Nitrozilsülfürik asit
Vikipedi, özgür ansiklopedi
 | |
 | |
Diğer adlar Nitrosonyum bisülfat | |
| Tanımlayıcılar | |
|---|---|
3D model (JSmol) | |
| ChemSpider | |
| ECHA InfoCard | 100.029.058 |
PubChem CID | |
CompTox Bilgi Panosu (EPA) | |
| |
| Özellikler | |
| Molekül formülü | HNO5S |
| Molekül kütlesi | 127.08 g/mol |
| Görünüm | Soluk sarı kristal |
| Yoğunluk | 1.612 g/mL (%40 sülfürik asit çözeltisinde) |
| Erime noktası | 70 °C (158 °F |
| Kaynama noktası | Ayrışır |
| Çözünürlük (su içinde) | Ayrışır |
| Çözünürlük | H2SO4 içinde ayrışır |
| Tehlikeler | |
| İş sağlığı ve güvenliği (OHS/OSH): | |
| Ana tehlikeler | Oksitleyici |
| Aksi belirtilmediği sürece madde verileri, Standart sıcaklık ve basınç koşullarında belirtilir (25 °C [77 °F], 100 kPa). | |
| Bilgi kutusu kaynakları | |
Nitrozilsülfürik asit, NOHSO4 formülüne sahip bir kimyasal bileşiktir. Endüstriyel olarak kaprolaktam üretiminde kullanılan renksiz bir katıdır.[1] Daha önce sülfürik asit üretmek için öncü oda işleminin bir parçasıydı. Bileşik, sülfürik asit ve nitröz asidin karışık anhidritidir.
Organik kimyada, nitrozlama için bir reaktif olarak, bir diazotize edici ajan olarak ve bir oksitleyici ajan olarak kullanılır.[2]
Sentezi ve tepkimeler[değiştir | kaynağı değiştir]
Tipik bir prosedür sodyum nitritin soğuk sülfürik asit içinde çözülmesini gerektirir:[3][4]
- HNO2 + H2SO4 → NOHSO4 + H2O
Ayrıca nitrik asit ve sülfür dioksit reaksiyonu ile hazırlanabilir.[5]
NOHSO4 organik kimyada aminlerden diazonyum tuzları hazırlamak için, örneğin Sandmeyer reaksiyonunda kullanılır. İlgili NO-dağıtım reaktifleri arasında nitrosonyum tetrafloroborat ([NO]BF4) ve nitrozil klorür yer alır.
Güvenlik[değiştir | kaynağı değiştir]
Nitrozilsülfürik asit tehlikeli bir maddedir ve önlemler belirtilir.[2]
Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]
- ^ Ritz, J.; Fuchs, H.; Kieczka, H.; Moran, W. C. (2002). "Caprolactam". Ullmann's Encyclopedia of Industrial Chemistry. Ullmann's Encyclopedia of Industrial Chemistry. Weinheim: Wiley-VCH. doi:10.1002/14356007.a05_031. ISBN 978-3527306732.
- ^ a b George A. Olah, G. K. Surya Prakash, Qi Wang, Xing-Ya Li (2001). Nitrosylsulfuric Acid. E-EROS Encyclopedia of Reagents for Organic Synthesis. doi:10.1002/047084289X.rn060. ISBN 978-0471936237.
- ^ Hodgson, H. H.; Mahadevan, A. P.; Ward, E. R. (1955). "1,4-Dinitronaphthalene" 9 Haziran 2019 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.. Organic Syntheses.; Collective Volume, 3, p. 341 (diazodization followed by treatment with nitrite)
- ^ Sandin, R. B.; Cairns, T. L. (1943). "1,2,3-Triiodo-5-nitrobenzene" 5 Haziran 2019 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.. Organic Syntheses.; Collective Volume, 2, p. 604 (diazodization followed by treatment with iodide)
- ^ Coleman, G. H.; Lillis, G. A.; Goheen, G. E. (1939). Nitrosyl Chloride. Inorganic Syntheses. 1. pp. 55–59. doi:10.1002/9780470132326.ch20. ISBN 9780470132326. This procedure generates the nitrosylsulfuric acid as an intermediate en route to NOCl.