Mobil işletim sistemi

Vikipedi, özgür ansiklopedi

Mobil işletim sistemi; akıllı telefon, tablet gibi mobil elektronik aygıtlarda kullanılan sistemlerdir.

Zaman çizelgesi[değiştir | kaynağı değiştir]

Mobil işletim sistemi, cep telefonları ve akıllı telefonların gelişiminde bir dönüm noktasıdır.

Başlıca mobil işletim sistemleri[değiştir | kaynağı değiştir]

Android[değiştir | kaynağı değiştir]

Google Android
  • 1.0 : (API Level 1)
  • 1.1 – Alpha : (API Level 2)
  • 1.2 – Beta
  • 1.5 – Cupcake : (API Level 3)
  • 1.6 – Donut : (API Level 4)
  • 2.0 – Eclair : (API Level 5)
  • 2.0.1 – Eclair : (API Level 6)
  • 2.1 – Eclair : (API Level 7)
  • 2.2.x – Frozen Yogurt ("Froyo") : (API Level 8)
  • 2.3 – Ginger Bread (Minor UI Tweak): (API Level 9)
  • 2.3.3 – Ginger Bread: (API Level 10)
  • 3.0 – Honeycomb (Major UI revamp): (API Level 11)
  • 3.1 – Honeycomb: (API Level 12)
  • 3.2 – Honeycomb: (API Level 13)
  • 4.0 – Ice Cream Sandwich (Minor UI Tweak): (API Level 14)
  • 4.0.3 – Ice Cream Sandwich: (API Level 15)
  • 4.1 – Jelly Bean: (API Level 16)
  • 4.2 – Jelly Bean: (API Level 17)
  • 4.3 – Jelly Bean: (API Level 18)
  • 4.4.4 – KitKat: (API Level 19)
  • 5.0, 5.0.1, 5.0.2 – Lollipop (Major UI revamp) : (API Level 21)
  • 5.1, 5.1.1 – Lollipop : (API Level 22)
  • 6.0 & 6.0.1 – Marshmallow: (API Level 23)
  • 7.0 – Nougat: (API Level 24)
  • 7.1.1 – Nougat: (API Level 25)
  • 8.0 – Oreo: (API Level 26)
  • 8.1 – Oreo: (API Level 27)
  • 9.0 – Pie: (API Level 28)
  • 10
  • (API level 29)

iOS[değiştir | kaynağı değiştir]

  • iPhone OS 1.x
  • iPhone OS 2.x
  • iPhone OS 3.x
  • iOS 4.x
  • iOS 5.x
  • iOS 6.x
  • iOS 7.x (Major UI revamp)
  • iOS 8.x
  • iOS 9.x
  • iOS 10.x
  • iOS 11.x
  • iOS 12.x
  • iOS 13.x
  • iOS 14.x
  • iOS 15.x
  • iOS 16.x

Windows Phone[değiştir | kaynağı değiştir]

  • Windows Phone 7
  • Windows Phone 7.5
  • Windows Phone 7.8
  • Windows Phone 8
  • Windows Phone 8.1
  • Windows 10 Mobile

BlackBerry OS[değiştir | kaynağı değiştir]

  • BlackBerry 10.0
  • BlackBerry 10.1
  • BlackBerry 10.2
  • BlackBerry 10.3 (Major UI revamp)
  • BlackBerry 10.4 (Developing, expected to release by 2016)

Pazar payı[değiştir | kaynağı değiştir]

2015'te 1 milyar akıllı telefon olan Dünyada MOS pazar payının % 80.7'si Android'e, % 17.7'si iOS'a, % 1.1'i Windows Phone'a, % 0.2'si ise BlackBerry OS'a aittir.

Gartner: World-wide smartphone sales (thousands of units)
Quarter Windows Mobile[4] RIM Symbian[5] iOS Android[6] Bada Windows Phone[7] Other Total Smartphones Total Phones
2015 Q4[8] - 906.9 - 71,526 325,394 - 4,395 887.3 403,109.4 n/a
2015 Q3[9] - 977 - 46,062 298,797 - 5,874 1,133.6 352,844 477,898.8
2015 Q2[10] - 1,153 - 48,086 271,010 - 8,198 1,229 329,676.4 445,758.8
2015 Q1[11] - 1,325 - 60,177 265,012 - 8,271 1,268 336,054 460,261
2014 Q4[12] - 1,734 - 74,832 279,058 - 10,425 1,286.9 367,334.4 n/a
2014 Q3[13] - 2,420 - 38,187 254,354 - 9,033 1,310.2 305,384 461,064
2014 Q2[10] - 2,044 - 35,345 243,484 - 8,095 2,044 290,384.4 444,190.4
2014 Q1[11] - 1,714 - 43,062 227,549 - 7,580 1,371 281,637 448,966
2013 Q4[14] - 1,807 - 50,224 219,613 - 8,534 1,994 282,171 490,342
2013 Q3[15] - 4,401 458 30,330 205,023 633 8,912 475 250,232 455,642
2013 Q2[16] - 6,180 631 31,900 177,898 838 7,408 472 225,326 435,158
2013 Q1[17] - 6,219 1,349 38,332 156,186 1,371 5,989 600 210,046 425,822
2012 Q4[18] - 7,333 2,569 43,457 144,720 2,684 6,186 713 207,662 472,076
2012 Q3[19] - 8,947 4,405 23,550 122,480 5,055 4,058 684 169,179 427,730
2012 Q2[20] - 7,991 9,072 28,935 98,529 4,209 4,087 863 153,686 419,008
2012 Q1[21] - 9,939 12,467 33,121 81,067 3,842 2,713 1,243 144,392 419,108
2011 Q4[22] - 13,185 17,458 35,456 75,906 3,111 2,759 1,167 149,042 476,555
2011 Q3[23] - 12,701 19,500 17,295 60,490 2,479 1,702 1,018 115,185 440,502
2011 Q2[24] - 12,652 23,853 19,629 46,776 2,056 1,724 1,051 107,740 428,661
2011 Q1[21][25] 982 13,004 27,599 16,883 36,350 1,862 1,600 1,495 99,775 427,846
2010 Q4[22] 3,419 14,762 32,642 16,011 30,801 2,027 0 1,488 101,150 452,037
2010 Q3[23] 2,204 12,508 29,480 13,484 20,544 921 - 1,991 81,133 417,086
2010 Q2[24] 3,059 11,629 25,387 8,743 10,653 577 - 2,011 62,058 367,987
2010 Q1[25] 3,696 10,753 24,068 8,360 5,227 - - 2,403 54,506 359,605
2009 Q4[26] 4,203 10,508 23,857 8,676 4,043 - - 2,517 53,804 347,103
2009 Q3[27] 3,260 8,523 18,315 7,040 1,425 - - 2,531 41,093 308,895
2009 Q2[28] 3,830 7,782 20,881 5,325 756 - - 2,398 40,972 286,122
2009 Q1[29] 3,739 7,534 17,825 3,848 575 - - 2,986 36,507 269,120
2008 Q4[30] 4,714 7,443 17,949 4,079 639 - - 3,319 38,143 314,708
2008 Q3[31] 4,053 5,800 18,179 4,720 0 - - 3,763 36,515 308,532
2008 Q2[32] 3,874 5,594 18,405 893 - - - 3,456 32,221 304,722
2008 Q1[30] 3,858 4,312 18,400 1,726 - - - 4,113 32,408 294,283
2007 Q4[30] 4,374 4,025 22,903 1,928 - - - 3,536 36,766 330,055
2007 Q3[31] 4,180 3,192 20,664 1,104 - - - 3,612 32,752 291,142
2007 Q2[32] 3,212 2,471 18,273 270 - - - 3,628 27,855 272,604
2007 Q1[30] 2,931 2,080 15,844 - - - - 4,087 24,943 259,039
Gartner: World-wide smartphone sales (% of smartphones / % of all phones)
Year Windows Mobile RIM Symbian iOS Android Bada Windows Phone Other Smartphones Total Smartphones
2015 H1 - %0,37 / %0,27 - %16,26 / %11,95 %80,52 / %59,16 - %2,47 / %1,82 %0,38 / %0,28 %100,0 / %73,48
2014[33] - %0,6 / %0,4 - %15,4 / %10,2 %80,7 / %53,4 - %2,8 / %1,9 %0,5 / %0,3 %100,0 / %66,2
2013[34] - %1,9 / %1,0 - %15,6 / %8,3 %78,4 / %42,0 - %3,2 / %1,7 %0,9 / %0,5 %100,0 / %57,6
2012[34] - %5,0 / %2,0 - %19,1 / %7,4 %66,4 / %25,9 - %2,5 / %1,0 %6,9 / %2,7 %100,0 / %38,9
2011 Yok
2010[35] - %16,0 / %3,0 %37,6 / %7,0 %15,7 / %2,9 %22,7 / %4,2 - %4,2 / %0,8 %3,8 / %0,7 %100,0 / %18,6
2009[35] %8,7 / %1,2 %19,9 / %2,8 %46,9 / %6,7 %14,4 / %2,1 %3,9 / %0,6 - - %6,1 / %0,9 %100,0 / %14,2
2008[36] %11,8 / %1,3 %16,6 / %1,9 %52,4 / %6,0 %8,2 / %0,9 %0,5 / %0,1 - - %10,5 / %1,2 %100,0 / %11,4
2007[37] %12,0 / %1,3 %9,6 / %1,0 %63,5 / %6,7 %2,7 / %0,3 - - - %12,1 / %1,3 %100,0 / %10,6
See table below for source data
IDC: World-wide smartphone shipments (millions of units; % of smartphones)
Quarter Android[6] Android iOS iOS Symbian[5] Symbian BlackBerry OS BlackBerry Linux[38] Linux Windows Phone Windows Phone Other Other Total
2015 Q2[39] 282.76 %82,80 47.3 %13,9 - %0,00 1.02 %0,30 - %0,00 8.8 %2,60 1.37 %0,40 341.5
2015 Q1[40] 260.8 %78,00 61.2 %18,30 - %0,00 1.00 %0,30 - %0,00 9.03 %2,70 2.34 %0,70 334.4
2014 Q4[41] 289.1 %76,58 74.5 %19,74 - %0,00 1.40 %0,37 - %0,00 10.70 %2,83 1.80 %0,48 377.5
2014 Q3[42] 283.0 %84,48 39.2 %11,70 - %0,00 1.68 %0,50 - %0,00 9.72 %2,90 2.00 %0,60 335.0
2014 Q2[43] 255.3 %84,73 35.2 %11,68 - %0,00 1.5 %0,50 - %0,00 7.4 %2,46 1.9 %0,63 301.3
2014 Q1[44] 234.1 %81,20 43.8 %15,20 - %0,00 1.4 %0,50 - %0,00 7.2 %2,50 2.0 %0,70 288.3
2013 Q4[45] 226.1 %78,07 51.0 %17,61 - %0,00 1.7 %0,59 - %0,00 8.8 %3,04 2.0 %0,69 289.6
2013 Q3[46] 211.6 %81,04 33.8 %12,95 - %0,00 4.5 %1,72 - %0,00 9.5 %3,64 1.7 %0,65 261.1
2013 Q2[47] 187.4 %79,27 31.2 %13,20 0.5 %0,21 6.8 %2,88 1.8 %0,76 8.7 %3,68 0.0 %0,00 236.4
2013 Q1[48] 162.1 %74,98 37.4 %17,30 1.2 %0,56 6.3 %2,91 2.1 %0,97 7.0 %3,24 0.1 %0,05 216.2
2012 Q4[49] 159.8 %70,15 47.8 %20,98 2.7 %1,19 7.4 %3,25 3.8 %1,67 6.0 %2,63 0.3 %0,13 227.8
2012 Q3[50] 136.0 %75,10 26.9 %14,85 4.1 %2,26 7.7 %4,25 2.8 %1,55 3.6 %1,99 0.0 %0,00 181.1
2012 Q2[51] 104.8 %68,05 26.0 %16,88 6.8 %4,42 7.4 %4,81 3.5 %2,27 5.4 %3,51 0.1 %0,06 154.0
2012 Q1[52] 89.9 %59,03 35.1 %23,05 10.4 %6,83 9.7 %6,37 3.5 %2,30 3.3 %2,17 0.4 %0,26 152.3
2011 Q4[49] 83.4 %52,85 36.3 %23,00 18.3 %11,60 12.8 %8,11 3.8 %2,41 2.4 %1,52 0.8 %0,51 157.8
2011 Q3[50] 67.7 %57,32 16.3 %13,80 17.3 %14,65 11.3 %9,57 3.9 %3,30 1.4 %1,19 0.1 %0,08 118.1
2011 Q2[51] 50.8 %46,86 20.4 %18,82 18.3 %16,88 12.5 %11,53 3.3 %3,04 2.5 %2,31 0.6 %0,55 108.4
2011 Q1[52] 36.7 %36,12 18.6 %18,31 26.4 %25,98 13.8 %13,58 3.2 %3,15 2.6 %2,56 0.3 %0,30 101.6

Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]

  1. ^ Jobs, Steve (19 Ocak 2007). Macworld San Francisco 2007 Keynote Address. San Francisco: Apple, Inc. 22 Aralık 2010 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Haziran 2016. 
  2. ^ Helft, Miguel (5 Kasım 2007). "Google Enters the Wireless World". New York Times. 10 Kasım 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Eylül 2011. 
  3. ^ "Ubuntu phone OS announced, first devices shipping in early 2014". 5 Kasım 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Haziran 2016. 
  4. ^ 2010 Q4 contains insignificant part of Windows Phone devices
  5. ^ a b not including low cost devices
  6. ^ a b including low cost devices
  7. ^ 2011 Q2 and the more contains insignificant part of Windows Mobile devices
  8. ^ "Gartner Smart Phone Marketshare 2015 Q4". Gartner, Inc. 12 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Kasım 2015. 
  9. ^ "Gartner Smart Phone Marketshare 2015 Q3". Gartner, Inc. 24 Nisan 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Kasım 2015. 
  10. ^ a b "Gartner Smart Phone Marketshare 2015 Q2". Gartner, Inc. 23 Kasım 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Ağustos 2015. 
  11. ^ a b "Gartner Smart Phone Marketshare 2015 Q1". Gartner, Inc. 23 Nisan 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Haziran 2015. 
  12. ^ "Gartner Smart Phone Marketshare 2014 Q4". Gartner, Inc. 12 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Aralık 2014. 
  13. ^ "Gartner Smart Phone Marketshare 2014 Q3". Gartner, Inc. 8 Kasım 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Aralık 2014. 
  14. ^ "Gartner Smart Phone Marketshare 2013 Q4". Gartner, Inc. 28 Ekim 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Ocak 2014. 
  15. ^ "Gartner Smart Phone Marketshare 2013 Q3". Gartner, Inc. 17 Kasım 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Kasım 2013. 
  16. ^ "Gartner Smart Phone Marketshare 2013 Q2". Gartner, Inc. 24 Nisan 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Ağustos 2013. 
  17. ^ "Gartner Smart Phone Marketshare 2013 Q1". Gartner, Inc. 23 Kasım 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Mayıs 2013. 
  18. ^ "Gartner Smart Phone Marketshare 2012 Q4". Gartner, Inc. 21 Mayıs 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Şubat 2013. 
  19. ^ "Gartner Smart Phone Marketshare 2012 Q3". Gartner, Inc. 28 Ocak 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Kasım 2012. 
  20. ^ "Gartner Smart Phone Marketshare 2012 Q2". Gartner, Inc. 28 Ocak 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Ağustos 2012. 
  21. ^ a b "Gartner Smart Phone Marketshare 2012 Q1". Gartner, Inc. 28 Ocak 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Mayıs 2012. 
  22. ^ a b "Gartner Smart Phone Marketshare 2011 Q4". Gartner, Inc. 28 Ocak 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Mayıs 2012. 
  23. ^ a b "Gartner Smart Phone Marketshare 2011 Q3". Gartner, Inc. 28 Ocak 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Mayıs 2012. 
  24. ^ a b "Gartner Smart Phone Marketshare 2011 Q2". Gartner, Inc. 28 Ocak 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Mayıs 2012. 
  25. ^ a b "Gartner Smart Phone Marketshare 2011 Q1". Gartner, Inc. 28 Ocak 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Mayıs 2012. 
  26. ^ "Gartner Smart Phone Marketshare 2010 Q4". Gartner, Inc. 28 Ocak 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Mayıs 2012. 
  27. ^ "Gartner Smart Phone Marketshare 2010 Q3". Gartner, Inc. 28 Ocak 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Mayıs 2012. 
  28. ^ "Gartner Smart Phone Marketshare 2010 Q2". Gartner, Inc. 28 Ocak 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Mayıs 2012. 
  29. ^ "Gartner Smart Phone Marketshare 2010 Q1". Gartner, Inc. 28 Ocak 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Mayıs 2012. 
  30. ^ a b c d "Gartner Smart Phone Marketshare 2008 Q4". Gartner, Inc. 28 Ocak 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Mayıs 2012. 
  31. ^ a b "Gartner Smart Phone Marketshare 2008 Q3". Gartner, Inc. 14 Kasım 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Mayıs 2012. 
  32. ^ a b "Gartner Smart Phone Marketshare 2008 Q2". Gartner, Inc. 28 Ekim 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Mayıs 2012. 
  33. ^ "Gartner Smart Phone Marketshare 2014". Gartner, Inc. 2 Kasım 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Mart 2015. 
  34. ^ a b "Gartner Smart Phone Marketshare 2013". Gartner, Inc. 28 Ekim 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Haziran 2015. 
  35. ^ a b "Gartner Smart Phone Marketshare 2010". Gartner, Inc. 15 Nisan 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Haziran 2015. 
  36. ^ "Gartner Smart Phone Marketshare 2009". Gartner, Inc. 15 Nisan 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Haziran 2015. 
  37. ^ "Gartner Smart Phone Marketshare 2008". Gartner, Inc. 7 Kasım 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Haziran 2015. 
  38. ^ including Bada OS
  39. ^ "Smartphone OS Market Share, Q2 2015". idc.com. 29 Ekim 2015. 27 Kasım 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Ekim 2015. 
  40. ^ "Smartphone OS Market Share, Q1 2015". idc.com. 25 Ağustos 2015. 27 Kasım 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Ağustos 2015. 
  41. ^ "Smartphone OS Market Share, Q4 2014". idc.com. 24 Şubat 2015. 27 Kasım 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Şubat 2015. 
  42. ^ "Smartphone OS Market Share, Q3 2014". idc.com. 21 Aralık 2014. 27 Kasım 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Aralık 2014. 
  43. ^ "Smartphone OS Market Share, Q2 2014". idc.com. 14 Ağustos 2014. 19 Ocak 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Ağustos 2014. 
  44. ^ "Smartphone OS Market Share, Q1 2014". idc.com. 29 Haziran 2014. 27 Kasım 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Haziran 2014. 
  45. ^ "Android and iOS Continue to Dominate the Worldwide Smartphone Market with Android Shipments Just Shy of 800 Million in 2013, - prUS24676414". idc.com. 12 Ocak 2014. 12 Temmuz 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Ocak 2014. 
  46. ^ "Android Pushes Past 80% Market Share While Windows Phone Shipments Leap %156,0 Year Over Year in the Third Quarter, - prUS24442013". idc.com. 12 Kasım 2013. 29 Mart 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Kasım 2013. 
  47. ^ "Apple Cedes Market Share in Smartphone Operating System Market as Android Surges and Windows Phone Gains, According to IDC - prUS24257413". Idc.com. 7 Ağustos 2013. 4 Şubat 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Ağustos 2013. 
  48. ^ "Android and iOS Combine for %92,3 of All Smartphone Operating System Shipments in the First Quarter While Windows Phone Leapfrogs BlackBerry, According to IDC - prUS24108913". Idc.com. 16 Mayıs 2013. 4 Eylül 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Haziran 2013. 
  49. ^ a b "Android and iOS Combine for %91,1 of the Worldwide Smartphone OS Market in 4Q12 and %87,6 for the Year, According to IDC - prUS23946013". Idc.com. 14 Şubat 2013. 5 Temmuz 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Haziran 2013. 
  50. ^ a b "Android Marks Fourth Anniversary Since Launch with %75,0 Market Share in Third Quarter, According to IDC - prUS23771812". Idc.com. 1 Kasım 2012. 11 Nisan 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Haziran 2013. 
  51. ^ a b "Android and iOS Surge to New Smartphone OS Record in Second Quarter, According to IDC - prUS23638712". Idc.com. 8 Ağustos 2012. 2 Ocak 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Haziran 2013. 
  52. ^ a b Android- and iOS-Powered Smartphones Expand Their Share of the Market in the First Quarter, According to IDC \u2013 prUS23503312 5 Kasım 2013 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.. Idc.com (2012-05-24). Retrieved on 2012-07-03.