Sultan Ali

Vikipedi, özgür ansiklopedi

Sultan Ali
Safevi Tarikatı Şeyhi
Görev süresi
1488-1494
Yerine geldiği Şeyh Haydar
Yerine gelen I. İsmail
Kişisel bilgiler
Ölüm 1494
Erdebil, Akkoyunlu Devleti
İlişkiler Şeyh Haydar (babası)
Alemşah Halime Begüm (annesi)
Dini Kızılbaş

Sultan Ali (d. (?) - ö. 1494, Erdebil), Safevi Tarikatı şeyhidir. Şah İsmail'in abisidir.

Hayatı[değiştir | kaynağı değiştir]

Babası Safevi Tarikatı şeyhi Şeyh Haydar, annesi Akkoyunlu hükümdarı Uzun Hasan'ın kızı Alemşah Halime Begüm'dür. Babası Şeyh Haydar'ın 1488 yılında Akkoyunlu ordusu ile yaptığı savaşta öldürülmesi sonucu Safevi Tarikatı şeyhi olmuştur. Kızılbaşların Sultan Ali'nin etrafından toplanmasından korkan Akkoyunlu hükümdarı Sultan Yakub, Erdebil'de Sultan Ali ve kardeşleri İbrahim ile İsmail'i tutuklatarak anneleriyle beraber Fars Eyaleti'ne göndermiş ve İstahr kalesine hapsettirmiştir.[1]

Sultan Yakub'un ölümünden sonra Akkoyunlu Devleti'nde taht kavgası başlamıştır. Baysungur'un tahta çıkarılmasına karşı çıkan Rüstem Bey ordusunu güçlendirmek amacıyla Kızılbaşları safına çekmek için Sultan Ali ve kardeşlerini serbest bırakarak Erdebil'e dönmelerine izin vermiştir. Bu durum Kızılbaşlar arasında büyük coşkuya neden olmuş ve Kızılbaşlar zaman kaybetmeden Erdebil'e gelmeye başlamışlardır. Rüstem Bey, Sultan Ali'yi Tebriz'e davet ederek Kızılbaşlar ile beraber Baysungur ile yapılacak savaşa katılmasını istemiştir. Sultan Ali Kızılbaş müritleri ile savaşa katılarak Baysungur'un öldürülmesi sağlamıştır. Sultan Ali bu başarıdan sonra kalabalık bir taraftar kitlesinin karşıladığı Erdebil'e muzaffer kumandan edasıyla dönmüştür. Bu güç gösterisi Rüstem Bey'i korkutmuş ve tekrar Sultan Ali ile kardeşlerini Tebriz'e getirterek göz hapsinde tutmuştur. Yasaklamasına rağmen Kızılbaşlar ile Sultan Ali'nin görüşmesi devam edince Rüstem Bey Sultan Ali'yi öldürtmeye karar vermiştir. Sultan Ali durumdan haberdar edilince tarikat şeyhliğinin simgesi olan tacını kardeşi İsmail'in başına koyarak İsmail ile İbrahim'i gizlice Erdebil'e göndermiş[1] ve ardından 1494 yılında Erdebil civarında yapılan savaşta Sultan Ali öldürülmüştür.[2] Naaşı Erdebil'e getirilerek atalarının mezarlığına defnedilmiştir.

Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]

  1. ^ a b Tufan Gündüz, Son Kızılbaş Şah İsmail, 5. baskı, s. 35-38
  2. ^ Namiq Musalı, Şah İsmail Hatai'nin Annesi Alemşah Begüm: Efsaneler ve Gerçekler, Alevilik-Bektaşilik Araştırmaları Dergisi, 2016/13, s. 41