Jeanne d'Arc

Vikipedi, özgür ansiklopedi

Jeanne d'Arc
15. yüzyıla ait bir minyatür (Fransa Ulusal Arşivleri, Paris)
DoğumJeanne d'Arc
06 Ocak 1412(1412-01-06)[1]
Domrémy-la-Pucelle, Bar Dükalığı, Fransa Krallığı[2]
VatandaşlıkFransa Krallığı
Ölüm30 Mayıs 1431 (19 yaşında)[3]
Rouen, Normandiya, Fransa Krallığı
Yortu30 Mayıs[3]
SimgeZırh, kılıç, sancak
DinHristiyan (Katolik Kilisesi)
MilliyetFransız
Jeanne d'Arc'ın arması

Jeanne d'Arc ([ʒanˈdaʁk]) (6 Ocak 1412 - 30 Mayıs 1431;[4] İngilizce: Joan of Arc, Türkçede bazen sadeleştirilerek Jan Dark şeklinde de yazılır), Orléans Kuşatmasındaki rolü ve Yüz Yıl Savaşları sırasında Fransa Kralı VII. Charles'ın taç giymesi konusundaki ısrarı nedeniyle Fransız ulusunun savunucusu olarak onurlandırılan Fransa'nın koruyucu azizesidir. İlahi rehberlik altında hareket ettiğini iddia ederek, cinsiyet rollerini aşan bir askeri lider oldu ve Fransa'nın kurtarıcısı olarak tanındı.

Joan, Fransa'nın kuzeydoğusundaki Domrémy'de mülk sahibi bir köylü ailenin çocuğu olarak dünyaya geldi. 1428'de Charles'a götürülmeyi talep etti ve daha sonra baş melek Mikail, Aziz Margaret ve Aziz Catherine'den gelen vizyonlarla Fransa'yı İngiliz egemenliğinden kurtarmasına yardım etmesi için yönlendirildiğini ifade etti. Onun bağlılığına ve saflığına ikna olan Charles, yaklaşık on yedi yaşındaki Joan'ı bir destek ordusunun parçası olarak Orléans Kuşatmasına gönderdi. Nisan 1429'da sancağını taşıyarak ve morali bozulmuş Fransız ordusuna umut vererek şehre ulaştı. Onun gelişinden dokuz gün sonra İngilizler kuşatmayı terk etti. Joan, Fransızları Loire Seferi sırasında İngilizleri agresif bir şekilde takip etmeye teşvik etti ve bu da Patay'da bir başka belirleyici zaferle sonuçlanarak Fransız ordusunun Reims'e karşı rakipsiz olarak ilerlemesinin yolunu açtı ve Charles, Joan'ın yanında Fransa Kralı olarak taç giydi. Bu zaferler Fransızların moralini yükseltti ve birkaç on yıl sonra Yüz Yıl Savaşları'ndaki nihai zaferin yolunu açtı.

Charles'ın taç giyme töreninden sonra Joan, Eylül 1429'daki başarısız Paris Kuşatmasına ve Kasım ayındaki başarısız La Charité Kuşatmasına katıldı. Bu yenilgilerdeki rolü sarayın ona olan inancını azalttı. 1430 başlarında Joan, İngilizlerin Fransız müttefiki Burgonyalılar tarafından kuşatılan Compiègne'i kurtarmak için gönüllülerden oluşan bir bölük organize etti. Kendisi 23 Mayıs'ta Burgonya birlikleri tarafından ele geçirildi. Başarısız bir şekilde kaçmaya çalıştıktan sonra Kasım ayında İngilizlere teslim edildi. Piskopos Pierre Cauchon tarafından, erkek kıyafetleri giyerek dine hakaret etmek, şeytani görülerle hareket etmek ve sözlerini ve eylemlerini kilisenin yargısına sunmayı reddetmek gibi sapkınlık suçlamalarıyla yargılandı. Suçlu ilan edildi ve 30 Mayıs 1431'de, yaklaşık on dokuz yaşındayken kazığa bağlanıp yakıldı.

1456 yılında, bir engizisyon mahkemesi Joan'ın davasını yeniden incelemiş ve kararın hile ve usul hataları nedeniyle bozulduğunu ilan ederek kararı bozmuştur. Joan bir şehit olarak saygı görmüş, Roma Katolik Kilisesi'nin itaatkâr bir kızı, erken dönem bir feminist, özgürlük ve bağımsızlık sembolü olarak görülmüştür. Fransız Devrimi'nden sonra Fransa'nın ulusal sembolü haline gelmiştir. Jeanne d'Arc 1920 yılında Roma Katolik Kilisesi tarafından kanonlaştırıldı ve iki yıl sonra Fransa'nın koruyucu azizlerinden biri ilan edildi. Edebiyat, müzik, resim, heykel ve tiyatro dahil olmak üzere çok sayıda kültürel eserde tasvir edilmiştir.

Fransa'nın kuzeydoğusundaki Meuse Irmağı'nın üzerinde bulunan Domrémy köyünde 5 çocuklu bir çiftçi ailesinin ortanca çocuğu olarak doğdu. Babası Jacques d'Arc, köyün en önde gelen çiftlik sahiplerinden biriydi.

12 yaşındayken Azize Katerina, St. Margearet ve St. Michael tarafından Fransa Kralı VII. Charles ile Yüz Yıl Savaşı esnasında İngiliz hakimiyeti altındaki Fransa'yı koruması için vizyonlar aldığı söylemiştir. Aldığı vizyonların sıklaşmasının sonucunda yaşadığı dönemde çok riskli bir karar olmasına rağmen 16 yaşında evinden ayrılmıştır. VII. Charles ile görüşmüş ve Poitiers'de din adamlarından oluşan kurulda bir takım sınavlardan geçtikten sonra kral tarafından verilen izinle Fransa Ordusu'nda Orleans Kuşatması'na katılıp İngilizlere karşı savaşmıştır. Bir dizi zaferli savaştan sonra 23 Mayıs 1431 tarihinde, Compiègne'de İngiliz hizipleri tarafından yakalanıp İngiliz yanlısı Beauvais Piskoposu Pierre Couchon'un başkanlığındaki bir engizisyon mahkemesinde erkek giysileri giyip savaşan ve gaipten sesler duyan bir kâfir olduğunu öne sürülerek henüz 19 yaşındayken 30 Mayıs 1431 tarihinde Rouen kentinde 10.000 kişinin toplandığı Vieux-Marchè meydanında diri diri yakılmıştır. Ölümünden 490 yıl sonra öldürme kararını veren aynı kilise tarafından azize ilan edilmiştir. Jeanne D'arc, Fransa'nın Koruyucu Azize' si ve Orleans Bakiresi olur. Ve St. Denis, St. Tours Martin, St. Louis, St. Michael, St. Remi, St. Petronilla, St. Radegund ve St. Lisieux Thérèse ile beraber önemli azizelerinden sayılır.

Ölmeden önce ve öldükten sonra adını korumak için görülmüş tüm mahkeme kayıtları bugün Fransa Millî Kütüphanesi'nde saklanmaktadır. Yaşadığı tarihteki diğer kişiler ile kıyaslandığında, hakkında en çok şey bilinen kişilerden biridir. Jan Dark bugün Fransa'nın en önemli azizelerinden ve kutsal ikonlarındandır. Hayatı edebiyatta ve sinemada yoğun şekilde konu edilmiştir.

Sinemada Jeanne d'Arc

[değiştir | kaynağı değiştir]
  • Jeanne d'Arc, (1899) Bilinen ilk Jeanne d'Arc uyarlaması.
  • 'The Passion Of Joan Of Arc', (1928) Fragman18 Ekim 2007 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
  • Victor Fleming, 'Joan of Arc', (1948)
  • Roberto Rossellini, 'Giovanna d'Arco al rogo', (1954)
  • 'Procès de Jeanne d'Arc', (1962)
  • 'Jeanne', (1994)
  • 'Jeanne d'Arc (İngilizce: The Messenger: The Story of Joan of Arc)', Fragman (1999)
  • "Kamikaze Kaitou Jeanne" adlı manga ve anime dizisinde Jeanne d'Arc'ın reankarnasyonu olan bir kızın hikâyesi ele alınmaktadır. Türkiye'de "Sevimli Hırsız" adı ile gösterime sunulmuştur.
  • "Fate/Zero adlı animede Gilles de Rais isimli karakterin ağzından duyduğumuz ve zamanında birlikte savaştıklarını öğrendiğimiz karakter." (2011)
  • "Drifters adlı animede karakter", (2016)
  • "Shingeki no Bahamut: Genesis" Animesinde bir karakter. (2014),
  • "Fate/Apocrypha" animesinde "Ruler" ismiyle gördük. (2017)

Ayrıca bakınız

[değiştir | kaynağı değiştir]
  1. ^ Pernoud, Régine. Joan of Arc By Herself and Her Witnesses (İngilizce). s. 98. Boulainvilliers tells of her birth in Domrémy, and it is he who gives us an exact date, which may be the true one, saying that she was born on the night of Epiphany, 6 January. 
  2. ^ "Chemainus Theatre Festival – The 2008 Season – Saint Joan – Joan of Arc Historical Timeline" (İngilizce). Chemainustheatrefestival.ca. 2 Haziran 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Kasım 2012. 
  3. ^ a b "Holy Days" (İngilizce). The Church of England. 25 Aralık 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Mart 2019. 
  4. ^ "Arşivlenmiş kopya". 9 Temmuz 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Ağustos 2012.