Jeholornis

Vikipedi, özgür ansiklopedi

Jeholornis
Yaşadığı dönem aralığı: 122-120 myö
Apsiyen-Albiyen 
Bir gence ait fosil örneği, J. prima (IVPP V13550), Çin Paleozooloji Müzesi
Biyolojik sınıflandırma Bu sınıflandırmayı düzenle
Âlem: Animalia
Şube: Chordata
Klad: Dinosauria
Klad: Saurischia
Klad: Theropoda
Klad: Avialae
Takım: Jeholornithiformes
Familya: Jeholornithidae
Cins: Jeholornis
Zhou & Zhang, 2002
Tip tür
Jeholornis prima
Zhou & Zhang, 2002
Diğer türleri
  • J. palmapenis O'Connor vd., 2012
  • J. curvipes Lefèvre vd., 2014
Sinonimler
?Shenzhouraptor Ji vd., 2002

Jeholornis ("Jehol kuşu" anlamına gelir), Çin'de Erken Kretase döneminde yaklaşık 122 ila 120 milyon yıl önce yaşamış bir avialan dinozor cinsidir. Jeholornis fosilleri ilk olarak Çin'in Hubei yaletindeki Jiufotang Formasyonu'nda (daha önce Jehol olarak da bilinen Rehe Eyaleti'nde) keşfedildi. Daha sonra daha yaşlı Yixian Formasyonu'nda ek örnekleri bulundu.[1]

Jeholornis'in uzun kuyrukları ve birkaç küçük dişi vardı ve yaklaşık olarak hindi büyüklüğündeydi,[2] bu da onu Geç Kretase'ye kadar bilinen en büyük avialanlardan biri haline getiririr. Beslenmesi sikad, mabet ağacı ve benzeri bitkilerin tohumlarını içeriyordu.

Modern bir insanla karşılaştırıldığında Jeholornis'in boyutu
Jeholornis'in restorasyonu

Kanatlarında tüy izleri sadece iki örnekte tanımlanmıştır: LPM 0193 (J. prima) ve SDM 20090109.1 (J. palmapenis). İlk örnek, uçuş tüylerinin bakışımsız (ve dolayısıyla modern uçan kuşlarda olduğu gibi aerodinamik) olduğunu ve önkol ve elin birleşiminden 21 santimetre kadar daha uzun olduğunu gösteriyor.[3] Bununla birlikte, yumuşak dokularda korunma çok zayıf olduğundan, uçuş tüylerinin kesin sayısı bilinen örneklerden belirlenemez.[4]

Sınıflandırma

[değiştir | kaynağı değiştir]

Wang ve meslektaşları (2020) tarafından dikkate alınan tüm geçerli jeholornithiform türlerin filogenetik çözümlemesinin sonuçları aşağıda gösterilmiştir:[5]

Avialae

Archaeopteryx lithographica

Archaeopteryx albersdoerferi

Alcmonavis

 Jeholornithiformes 

Jixiangornis

Jeholornis palmapenis

Shenzhouraptor sinensis

Kompsornis

Jeholornis prima

Jeholornis curvipes

Pygostylia

  1. ^ Li (2010). "Basal birds from China: a brief review". Chinese Birds. 1 (2): 83-96. doi:10.5122/cbirds.2010.0002. 
  2. ^ Holtz, Thomas R. Jr. (2008) Dinosaurs: The Most Complete, Up-to-Date Encyclopedia for Dinosaur Lovers of All Ages Supplementary Information 15 Haziran 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
  3. ^ Ji, Q., Ji, S., You, H., Zhang, J., Yuan, C., Ji, X., Li, J. and Li, Y (2002). "[Discovery of an avialae bird - Shenzhouraptor sinensis gen. et sp. nov - from China]." Geological Bulletin of China, 21(7): 363-369 + 2 plates [in Chinese with English abstract].
  4. ^ Zhou (2003). "Jeholornis compared to Archaeopteryx, with a new understanding of the earliest avian evolution". Naturwissenschaften. 90 (5): 220-225. doi:10.1007/s00114-003-0416-5. PMID 12743704. 
  5. ^ Wang, Xuri; Huang, Jiandong; Kundrát, Martin; Cau, Andrea; Liu, Xiaoyu; Wang, Yang; Ju, Shubin (1 Eylül 2020). "A new jeholornithiform exhibits the earliest appearance of the fused sternum and pelvis in the evolution of avialan dinosaurs". Journal of Asian Earth Sciences (İngilizce). 199: 104401. doi:10.1016/j.jseaes.2020.104401. ISSN 1367-9120.