I. Ariarathis

I. Ariarathes (d. MÖ 405 / 404 - ö. MÖ 322, h. MÖ 332 - MÖ 322) (Antik Yunanca: Ἀριαράθης Ariaráthēs), Kapadokya'da bağımsız bir krallık kurulma teşebbüsü, Makedonyalı İskender'in istilâsı sırasında kumandanlarından Sabiktas'ı buraları itaat altına almak görevi ile göndermesine tepki olarak başladığı anlaşılmaktadır.^[1] Kapadokyalılar satrapları Mitrobazan'ın, Granikos Muharebesi'nde öldürülmüş olmasına rağmen kral III. Darius'a bağlı kalmışlar ve hatta Gaugamela Muharebesi'nde Mitrobazan'dan sonra satrap olan I. Ariarathes kumandasında bir ordu ile III. Darius yanında yer almışlardır. Bu savaşta Darius yenilince Kapadokyalılar Makedonya ve Ahamaniş hâkimiyetlerinden hiçbirini kabul etmeyerek Datames'ten 30 sene sonra I. Ariarathes'i kral ilân ederek, bağımsız devlet olmuşlardır (M.Ö. 332).

I. Ariarathes, maharetli azimli ve enerjik bir zattı. Kısa bir zaman içinde Kapadokya krallığının ilk adımlarını attı. MÖ 332'de kendisini bağımsız Kapadokya satrabı ilân etti. Bugünkü Zile (Zela)'nin yakınında bulunan Gaziura kalesini yeni devletin merkezi yaptı. Sinop'tan Trabzon'a kadar uzanan sahili hâkimiyeti altına aldı. Büyük İskender'in Perslere karşı yaptığı sefer sırasındaki karışıklıktan yararlanarak 15.000 atlı ve 30.000 yaya askerden oluşan bir ordu kurdu. I. Ariarathes, kurduğu krallığa meşruluk vermek için kendisini, yıkılan Ahamaniş (Pers) hanedanına bağlıyordu. I. Ariarathes'in kardeşi Orophernes, büyük kral Ohos (II. Artahşahra) zamanında Mısır üzerine yapılan seferde komutanlar arasında bulunmuştur.

Ariarathes'in kurduğu krallık İskender'in ölümüne kadar, yani on yıl kadar devam edebildi. İskender'in katibi Pedrikas MÖ 322 tarihinde ordusu ile gelerek I. Ariarathes'i öldürdü.  Sonradan II. Ariarathes adını alacak olan I. Ariarathes'in manevî oğlu, bu sırada oluşan kargaşadan faydalanarak kaçtı ve ölümden kurtulmuş oldu.

• Halit Erkiletlioğlu, Kapadokya krallığı ve sikkeleri