Jean-Luc Godard

Jean-Luc Godard
Fransız sinema yönetmeni ve senarist, 1968
Doğum	3 Aralık 1930(1930-12-03) Paris, Fransa
Ölüm	13 Eylül 2022 (91 yaşında) Rolle, İsviçre
Meslek	Sinema yönetmeni, senarist ve sinema eleştirmeni
Etkin yıllar	1950-2022
Boy	1,70 m (5 ft 7 in)
Evlilik	Anna Karina (1961–67) Anne Wiazemsky (1967–79)
İmza

Jean-Luc Godard (3 Aralık 1930 - 13 Eylül 2022), Fransız ve İsviçreli film yönetmeni, senarist ve sinema eleştirmeniydi. Fransız Yeni Dalgası'nın en etkili isimlerinden birisidir.

1930 yılında İsviçre kökenli Fransız orta sınıf bir ailenin çocuğu olarak Paris'te doğdu. Babası kendine ait bir kliniği olan bir doktor, annesi ise İsviçre'nin tanınmış bankacı ailelerinden birisinin kızıydı. II. Dünya Savaşı sırasında İsviçre'de yaşadı, 1940'ların sonuna doğru ailesi boşanınca Godard, etnoloji (budunbilim) okumak için 1949 yılında Sorbonne Üniversitesi girdi. Bu zaman dilimi boyunca Cineclub ve Cinemateque'e katıldı. Godard Yeni Dalga Akımı'nı alevlendiren insan olarak bilinen Andre Bazin ile burada tanıştı.

"Nouvelle Vague" (Yeni Dalga), geleneksel Fransa sinema trendinden farklı bir sinema biçimini kullanan, belli bir fikir üzerinde birleşip buna göre film çeken genç bir yönetmen grubunun oluşturduğu bir akımdır. Yeni Dalga içinde sayılabilecek yönetmenler Jean-Luc Godard, François Truffaut, Jacques Rivette, Eric Rohmer ve Claude Chabrol'dür. 1959 yılında eşzamanlı olarak çektikleri filmlerde verdikleri mesaj bütününde aynıdır: "Herkes film yönetmeni olabilir."

Godard, Erich Rohmer ve Jacques Rivette ile "Cahiers du Cinéma"'yı çıkardı, aynı zamanda sinema ile ilgili makaleler de yazmaya başladı. Bir iki kısa film denemesinin ardından 1960 yılında ilk uzun metrajlı filmi Serseri Aşıklar'ın (A Bout de Souffle) çekimini tamamladı.

Godard, Truffaut ve Claude Lelouch ile beraber 68 protestolarına destek vermek için 18 Mayıs'ta Cannes Film Festivali'nin açılışını protesto ettiler. Hatta Godard basın mensuplarına dönerek:'' Ben sizlere öğrenciler için işçiler için dayanışma diyorum...sizlerse bana kamera açılarından ve yakın çekimlerden bahsediyorsunuz. Sizler gerizekalı mısınız'' demiştir.^[1]

Serseri Aşıklar (1960), Hafta sonu (1967), Bir Artı Bir (1968) bu dönemin ürünleridir. Bu dönemde Godard deneysel çalışmalar yapmış, o günlerin önde gelen felsefi görüşlerine özellikle varoluşçuluk üzerine inşa edilmiş sinema tezlerini göz önüne almıştır. Tüm bu deneyler (örneğin yeniden tanımlanan senaristlik, Bertolt Brecht teorisinin sinematik uygulanması, geleneksel montaj biçiminin reddedilmesi, kamera ve ses sisteminin deneysel olarak farklı biçimlerde kullanılması) modern sinemanın olasılıklarını genişletmiştir. Godard, bu dönemde filmlerinde iletişim kopukluğu içindeki modern insanın farklı yaşam biçimlerini, akıldışı sosyal sistemleri, politik tartışma ve olayları konu almıştır.

Godard o dönemde yükselen Maoculuk'tan etkilenmiş, burjuva sinema sistemi için film yapmayı reddetmiştir. Godard, dönemin Maoist öğrenci liderlerinden Jean-Pierre Gorin ile Dziga Vertov Grup'u kurarak, Gorin ile birlikte o dönemdeki siyasal görüşlerinin çerçevesini çizen bir dizi film çekmiştir. Bu dönem 'Dziga Vertov Stage' olarak adlandırılır ve 1969 yapımı Le Gai Savoir ile 1972 yapımı Tout Va Bien filmleri arasındaki zamanı içine alır. Grup ismini, sınıf çatışmasını analiz eden ve montajı devrimci bir biçimde kullanmaya çalışan ünlü Rus yönetmen Dziga Vertov'dan almaktadır.

Sonraki dönemde, Godard kendisini modern dünyadan ayırıp, Grenoble isimli küçük bir şehre yerleşti ve “Eşsiz bir politik filmin sadece kendi ailesine göstereceği bir film olacağı” inancı ile video çalışmalarına odaklandı. Bu dönem, Anne-Marie Miéville ile subjektif video çalışmaları yaptığı video prodüksiyon stüdyosu 'SonImage Film Company' ismine ithafen 'SonImage Dönemi' olarak adlandırılmaktadır. Godard dikkatini video yoluyla birçok insanla yaygın iletişim kurma imkânına verdi ve politik ideolojiden çok genel olayları ve insanların tecridini işledi.

1979 yılında Godard ticari sinema dünyasına tekrar geri dönmüştür. Bu dönemde çektiği filmlerin karakteristik özellikleri arasında bir uygunluk ve ortak payda bulmak kolay değildir. Godard bu dönemde yeni bir felsefi yaklaşımla farklı sinematik deneyler yapmaya, insan varoluşunun ve bazen de dinsel duyumun en derinlerine inmeye çabalamıştır. 2017 yılında yönetmen Michel Hazanavicius, Godard'ın Anne Wiazemsky ile 60'lı yıllarda ilişkilerini anlattığı 'Redoubtable' adında bir biyografi filmi çekti. Film Altın Palmiye için yarıştı. Godard ise filmi ''aptalca bir fikir'' olarak yorumladı.^[2]

13 Eylül 2022 tarihinde İsviçre'deki evinde öldüğü duyuruldu. Yönetmenin eşi Anne-Marie Mieville, Godard'ın Ötanazi yaptırdığını; bu yüzden İsviçre'ye yerleştiğini açıkladı.^[3]

• Opération 'Béton' (1954)
• Une femme coquette (1955)
• Charlotte et Véronique, ou Tous les garçons s'appellent Patrick (1959)
• Serseri Aşıklar (A Bout de Souffle), 1960
• Küçük Asker (Le Petit Soldat), 1960
• Kadın Kadındır (Une femme est une femme), 1961
• Hayatını Yaşamak (Vivre sa Vie), 1962
• Jandarmalar (Les Carabiniers), 1963
• Nefret (Le Mépris), 1963
• Çete (Bande a Part), 1964
• Evli Bir Kadın (Une Femme Mariée), 1964
• Alphaville, 1965
• Çılgın Pierrot (Pierrot le Fou),1965
• Erkek Dişi (Masculin Féminin), 1966
• Amerikan Malı (Made in USA), 1966
• Onun Hakkında Bildiğim İki Üç Şey (Deux ou trois choses que je sais d’elle), 1967

• Çinli Kız (La Chinoise), 1967
• Haftasonu (Weekend), 1967
• Şen Bilgi (Le Gai Savoir), 1968
• Diğerleri Gibi Bir Film (Une Film Comme les Autres), 1968
• Bir Artı Bir (One Plus One), 1968
• Bir Amerikan Filmi (One Amerikan Move), 1968
• İngiliz Sesleri (British Sounds), 1969
• Pravda, 1969
• Doğu Rüzgarları (Vents d’Est), 1969
• İtalya’daki Mücadeleler (Luttes en Italie), 1969
• Zafere Kadar (Jusqu’a la Vitoire), 1970
• Vladimir ve Rosa (Vladimir et Rosa), 1971
• Her şey Yolunda (Tout va bien), 1972
• Jane’e Mektup (Letter to Jane), 1972

• Burada ve Her yerde (Ici et Ailleurs), 1974
• İki Numara (Numéro Deux), 1975
• Nasıl Gidiyor? (Comment Ça Va?), 1976

• Altı Kere İki: İletişim Üzerine ve Altına(Six Fois Deux: Sur et Sous la Communication), 1976
• Dere Tepe Fransa/İki Çocuk (France Tour Détour/Deux Enfants), 1977-1978

• Kaçan Kurtulur – Hayat (Sauve Qui Peut – La Vie), 1979
• Çile (Passion), 1982
• Adı Carmen (Prenom Carmen), 1982
• Selam Meryem (Je Vous Salue Marie), 1983

• Çile Filminin Senaryosu (Scénario du Film Passion), 1982
• Freddy Bauche’a Mektup (Lettre a Freddy Bauche), 1982

• Grandeur et Décadence d’un Petit Commerce de Cinéma, 1986
• Meetin’ WA, 1987
• King Lear, 1987

• Soft and Hard: Conversation Between Two Friends on a Hard Subject, 1986
• Puissance de la parole, 1988
• On s’est tous défilé, 1988
• Histoire(s) du cinéma, 1988
• Le Rapport Darty, 1989
• L’Enfance de l’Art (How Are The Kids), 1990
• Bu süreç içindeki filmleri
  • Détective (Dedektif), 1984
  • Soigne ta Droite (Sağını Kolla),1987
  • Nouvelle Vague (Yeni Dalga), 1990
  • For Ever Mozart (Daima Mozart), 1996
  • Eloge de l’Amour (Aşka Övgü), 2001

• Jean-Luc Godard 21 Aralık 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., imdb

• Yeres, Artun (derleyen) (2004). "Göstermenin Sorumluluğu". İstanbul: Donkişot Yayınları. s. 171. ISBN 975-6511-25-7