Kędziornik
| Prosthemadera novaeseelandiae[1] | |||
| (J. F. Gmelin, 1788) | |||
.jpg) Osobnik dorosły; żółty kolor na czole to pyłek kwiatowy | |||
| Systematyka | |||
| Domena | |||
|---|---|---|---|
| Królestwo | |||
| Typ | |||
| Podtyp | |||
| Gromada | |||
| Podgromada | |||
| Infragromada | |||
| Rząd | |||
| Podrząd | |||
| Rodzina | |||
| Rodzaj | Prosthemadera | ||
| Gatunek | kędziornik | ||
| Synonimy | |||
| |||
| Podgatunki | |||
| |||
| Kategoria zagrożenia (CKGZ)[3] | |||
 | |||
Kędziornik[4] (Prosthemadera novaeseelandiae) – gatunek średniej wielkości ptaka z rodziny miodojadów (Meliphagidae). Endemit Nowej Zelandii, najliczniej występuje na Wyspie Północnej. Nie jest zagrożony.
Systematyka
[edytuj | edytuj kod]Jest to jedyny przedstawiciel rodzaju Prosthemadera[4][5]. Wyróżnia się dwa podgatunki P. novaeseelandiae[5][2]:
- P. n. novaeseelandiae (J. F. Gmelin, 1788) – Nowa Zelandia, Wyspy Auckland, Wyspa Stewart i Kermadec
- P. n. chathamensis E. Hartert, 1928 – Wyspy Chatham
Podgatunek kermadecensis, opisany z wysp Kermadec, uznany za nieodróżnialny od nominatywnego[2].
Morfologia
[edytuj | edytuj kod]Długość ciała około 30 cm. Masa ciała: samce około 125 g, samice około 90 g[6].
Na pierwszy rzut oka ptak wydaje się całkowicie czarny poza małą kępką białych piór na podgardlu i delikatnych białych pasków na szyi. Bliższe przyjrzenie się pozwala dostrzec brązowe pióra na wierzchu skrzydeł oraz kolorowy połysk czarnych piór.
Ekologia i zachowanie
[edytuj | edytuj kod]- Biotop
- Lasy liściaste położone poniżej 1500 m n.p.m. Spotykany również w gęstszych zaroślach w pobliżu osad ludzkich.
- Zachowanie
- Samce agresywnie bronią swoich terytoriów. Początkowo próbują przegonić intruza naśladując ludzką mowę, gdy to nie pomoże, atakują swoim ostrym dziobem.
- Głos
- Podobnie jak papugi potrafią naśladować ludzki głos. Ponadto charakterystyczne dla kędziornika są głośne dźwięki przypominające odgłosy dzwonka.
- Rozród
- Okres składania jaj przypada od września do stycznia. Gniazdo, zbudowane przez samicę wysoko na drzewie, to nieporęczna konstrukcja z gałązek i patyków, wyłożona drobnymi trawami. W zniesieniu 2–4 białe lub jasnoróżowe jaja z czerwono-brązowym plamkowaniem. Inkubacją zajmuje się wyłącznie samica przez około 2 tygodnie. Pisklęta są początkowo karmione tylko przez samicę, ale później pomaga jej samiec. Młode są w pełni opierzone i opuszczają gniazdo w wieku około 21 dni[6].
- Pożywienie
- Ich ulubionym pokarmem jest nektar i spadź. W sezonie lęgowym w skład diety wchodzą też bezkręgowce (zwłaszcza owady), a jesienią owoce. Korzystają też z ustawionych w ogrodach poidełek z posłodzoną wodą[6].
Status
[edytuj | edytuj kod]IUCN uznaje kędziornika za gatunek najmniejszej troski (LC, Least Concern) nieprzerwanie od 1988 roku. Liczebność populacji szacuje się na 2500–9999 dorosłych osobników. Trend liczebności populacji uznawany jest za spadkowy[3].
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Prosthemadera novaeseelandiae, [w:] Integrated Taxonomic Information System (ang.).
- ↑ a b c Tui (Prosthemadera novaeseelandiae). IBC: The Internet Bird Collection. [dostęp 2021-01-29]. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-03-06)]. (ang.).
- ↑ a b Prosthemadera novaeseelandiae, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species (ang.).
- ↑ a b Nazewnictwo polskie za: P. Mielczarek & M. Kuziemko: Rodzina: Meliphagidae Vigors, 1825 - miodojady - Honeyeaters (wersja: 2021-01-15). [w:] Kompletna lista ptaków świata [on-line]. Instytut Nauk o Środowisku Uniwersytetu Jagiellońskiego. [dostęp 2021-01-29].
- ↑ a b F. Gill, D. Donsker & P. Rasmussen (red.): Honeyeaters. IOC World Bird List (v11.1). [dostęp 2021-01-29]. (ang.).
- ↑ a b c Robertson, H.A.: Tui. [w:] New Zealand Birds Online [on-line]. 2013. [dostęp 2021-01-29]. (ang.).
Linki zewnętrzne
[edytuj | edytuj kod]- Zdjęcia i nagrania audiowizualne. [w:] eBird [on-line]. Cornell Lab of Ornithology. (ang.).