Ilocos Bölgesi
Vikipedi, özgür ansiklopedi
| | ||
 | ||
| Bölgesel merkez | San Fernando Şehri La Union | |
| Nüfus | 4.200.478 | |
| -Yoğunluk | 327 kişi km2'ye | |
| Yüzölçümü | 12.840 km2 | |
| Bölümleri | ||
| - Eyaletler | 4 | |
| - Şehirler | 9 | |
| - Belediyeler | 116 | |
| - Barangaylar | 3.265 | |
| Diller | Bolinao, Ilokano, Pangasinan | |
Ilocos Bölgesi (Bölge I) Filipinler'de Luzon'un kuzeybatısında bulunur. Doğuda Cordillera Administrative Bölgesi ve Cagayan Valley, güneyde Central Luzon ve batıda Güney Çin Denizi tarafından çevrilmiştir.
Bölge Ilocos Norte, Ilocos Sur, La Union ve Pangasinan adında dört eyaletten oluşmustur. Bölgesel merkezi La Union'daki San Fernando Şehridir. Bölge Ilocano halkının %70'ini ve Pangasinan halkının %28'ini barındırır.
Halk ve kültür[değiştir | kaynağı değiştir]
Ilocos Bölgesindeki Ilong eyaletleri, Ilocano halkının ve 20 yıllık bir dönem başkanlık yaparak en uzun başkanlık yapma unvanına sahip olan meşhur eski devlet başkanı Ferdinand Marcos'un da yaşadığı tarihi memleketleridir. Ilocanolar her bir eyalette şu kadarlık bir yüzdeliğe sahiptirler: Pangasinan (%43), La Union (%92), Ilocos Norte (%97) ve Ilocos Sur (%93).
Pangasinanların) tarihi yurdu Pangasinan'dır. Pangasinan nüfusu bölgesini %60 civarındaki nüfusuna sahiptir. Şimdilerde Pangasinanlar eyalet nüfusunun %50'sini oluştururlar. Gerçekte Ilocanolar Pangasinan halkından değillerdir. 19. yüzyılda Pangasinan'a göç etmeye başladılar. Gerçekte Pangasinan Bölge I'in bir parçası değildir. O sadece devlet başkanı Marcos zamanında eyaletler içine dahil edildi. Cordillera dağlarının bir bölümünde oturan Tingguian ve Isneg toplulukları buradaki azınlık grupları oluşturur.
Halk genelde Roma Katolikliği ile ülkenin en kuzeyindeki Protestanlığın Aglipayan mezhebine bağlıdır. Eski geleneklere bağlı animist (canlılardan medet isteyen) inançlar da özelikle kırsal alanlarda mevcuttur. Çinli ve Hint gibi küçük ticari topluluklar özellikle Budist ve Hinduizm'e bağlıdır.
Ekonomi[değiştir | kaynağı değiştir]
Ekonomi bölgenin güney kısmında olduğu halde, (özellikle Pangasinan tarım endüstrisi ve hizmet sektöründe öncüdür) ziraat sektörü bölgenin kuzey bölümündedir. Pangasinan ekonomisinde süt ürünleri yetiştiriciliği ve işlenmesi, çiftlik hayvanları, balık dondurma işlemi (bagoong) ve buna benzer diğer endüstriyel ticaretler önde gelmektedir. Aynı zamanda inkâr dilemez önemli ticaretler sektörleri finansal hizmetler ve eğitim hizmetleridir. Kuzey bölümününde kazancın çoğu, pirinç üretimi, tütün, mısır, şekerpancarı, meyveden ve domuz, tavuk, keçi, su bizonu (carabaos) gibi çiftlik hayvanlarından sağlanır.
Siyasi Bölümler[değiştir | kaynağı değiştir]
Bölge I, 4 eyalet ve toplam 9 şehirden oluşmuştur.
| Eyalet | Başkent | Nüfus (2000) | Yüzölçümü (km²) | Nüfus yoğ. (km²'ye) |
|---|---|---|---|---|
| Ilocos Norte | Laoag Şehri | 514,241 | 3,399.3 | 151.3 |
| Ilocos Sur | Vigan Şehri | 594,206 | 2,579.6 | 230.3 |
| La Union | San Fernando Şehri | 657,945 | 1,493.1 | 440.7 |
| Pangasinan | Lingayen | 2,434,086 | 5,368.2 | 453.4 |
Şehirler[değiştir | kaynağı değiştir]
- Alaminos Şehri, Pangasinan
- Batac Şehri, Ilocos Norte
- Candon Şehri, Ilocos Sur
- Dagupan Şehri, Pangasinan
- Laoag Şehri, Ilocos Norte
- Urdaneta Şehri, Pangasinan
- San Carlos Şehri, Pangasinan
- San Fernando Şehri, La Union
- Vigan Şehri, Ilocos Sur
Coğrafik konum[değiştir | kaynağı değiştir]
Bölge I, Güney Çin Denizi ve Cordillera Central sıra dağları arasında dar bir şekilde uzanmıştır. Hatta Central Luzon ovasının kuzey bölümüne, Zambales Dağlarının kuzey ile batısına kadar uzanır.
Yüz Adalar Ulusal Parkının da içinde bulunduğu adaları kaplayan Lingayen Körfezi, bölgenin en belirgin şekilde suyla buluştuğu yerdir. Bölgenin kuzeyinde Luzon Boğazı vardır.
Ango nehri Lingayen ve Dagupan Şehri civarlarındaki geniş deltanın içinden geçerek Pangasinan'da Lingayen Körfezi'ne dökülür.
Turizm Merkezleri[değiştir | kaynağı değiştir]
Yüz Adalar Ulusal Parkı:Pangasinan'daki Lingayen Körfezinin küçük, el değmemiş ve balta girmemiş 123 adasıdır. Üç ada turisler için düzenlenmiştir.
Vigan kolonyal evleri: Vigan Şehri parke taşlı sokakları, İspanyol-stil evleri, geçmiş sömürgelerden kalan mimari kalıntılarla meşhurdur. Mestizo mahallesinde devrin tipik konaklarını bulunur. Onlar, o zamanların melez veya "karışık ırklı" ünlü Ilocano-Çin tüccar ailelerinindi.
Antik kiliseler: Bölgede, İspanyol yerlileri tarafından inşa edilen Katolik kiliseleri bulunur.
Limahong Kanalı Pangasinan'nın kuzeyinde büyük bir şöhrete sahip olan Çin Korsan Limahong Manila Bay'ın sahilindeki sömürgecileri tespiti için teşebbüste bulunduğunda İspanyol sömürgeciler tarafından kovalandı ve Çin Denizine doğru kaçarak Damalandan'da kanal kazdı. Bu kanal Limahong Kanalı olarak adlandırıldı.
Manleluag Kaynağı Ulusal Parkı: 1940'ta Ulusal Park olarak ilan edilen dağ parkı Malabobo'da Mangatarem'im 7 km yukarısındadır. Mangatarem Manila'dan 178 km. uzaklıktadır. Yazlık evleri ve yüzme havuzları vardır.
Tarih[değiştir | kaynağı değiştir]
Bölge I'e ilk gelenler eski çağlarda Malay göçmenleriydi. Negritolar bölgenin dar sahillerine, Tingguianlar iç tarafları, Ilocanolar kuzeyi, Pangasinanlar güneyi paylaştılar. Fakat bölgeye ilk gelenler Negritolardır.
İspanyollar Hristiyan misyonunu yaymak, idari kurumlar kontrol etmek ve yerli halkı Roma Katolikliği mezhebine döndürmek için 16. yüzyılda bölgeye geldiler. Bu günlerde Ilocos eyaletindeki Vigan Şehri Nueva Segovia'nın piskopos merkezi oldu. Kuzey kısımlardaki Proud Ilocanolar bu duruma çok çabuk meyletti. Bununla birlikte arta kalanlar İspanyollara karşı büyük bir kızgınlık içine girdi.
Göze çarpan isyanlardan en büyükleri 1764'te Pangasinanlı Andres Malong ve Palaris'in Diego Silang ve karısı Gabriela Silang'a karşı, diğeri 19. yüzyılda Basi Revolt'un yaptığı isyandır.
Bölge 1901'de American sömürgesine ve 1941'de Japon işgaline uğradı.
Filipinler Cumhuriyeti'nin bazı devlet başkanları: Elpidio Quirino, Ferdinand Marcos ve Fidel Ramos.
Cordiller Yönetim Bölgesi önceden Bölge I içindeydi ve şu eyaletleri vardı. Abra, Dağ Eyaleti ve Benguet. Ferdinand Marcos tarafından düzenlenene kadar Pangasinan Bölge I'in bir parçası değildi.
