Membroŝtatoj de UNESKO
Membroŝtatoj de UNESKO: ĝis januaro 2020, membroj de Unesko inkluzivas 193 membroŝtatojn kaj 11 asociitajn membrojn.[1] Iuj membroj havas pliajn Naciajn Organizajn Komitatojn (NOK) por iuj el siaj dependaj teritorioj.[2] La asociitaj membroj estas ne sendependaj ŝtatoj.
Tri membroŝtatoj de Unesko ne estas Membroŝtatoj de Unuiĝintaj Nacioj: Kukinsuloj, Niuo, kaj Palestino (Palestino estas ne-membro observanta ŝtato de la Ĝenerala Asembleo de Unuiĝintaj Nacioj ekde la 29-a de novembro 2012), dum tri membroŝtatoj de UN (Israelo, Liĥtenŝtejno, Usono) ne estas membroj de Unesko. Usono kaj Israelo estis membroj, sed foriris la 31-an de decembro 2018 asertante, ke la organizo havas kontraŭ-israelan sintenon.[3]
Kosovo estis aprobita por membriĝo de la plenuma estraro de Unesko en 2015,[4] sed la propono ne ricevis la necesajn 2/3 favorajn voĉdonojn en la ĝenerala konferenco.[5]
Membroŝtatoj
[redakti | redakti fonton]La 193 membroŝtatoj de Unesko, ĝis januaro 2019, kun la dato en kiu ili fariĝis membroj, estas:[6][7][1][2]
- Afganio (4 majo 1948)
- Albanio (16 oktobro 1958)
- Alĝerio (15 oktobro 1962)
- Andoro (20 oktobro 1993)
- Angolo (11 marto 1977)
- Antigvo kaj Barbudo (15 julio 1982)
- Argentino (15 septembro 1948)
- Armenio (9 junio 1992)
- Aŭstralio (4 novembro 1946)
- Aŭstrio (13 aŭgusto 1948)
- Azerbajĝano (3 junio 1992)
- Bahamoj (23 aprilo 1981)
- Bangladeŝo (27 oktobro 1972)
- Barato (4 novembro 1946)
- Barbado (24 oktobro 1968)
- Barejno (18 januaro 1972)
- Belgio (29 novembro 1946)
- Belizo (10 majo 1982)
- Belorusio (12 majo 1954)
- Benino (18 oktobro 1960)
- Birmo (27 junio 1949)
- Bocvano (16 januaro 1980)
- Bolivio (13 novembro 1946)
- Bosnio kaj Hercegovino (2 junio 1993)
- Brazilo (4 novembro 1946)
- Brunejo (17 marto 2005)
- Bulgario (17 majo 1956)
- Burkino (14 novembro 1960)
- Burundo (16 novembro 1962)
- Butano (13 aprilo 1982)
- Centr-Afrika Respubliko (11 novembro 1960)
- Ĉado (19 decembro 1960)
- Ĉeĥio[noto 1] (22 februaro 1993)
- Ĉilio (7 julio 1953)
- Ĉinio[noto 2][noto 3] (4 novembro 1946)
- Danio[noto 2] (4 novembro 1946)
- Dominika Respubliko (4 novembro 1946)
- Dominiko (9 januaro 1979)
- Ebura Bordo (27 oktobro 1960)
- Egiptio (4 novembro 1946)
- Ekvadoro (22 januaro 1947)
- Ekvatora Gvineo (29 novembro 1979)
- Eritreo (2 septembro 1993)
- Estonio (14 oktobro 1991)
- Etiopio (1 julio 1955)
- Fiĝioj (14 julio 1983)
- Filipinoj (21 novembro 1946)
- Finnlando (10 oktobro 1956)
- Francio (4 novembro 1946)
- Gabono (16 novembro 1960)
- Gambio (1 aŭgusto 1973)
- Ganao (11 aprilo 1958)
- Germanio (11 julio 1951)
- Grekio (4 novembro 1946)
- Grenado (17 februaro 1975)
- Gujano (21 marto 1967)
- Gvatemalo (2 januaro 1950)
- Gvineo (2 februaro 1960)
- Gvineo-Bisaŭo (1 novembro 1974)
- Ĝibutio (31 aŭgusto 1989)
- Haitio (18 novembro 1946)
- Hispanio (30 januaro 1953)
- Honduro (16 decembro 1947)
- Hungario (14 septembro 1948)
- Indonezio (27 majo 1950)
- Irako (21 oktobro 1948)
- Irano (6 septembro 1948)
- Irlando (3 oktobro 1961)
- Islando (8 junio 1964)
- Italio (27 januaro 1948)
- Jamajko (7 novembro 1962)
- Japanio (2 julio 1951)
- Jemeno (2 aprilo 1962)
- Jordanio (14 junio 1950)
- Kaboverdo (15 februaro 1978)
- Kamboĝo (3 julio 1951)
- Kameruno (11 novembro 1960)
- Kanado (4 novembro 1946)
- Kartvelio (7 oktobro 1992)
- Kataro (27 januaro 1972)
- Kazaĥio (22 majo 1992)
- Kenjo (7 april 1964)
- Kipro (6 februaro 1961)
- Kirgizio (2 junio 1992)
- Kiribato (24 oktobro 1989)
- Kolombio (31 oktobro 1947)
- Komoroj (22 marto 1977)
- Respubliko Kongo (24 oktobro 1960)
- Demokratia Respubliko Kongo (25 novembro 1960)
- Nord-Koreio (18 oktobro 1974)
- Sud-Koreio (14 junio 1950)
- Kostariko (19 majo 1950)
- Kroatio (1 junio 1992)
- Kubo (29 aŭgusto 1947)
- Kukinsuloj (25 oktobro 1989)
- Kuvajto (18 novembro 1960)
- Laoso (9 julio 1951)
- Latvio (14 oktobro 1991)
- Lesoto (29 septembro 1967)
- Libano (4 novembro 1946)
- Liberio (6 marto 1947)
- Libio (27 junio 1953)
- Litovio (7 oktobro 1991)
- Luksemburgo (27 oktobro 1947)
- Madagaskaro (10 novembro 1960)
- Malajzio (16 junio 1958)
- Malavio (27 oktobro 1964)
- Maldivoj (18 julio 1980)
- Malio (7 novembro 1960)
- Malto (10 februaro 1965)
- Maroko (7 novembro 1956)
- Marŝala Insularo (30 junio 1995)
- Maŭricio (25 oktobro 1968)
- Maŭritanio (10 januaro 1962)
- Meksiko (4 novembro 1946)
- Federacio de Mikronezio (19 oktobro 1999)
- Moldavio (27 majo 1992)
- Monako (6 julio 1949)
- Mongolio (1 Novembro 1962)
- Montenegro (1 marto 2007)[noto 4]
- Mozambiko (11 oktobro 1976)
- Namibio (2 novembro 1978)
- Nauro (17 oktobro 1996)
- Nederlando[noto 2] (1 januaro 1947)
- Nepalo (1 majo 1953)
- Niĝero (10 novembro 1960)
- Niĝerio (14 novembro 1960)
- Nikaragvo (22 februaro 1952)
- Niuo (26 oktobro 1993)[noto 5]
- Nord-Makedonio (28 June 1993)[noto 6]
- Norvegio (4 Novembro 1946)
- Nov-Zelando[noto 2] (4 novembro 1946)
- Omano (10 februaro 1972)
- Pakistano (14 septembro 1949)
- Palaŭo (20 septembro 1999)
- Palestino (23 novembro 2011)[noto 7].
- Panamo (10 januaro 1950)
- Papuo-Nov-Gvineo (4 oktobro 1976)
- Paragvajo (20 junio 1955)
- Peruo (21 novembro 1946)
- Pollando (6 novembro 1946)
- Portugalio (11 septembro 1974)[noto 8]
- Ruando (7 novembro 1962)
- Rumanio (27 julio 1956)
- Rusio (21 aprilo 1954)[noto 9]
- Salomonoj (7 septembro 1993)
- Salvadoro (28 aprilo 1948)
- Samoo (3 aprilo 1981)
- Sankta-Kito kaj Neviso (26 oktobro 1983)
- Sankta Lucio (6 marto 1980)
- Sankta Vincento kaj la Grenadinoj (14 januaro 1983)
- San-Marino (12 novembro 1974)
- Santomeo kaj Principeo (22 januaro 1980)
- Sauda Arabio (4 novembro 1946)
- Sejŝeloj (18 oktobro 1976)
- Senegalo (10 novembro 1960)
- Serbio (20 decembro 2000)[noto 4]
- Sieraleono (28 marto 1962)
- Singapuro (8 oktobro 2007)[noto 10]
- Sirio (16 novembro 1946)
- Slovakio (9 februaro 1993)
- Slovenio (27 majo 1992)
- Somalio (15 novembro 1960)
- Srilanko (14 novembro 1949)
- Sud-Afriko (12 decembro 1994)[noto 11]
- Sudano (26 novembro 1956)
- Sud-Sudano (27 oktobro 2011)[10]
- Surinamo (16 julio 1976)
- Svazilando (25 januaro 1978)[noto 12]
- Svedio (23 januaro 1950)
- Svislando (28 januaro 1949)
- inkluzive apartan NOK por Liĥtenŝtejno
- Taĝikio (6 aprilo 1993)
- Tajlando (1 januaro 1949)
- Tanzanio (6 marto 1962)
- Orienta Timoro (5 junio 2003)
- Togolando (17 novembro 1960)
- Tongo (29 septembro 1980)
- Trinidado kaj Tobago (2 novembro 1962)
- Tunizio (8 novembro 1956)
- Turkio (4 novembro 1946)
- Turkmenio (17 aŭgusto 1993)
- Tuvalo (21 oktobro 1991)
- Ugando (9 novembro 1962)
- Ukrainio (12 majo 1954)
- Unuiĝintaj Arabaj Emirlandoj (20 aprilo 1972)
- Unuiĝinta Reĝlando [noto 2] (1 julio 1997)[noto 13]
- inkluzive apartan NOK por Bermudo
- Urugvajo (8 novembro 1947)
- Uzbekio (26 oktobro 1993)
- Vanuatuo (10 februaro 1994)
- Venezuelo (25 novembro 1946)
- Vjetnamio (6 julio 1951)
- Zambio (9 novembro 1964)
- Zimbabvo (22 septembro 1980)
Nuntempe Liĥtenŝtejno ne estas membro de Unesko, sed ili havas NOK sub la membreco de Svislando.[2]
Eksaj membroj
[redakti | redakti fonton]- Israelo (16 septembro 1949–31 decembro 2018)[3]
- Usono (4 novembro 1946–31 decembro 1984; 1 oktobro 2003–31 decembro 2018)[3]
- inkluzive apartajn NOK por Samoo, Gvamo, Nord-Marianoj, Porto-Riko, kaj Usonaj Virgulininsuloj
Israelo kaj Usono ambaŭ retiriĝis asertante, ke la organizo havas kontraŭ-israelan sintenon.[3][11]
Asociitaj membroj
[redakti | redakti fonton]La 11 asociitaj membroj de Unesko kaj la dato en kiu ili fariĝis asociitaj membroj:[1]
- Angvilo (5 novembro 2013)
- Arubo (20 oktobro 1987)
- Britaj Virgulininsuloj (24 novembro 1983)
- Ferooj (12 oktobro 2009)
- Kajmana Insularo (30 oktobro 1999)
- Kuracao (25 oktobro 2011)[noto 14]
- Makao (25 oktobro 1995)[noto 15]
- Moncerato (3 novembro 2015)
- Nov-Kaledonio (30 oktobro 2017)
- Sint-Maarten (25 oktobro 2011)[noto 14]
- Tokelao (15 oktobro 2001)
Observantoj
[redakti | redakti fonton]Estas 2 Konstantaj Observantoj kaj 10 interregistaraj organizaĵoj kun Konstantaj Observaj Misioj al UNESKO.[12]
- Nemembraj Ŝtatoj [13]
- Unuoj[13]
- Interregistaraj organizaĵoj[13]
- Afrika Unio
- Organizaĵo de Araba Ligo por Edukado, Kulturo kaj Scienco
- Konsilio de Eŭropo
- Eŭropa Unio
- Interamerika Banko por Disvolviĝo
- Islama Edukada, Scienca kaj Kultura Organizaĵo
- Latinamerika Fakultato de Sociaj Sciencoj
- Latinida Unuiĝo
- Ligo de Arabaj Ŝtatoj
- Organizaĵo de Iberamerikaj Ŝtatoj por la Edukado, Scienco kaj Kulturo
Aldone, estas kontaktoficejo de la Universitato de la Unuiĝintaj Nacioj ĉe UNESKO.[14]
Referencoj
[redakti | redakti fonton]- ↑ 1,0 1,1 1,2 Oficiala retejo de Unesko: Listo de la 193 Membroŝtatoj (kaj la 11 Asociitaj Membroj) de Unesko kaj la dato en kiu ili fariĝis membroj (aŭ Asociitaj Membroj) de la Organizo, ekde la 1-a de januaro 2019
- ↑ 2,0 2,1 2,2 2,3 WADA. Summary update on Government progress to become a State Party to the UNESCO International Convention against Doping in Sport, p. 2. Arkivita el la originalo je 16 januaro 2013. Alirita 28 julio 2009.
- ↑ 3,0 3,1 3,2 3,3 TOVAH LAZAROFF. "ISRAEL, U.S. SLATED TO LEAVE UNESCO TODAY TO PROTEST ANTI-ISRAEL BIAS", 2018-12-31. Kontrolita 2018-12-31.
- ↑ Kosovo Moves Closer To UNESCO Membership. Radio Libera Eŭropo/Radio Libero (21 oktobro 2015). Alirita 21 oktobro 2015.
- ↑ Kosovo's UNESCO Membership Bid Fails (9 novembro 2015). Alirita 8 decembro 2015.
- ↑ UK Depositary Status List - Constitution of the United Nations Educational, Scientific and Cultural Organization (UNESCO). Brita Oficejo pri Eksterlandaj Aferoj (aprilo 2016). Alirita 2017-10-15.
- ↑ Constitution of the United Nations Educational, Scientific and Cultural Organisation [as later amended]. Brita Oficejo pri Eksterlandaj Aferoj. Arkivita el la originalo je 4 marto 2016. Alirita 2017-10-15.
- ↑ General Conference admits Palestine as UNESCO Member. UNESCO (31 oktobro 2011). Alirita 25 October 2017.
- ↑ UNESKO. UNESCO - Singapore - official relations. Arkivita el la originalo je 27 majo 2012. Alirita 1 novembro 2011.
- ↑ UNESKO. South Sudan – United Nations Educational, Scientific and Cultural Organization. Alirita 19 aŭgusto 2013.
- ↑ Nauert, Heather. The United States Withdraws From UNESCO. Usona Departemento de Ŝtato (12 oktobro 2017). Alirita 25 oktobro 2017.
- ↑ UNESKO. UNESCO Permanent delegations. Alirita 1 novembro 2011.
- ↑ 13,0 13,1 13,2 UNESKO. Directory of Permanenent Delegations and Permanent Observer Missions to UNESCO. Alirita 1 novembro 2011.
- ↑ UNESKO. Directory of Permanent Delegations to UNESCO. Alirita 1 novembro 2011.
Notoj
[redakti | redakti fonton]- ↑ Antaŭe kiel "Ĉeĥa Respubliko".
- ↑ 2,0 2,1 2,2 2,3 2,4 Iuj el la dependaj teritorioj de Ĉinio, Danio, Nederlando, Nov-Zelando, Unuiĝinta Reĝlando estas asociaj membroj de Unesko.
- ↑ Membreco estis fondita kiel Respubliko Ĉinio ĝis 1971.
- ↑ 4,0 4,1 La antaŭa Socialisma federacia respubliko Jugoslavio (SFRY) fariĝis membroŝtato la 31-an de marto 1950. La partopreno de Jugoslavio en kunvenoj de estraroj kaj konferencoj de Unesko estis suspendita post la Rezolucio 47/1 adoptita de la Ĝenerala Asembleo de Unuiĝintaj Nacioj la 22-an de septembro 1992, kiu deklaris ke la Federacia Respubliko Jugoslavio (Serbio kaj Montenegro) ne povis daŭrigi aŭtomate la membrecon de la eksa SFRY. Sekve, Federacia Respubliko Jugoslavio, kiu fariĝis membroŝtato la 20-an de decembro 2000, ne povis aŭtomate sukcedi la antaŭan SFRY kiel membro de la organizo. Post la adopto de la Konstitucia Ĉarto de Serbio kaj Montenegro fare de la Asembleo de la Federacia Respubliko Jugoslavio la 4-an de februaro 2003, la nomo de la ŝtato de la Federacia Respubliko Jugoslavio estis ŝanĝita al "Serbio kaj Montenegro". Plue al la Sendependeca Deklaro adoptita de la Parlamento de Montenegro la 3-an de junio 2006, Unesko estis informita, ke la membreco de la Ŝtata Unio Serbio kaj Montenegro en Unesko estas daŭrigita de la Serba Respubliko surbaze de Artikolo 60 de la Konstitucia Ĉarto de Serbio kaj Montenegro.
- ↑ Niuo ne havas establitan Nacian Organizan Komitaton.[2]
- ↑ Kiel "Iama Jugoslavia Respubliko Makedonio" antaŭ 2019.
- ↑ La 31-an de oktobro 2011, la Ĝenerala Konferenco de Unesko en Parizo agnoskis Palestinon kiel membroŝtaton de Unesko, kun 107 voĉoj favoraj al akcepto kaj 14 voĉoj kontraŭ, kun 52 sindetenoj (plimulto de du trionoj da favoraj voĉdonoj de membroŝtatoj estas necesa). La decido ekvalidis la 23-an de novembro 2011 kiam Palestino ratifis la konstitucion de Unesko.[8]
- ↑ Antaŭe membroŝtato de la 11-a de marto 1965 ĝis la 31-a de decembro 1972.
- ↑ Membreco estis fondita kiel Sovetunio ĝis 1991.
- ↑ Antaŭe membroŝtato de la 28-a de oktobro 1965 ĝis la 31-a de decembro 1985.[9]
- ↑ Antaŭe membroŝtato de la 4-a de novembro 1946 (fonda membro) ĝis la 31-a de decembro 1956.
- ↑ Kiel Svazilando antaŭ 2018.
- ↑ Antaŭe membroŝtato de la 4-a de novembro 1946 (fonda membro) ĝis la 31-a de decembro 1985.
- ↑ 14,0 14,1 La Nederlandaj Antiloj fariĝis asociita membro de Unesko la 26-an de oktobro 1983. Dimanĉe la 10an de oktobro 2010 ekfunkciis nova statuso de Nederlandaj Antiloj ene de Nederlanda Regno, per kiu la landstatuso nederlande land de Nederlandaj Antiloj ĉesis ekzisti. Sub la nova statuso, Kuracao kaj Sint-Maarten fariĝas landoj (ĝuante internan memregadon ene de la Regno), aldoniĝante al Arubo, kiu akiris similan statuson en 1986. Bonero, Sint Eustatius kaj Saba fariĝis parto de la lando "Nederlando". Nederlando konservas respondecon pri ekz. defendo kaj ekstera politiko.
- ↑ Kiel Makao antaŭ 1999.
Vidu ankaŭ
[redakti | redakti fonton]Fonto
[redakti | redakti fonton]En tiu ĉi artikolo estas uzita traduko de teksto el la artikolo Member states of UNESCO en la angla Vikipedio.