Lazzaro Spallanzani

Lazzaro Spallanzani
Lazzaro Spallanzani
Doğum	12 Ocak 1729(1729-01-12)[1] Scandiano, Modena ve Reggio Dükalığı
Ölüm	11 Şubat 1799 (70 yaşında) Pavia, Birinci Fransız Cumhuriyeti
Milliyet	İtalyan
Mezun olduğu okul(lar)	Bologna Üniversitesi
Tanınma nedeni	Sindirim Hayvan döllenmesi Kendiliğinden oluşumun itibarsızlaştırılması Hayvan ekolokasyonu
Kariyeri
Dalı	Biyoloji
Çalıştığı kurumlar	Modena ve Reggio Emilia Üniversitesi Pavia Üniversitesi Padova Üniversitesi

Lazzaro Spallanzani ya da Abbe Lazzaro Spallanzani (10 Ocak 1729 - 12 Şubat 1799), biogenesis konusunda yapmış olduğu araştırmalarla Louis Pasteur’ün buluşlarına giden yolu açan İtalyan biyolog ve Katolik rahip.

Hayatı[değiştir | kaynağı değiştir]

Scandiano, İtalya’da doğdu (günümüzde Reggio Emilia) ve Pavia, İtalya’da öldü. Spallanzani Cizvit Kolej’inde eğitim gördü ve Bologna Üniversitesi’nde daha sonra yarıda kesip bilimsel araştırmalara başlayacağı hukuk eğitimine başladı.

Spallanzani, 1768’de hücresel yaşamın kendiliğinden oluşumu hakkındaki kuramı üzerinde çalışmaya başladı. Yaptığı deney mikropların havadan geldiğini ve kaynatma ile öldürülebileceklerini gösterdi. Bu çalışma daha sonra Pasteur’un çalışmalarına ilham verecekti.

Erkek bir köpekten aldığı spermle bir dişi köpeği döllemiş ve ilk yapay dölütü üretmiştir. Zamanının ilginç teorilerinden olan 'Kendiliğinden Oluşum Teorisi'ni yıkmaya çalışmış, ancak kabul görmemiştir. Çünkü suyun içinde kendiliğinden oluştuğu düşünülen, ancak açık havadan dolayı suyun içine sızan bakterilerin girmesini önlemek için kabı hava almayacak şekilde kapatmış, böylece bakterilerin dışarıdan girmesini önlemiştir. Ancak bakterileri boğduğu düşünüldüğü için kabul görmemiştir. Ardılı Pasteur, bakterilerin dışarıdan giremeyeceği ama havanın dışarıdan girebileceği bir düzenek kurup, bu teoriyi yıkarak Spallanzani'nin hayalini gerçekleştirmiştir.

Notlar[değiştir | kaynağı değiştir]

Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]

Genel[değiştir | kaynağı değiştir]

• Paul de Kruif, Microbe Hunters (2002 reprint) 978-0-15-602777-9; de Kruif, Paul (1926). "II Spallanzani: Microbes Must Have Parents!". Microbe Hunters. Blue Ribbon Books. New York: Harcourt Brace & Company Inc. ss. 25-56. Erişim tarihi: 14 Ekim 2020. 
• Nordenskiöld, E. P. 1935 [Spallanzani, L.] Hist. of Biol. 247-248
• Rostand, J. 1997, Lazzaro Spallanzani e le origini della biologia sperimentale, Torino, Einaudi.
• Prestes, Maria Elice Brzezinski; Faria, Frederico Felipe de Almeida (December 2011). "Lazzaro Spallanzani e os fósseis: das observações em viagens naturalísticas ao ensino de história natural" [Lazzaro Spallanzani and fossils: from a naturalist's travel observations to the teaching of natural history]. História, Ciências, Saúde-Manguinhos (Portekizce). 18 (4): 1005-1020. doi:10.1590/s0104-59702011000400003 . PMID 22281956. 

Böceklerle ilgili çalışmaları[değiştir | kaynağı değiştir]

• Conci, Cesare; Poggi, Roberto (1996). "Iconography of Italian Entomologists, with essential biographical data". Memorie della Società entomologica italiana. 75: 159-382. OCLC 889566579. 
• Gibelli, V. 1971 L. Spallanzani. Pavia.
• Lhoste, J. 1987 Les entomologistes français. 1750-1950. INRA (Institut National de la Recherche Agronomique), Paris.
• Osborn, H. 1946 Fragments of Entomological History Including Some Personal Recollections of Men and Events. Columbus, Ohio, Published by the Author.
• Osborn, H. 1952 A Brief History of Entomology Including Time of Demosthenes and Aristotle to Modern Times with over Five Hundred Portraits.Columbus, Ohio, The Spahr & Glenn Company.

Dış bağlantılar[değiştir | kaynağı değiştir]

Wikimedia Commons'ta Lazzaro Spallanzani ile ilgili ortam dosyaları bulunmaktadır.

• Biography at the Catholic Encyclopedia 6 Mayıs 2008 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
• Biography at the 1911 Encyclopedia Britannica