'daki yanardağın lavları boruyla Londra'ya gelecek, evleri ısıtacak". 16 Nisan 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Nisan 2012.