Joanna Szczepkowska

Joanna Szczepkowska

Joanna Szczepkowska (2018)
Data i miejsce urodzenia	1 maja 1953 Warszawa
Zawód	aktorka
Współmałżonek	Mirosław Konarowski (rozwód)
Lata aktywności	od 1975
Zespół artystyczny
Teatr Współczesny w Warszawie (1975−1981) Teatr Polski w Warszawie (1981−1988) Teatr Powszechny w Warszawie (1988−1992, 2000−2004) Teatr Dramatyczny w Warszawie (2006−2010) Teatr Studio w Warszawie (2012−2014)
Odznaczenia
Multimedia w Wikimedia Commons
Cytaty w Wikicytatach

Joanna Szczepkowska (ur. 1 maja 1953 w Warszawie) – polska aktorka teatralna, filmowa i telewizyjna, pisarka i felietonistka, pedagog; w 2010 prezes Związku Artystów Scen Polskich.

Zadebiutowała jeszcze w czasie studiów w spektaklu Trzy siostry w Teatrze Telewizji. Pierwszy raz w roli filmowej wystąpiła w serialu telewizyjnym Czterdziestolatek (w 1. odcinku) w reżyserii Jerzego Gruzy do scenariusza reżysera i Krzysztofa Teodora Toeplitza. W 1975 ukończyła studia w PWST w Warszawie i zagrała w filmie Con amore (reż. Jan Batory). Za tę rolę dostała w 1976 nagrodę za najciekawszy debiut.

W latach 1975–1981 była aktorką Teatru Współczesnego w Warszawie, a w kolejnych latach Teatru Polskiego (1981–1988) i Teatru Powszechnego (1988–1992 i od 2000). Stworzyła kreacje dramatyczne (m.in. w Romeo i Julii, Królu Learze, Wujaszku Wani, Zdaniem Amy) oraz komediowe (Śluby panieńskie, Lekcja, Wesołe kumoszki z Windsoru). Zagrała również w kilkudziesięciu spektaklach Teatru Telewizji (m.in. Skiz Gabrieli Zapolskiej).

28 października 1989 w głównym sobotnim wydaniu Dziennika Telewizyjnego, w rozmowie z prezenterką Ireną Jagielską, ogłosiła:

Zdanie to stało się symbolem zmian, jakie nastąpiły w Polsce po wyborach parlamentarnych w 1989, pierwszych częściowo wolnych wyborach od zakończenia II wojny światowej.

W 1997 wydała tom wierszy Miasta do wynajęcia, w tym samym roku napisała też monodram Goła baba. W 1999 rozpoczęła stałą współpracę z „Wysokimi Obcasami”. Felietony powstałe w trakcie tej współpracy ukazały się w formie samodzielnych zbiorów, Drugie podwórko (2000) i Sześć minut przed czasem (2004). W 2003 wydała zbiór opowiadań Fragmenty z życia lustra.

W 1998, podczas III Festiwalu Gwiazd w Międzyzdrojach, odcisnęła dłoń na promenadzie Gwiazd.

Postanowieniem z 12 grudnia 2006 została przez prezydenta RP Lecha Kaczyńskiego odznaczona Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski^[1]. Udekorowana nim została 3 maja 2007.

2 kwietnia 2010 została wybrana na prezesa Związku Artystów Scen Polskich (jako pierwsza kobieta na tym stanowisku)^[2]. W styczniu 2011 przestała pełnić tę funkcję. Została członkiem honorowego komitetu poparcia Bronisława Komorowskiego przed przyspieszonymi wyborami prezydenckimi 2010^[3], a przed kolejnymi wyborami prezydenckimi w Polsce w 2015 roku zrezygnowała z udziału w tym komitecie^[4], choć nadal dostępna jest lista, na której figuruje jej nazwisko^[5][6], ale nie wiadomo wprost (brak na niej opisu), jakiego okresu dotyczy.

Prowadzi swój autorski Teatr Na Dole (TND)^[7].

Jest córką Andrzeja Szczepkowskiego i Romy z Parandowskich, wnuczką Jana Parandowskiego. Po matce ma pochodzenie ukraińskie i żydowskie, a po ojcu – niemieckie i polskie^[8].

Była żoną aktora Mirosława Konarowskiego. Ich córkami są Maria i Hanna, również aktorki.

• 1974: 40-latek (reż. J. Gruza) – Joasia, licealna miłość Karwowskiego (odc. 1)
• 1975: Doktor Judym (reż. J. Weychert)
• 1976: Con amore (reż. J. Batory) – Zosia
• 1976: Ostatnie takie trio (reż. J. Obłamski) – panna młoda
• 1976: Bezkresne łąki (reż. W. Solarz) – Agnieszka
• 1980: Laureat (reż. J. Domaradzki)
• 1980: Dom (serial telewizyjny) (reż. J. Łomnicki) – Lidka Jasińska, matka Mietka Pocięgło
• 1982: Klakier (reż. J. Kondratiuk) – Pola
• 1982: Matka Królów (reż. J. Zaorski) – Marta Król
• 1983: Dolina Issy (reż. T. Konwicki) – rabin
• 1985: Jezioro Bodeńskie (reż. J. Zaorski) – Janka
• 1985: Kronika wypadków miłosnych (reż. A. Wajda) – Cecylia
• 1986: Cudzoziemka (reż. R. Ber) – Marta
• 1988: Dekalog III (reż. K. Kieślowski) – żona Janusza
• 1988: Alchemik Sendivius (reż. J. Koprowicz) – Teresa Seton
• 1990: Poskromienie złośnicy (spektakl TV) (reż. Michał Kwieciński) – Katarzyna
• 1990: Napoleon (reż. K. Zanussi) – Maria Walewska
• 1991: Panny i wdowy – Zuzanna, córka Eweliny (odc. 5)
• 1992: Enak (reż. S. Idziak) – Anna Miller
• 1993: Dwa księżyce (reż. A. Barański) – Flora
• 1996: Damski interes (K. Zanussi) – Zofia
• 1996: Boża podszewka (reż. I. Cywińska) – matka chrzestna
• 1997: Sława i chwała (reż. K. Kutz) – Ewelina Royska
• 1998: Syzyfowe prace (reż. P. Komorowski) – matka Borowicza
• 2001: Garderoba damska (serial TV) (reż. Andrzej Kotkowski) – Beata
• 2006: Ryś (reż. S. Tym)
• 2006: Sobowtór (reż. B. Kox) – matka Artura
• 2008: Pitbull – Anna Gromska (odc. 18)
• 2009: Popiełuszko. Wolność jest w nas (reż. R. Wieczyński) – Ewa
• 2009: Handlarz cudów (reż. J. Szoda, B. Pawica) – doktor Jaworska
• 2017: Volta (reż. Juliusz Machulski) – dr Dąbrowska
• 2017: Tarapaty (reż. Marta Karwowska) – ciocia Julki
• 2020: Tarapaty 2 (reż. Marta Karwowska) – ciocia Julki

• 1976: Pogoda dla bogaczy – Vicki
• 1989: Stalowe magnolie – M’Lynn Eatenton
• 2002: Planeta skarbów – Kapitan Amelia
• 2005: Niania – Niania McPhee
• 2005: V jak Vendetta – Dr Delia Surridge
• 2010: Niania i wielkie bum – Niania McPhee

Opracowano na podstawie źródła:^[9]

• 1976: Wiśniowy sad – autor: Anton Czechow, reż. Maciej Prus, rola: Ania
• 1977: Król Lear – autor: William Shakespeare, reż. Jerzy Jarocki, rola: Cordelia
• 1980: Kurka wodna – autor: Stanisław Ignacy Witkiewicz, reż. Maciej Englert, rola: Afrosja Opupiejkina
• 1981: Chamsin – autor: Marek Hłasko, reż. Jerzy Rakowiecki, rola: Agnieszka
• 1982: Żegnaj Judaszu– autor: Ireneusz Iredyński, reż. Jan Bratkowski, rola: Młodziutka Blada
• 1982: Garbus – autor: Sławomir Mrożek, reż. Jerzy Rakowiecki, rola: Onka
• 1984: Wesele – autor: Stanisław Wyspiański, reż. Kazimierz Dejmek, rola: Panna Młoda
• 1986: Zaczarowana Królewna – autor: Artur Oppman, reż. Kazimierz Dejmek, rola: Królewna
• 1987: Lekcja – autor: Eugène Ionesco, reż. Romuald Szejd, rola: Uczennica
• 1987: Kordian, autor: Juliusz Słowacki, reż. Jan Englert, role Dziewica, Laura
• 1988: Lekcja polskiego, autor: Anna Bojarska, reż. Andrzej Wajda, rola: Emilia Zeltner
• 1989: Wujaszek Wania – autor: Anton Czechow, reż. Rudolf Zioło, rola: Sonia
• 1990: Romeo i Julia – autor: William Shakespeare, reż. Kazimierz Dejmek, rola: Julia
• 1991: Sen nocy letniej – autor: William Shakespeare, reż. Maciej Wojtyszko, rola: Tytania
• 1992: Oni – autor: Stanisław Ignacy Witkiewicz, reż. Rudolf Zioło, rola: Spika Tremendosa
• 1993: Geniusz i szaleństwo – autor: Alexandre Dumas, reż. Andrzej Łapicki, rola: Anna Damby
• 1995: Wesele – autor: Stanisław Wyspiański, reż. Krzysztof Nazar, rola: Rachel
• 1996: Semiramida – autor: Maciej Wojtyszko, reż. Erwin Axer, rola: Katarzyna II
• 1997: Goła Baba – autor: Joanna Szczepkowska, reż. Agnieszka Glińska, rola: Kobieta z Parasolem / Goła Baba
• 2001: Zdaniem Amy – autor: David Hare, reż. Mariusz Grzegorzek, rola: Esme (matka Amy)
• 2002: Biesy – autor: Fiodor Dostojewski, reż. Rudolf Zioło, rola: Barbara Pietrowna Stawrogin
• 2008: Alicja – autor: Lewis Carroll, reżyser: Paweł Miśkiewicz, rola: Biała Królowa
• 2011: ADHD i inne cudowne zjawiska. Wykład nieprzewidywalny – autor i reżyser: Joanna Szczepkowska, rola: Ja
• 2013: Czarnobylska modlitwa – autor: Swietłana Aleksijewicz, reżyseria i adaptacja: Joanna Szczepkowska, rola: Lekarka
• 2015: Pelcia, czyli jak żyć, żeby nie odnieść sukcesu – autor i reżyser: Joanna Szczepkowska, rola: Marta Morska

• 1999: Miasta do wynajęcia (tomik poezji)
• 2000: Drugie podwórko (zbiór felietonów)
• 2004: Fragmenty z życia lustra (powieść)
• 2004: Sześć minut przed czasem (zbiór felietonów)
• 2005: Goła baba (monodram)
• 2006: Jak wyprostować koło (zbiór felietonów)
• 2006: Ludzie ulicy i inne owoce miłości (tomik poezji)
• 2008: Wakacyjna miłość (zbiór opowiadań różnych autorów)
• 2008: Kocham Paula McCartneya (powieść)
• 2009: 4 czerwca (autobiografia)
• 2009: Pod dobrą gwiazdą (zbiór opowiadań różnych autorów)
• 2010: Piasek ze szkła (zbiór felietonów)
• 2010: Dzisiaj nazywam się Charles (tomik poezji)
• 2011: Zagrać Marię
• 2012: ADHD i inne cudowne zjawiska. Wykład nieprzewidywalny (sztuka teatralna)
• 2014: Kto ty jesteś (autobiografia obejmująca okres do 4 czerwca 1989 roku)
• 2014: Wygrasz jak przegrasz (autobiografia obejmująca lata 1989-2014)

• 1977: Złota Kamera przyznawana przez czasopismo „Film” za debiut aktorski (Con Amore)
• 1978: Nagroda im. Leona Schillera
• 1978: Nagroda na II Festiwalu Polskich Filmów i Widowisk Telewizyjnych w Olsztynie za role w widowiskach teatralnych Skiz, Rewizor, Niespodzianka i filmie Ostatnie takie trio
• 1985: Nagroda im. Aleksandra Zelwerowicza – przyznawana przez redakcję miesięcznika „Teatr” – za rolę Anieli w Ślubach panieńskich Aleksandra Fredry i rolę Moniki Claverton-Ferry w przedstawieniu „Lord Claverton” Thomasa Stearnsa Eliota w Teatrze Polskim w Warszawie
• 1987: Nagroda na Festiwalu Polskich Filmów Fabularnych w Gdyni za drugoplanową rolę kobiecą w filmie Matka Królów
• 1988: Nagroda Przewodniczącego Komitetu ds. Radia i Telewizji za wybitne kreacje w spektaklach Teatru TV
• 1989: Srebrny Krzyż Zasługi
• 1989: Nagroda aktorska w przeglądzie Młode Kino Polskie w filmie Mecz
• 1990: Wiktor dla osobowości telewizyjnej
• 2001: Feliks Warszawski w kategorii Najlepsza Pierwszoplanowa Rola Kobieca za rolę Esme w Zdaniem Amy w Teatrze Powszechnym
• 2007: Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski
• 2009: Nagroda Prezydenta Miasta Gdańska „Neptuny”^[10]
• 2021: Nagroda im. Konstantego Puzyny^[11]

• Joanna Szczepkowska w bazie Filmweb
• Joanna Szczepkowska w bazie IMDb (ang.)
• Joanna Szczepkowska w bazie filmpolski.pl
• Joanna Szczepkowska, [w:] Encyklopedia teatru polskiego (autorzy) [dostęp 2021-04-09] .